Stan faktyczny
Podatnik (osoba fizyczna) prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT. Nie posiada statusu podmiotu leczniczego, tym niemniej planuje rozszerzenie działalności o świadczenie usług psychoterapii online, z wykorzystaniem portalu internetowego. Komunikacja z pacjentami odbywać się będzie z wykorzystaniem kanałów zdalnych (głównie audio-wideo). Świadczone usługi psychoterapeutyczne będą polegały na leczeniu opierającym się na oddziaływaniu środkami psychologicznymi na osobę chorą, cierpiącą z powodu zaburzeń przeżywania i funkcjonowania uwarunkowanych psychospołecznie. Usługi będą służyły także poprawie dobrostanu, zdrowia psychicznego i będą dotyczyć m.in. zmiany lub radzenia sobie z dokuczliwymi zachowaniami, przekonaniami, obsesjami, myślami lub emocjami, oraz rozwojowi relacji i umiejętności społecznych.
Podatnik będzie nabywał usługi medyczne od psychologów lub lekarzy we własnym imieniu, lecz na rzecz swoich pacjentów, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o współpracy. Psychologowie i lekarze, jako osoby prowadzące działalność gospodarczą, będą podatnikami VAT czynnymi lub zwolnionymi. Usługi będą świadczone wyłącznie przez wykwalifikowanych psychologów, którzy ukończyli studia magisterskie na kierunku psychologia oraz posiadają uprawnienia psychoterapeuty, oraz przez lekarzy, którzy ukończyli medyczne studia magisterskie z ukończoną specjalizacją psychiatrii.
Cena za usługę będzie się składała z kosztów nabycia usług od psychologów lub lekarzy oraz z marży podatnika.
Usługi nie będą polegały na świadczeniu usług doradczych, takich jak coaching czy doradztwo zawodowe, nie będą również wykorzystywane jako porady do czynności prawnych, jak np. orzekanie o stanie zdrowia dla potrzeb przyznania renty, bądź dla instytucji ubezpieczeniowych dla ustalenia wysokości składki ubezpieczenia na życie.
Podatnik złożył wniosek o wydanie interpretacji podatkowej, pytając, czy powyższe usługi będą korzystały ze zwolnienia z VAT, w dwóch wariantach: gdy nie ma statusu podmiotu leczniczego i gdy status taki uzyska. Zdaniem podatnika będą korzystały w obu wariantach.
Stan prawny
Ze zwolnienia z VAT na podstawie poniższych punktów art. 43 ust. 1 VATU korzystają następujące usługi medyczne:
18) usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze;”
19) usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:
a) lekarza i lekarza dentysty,
b) pielęgniarki i położnej,
c) medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15.4.2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2020 r. poz. 295 ze zm.).
d) psychologa;
19a) świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.”
Stanowisko organu interpretującego
Organ uznał, że stanowisko podatnika jest prawidłowe. Wskazał, że usługi psychoterapii świadczone przez psychologów, którzy ukończyli studia magisterskie na kierunku psychologia oraz posiadają uprawnienia psychoterapeuty lub lekarzy, którzy ukończyli medyczne studia magisterskie z ukończoną specjalizacją psychiatrii, spełniają przesłanki zwolnienia określone w art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c i d VATU. Sam podatnik nie spełnia co prawda przesłanki podmiotowej określonej w tych przepisach, jednakże skoro nabywa usługi we własnym imieniu, ale na rzecz pacjentów, to korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a VATU.
Jeżeli natomiast podatnik dokona rejestracji w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą i uzyska status podmiotu leczniczego, to świadczone przezeń w przyszłości usługi psychoterapii będą korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 VATU.
Interpretacja rozstrzygnęła po myśli podatnika trzy kwestie, które w omawianej sferze mogą budzić wątpliwości. Po pierwsze, fiskus akceptuje zwolnienie z VAT porad zdalnych. Po drugie, organ przyznał, że usług niedotyczące schorzeń cielesnych, lecz dolegliwości psychicznych, korzystają ze „zdrowotnych” zwolnień z VAT, także wtedy, gdy nie są to usługi psychiatryczne, lecz psychologiczne, związane z pojęciem dobrostanu. Po trzecie, organ nie miał wątpliwości, że zwolnienie może być stosowane w formie organizacyjnej przyjętej przez podatnika, który sam podmiotem leczniczym nie jest.
