Stan faktyczny

Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności odmówił Skarżącej przyznania karty parkingowej.

Organ wyjaśnił, że w marcu 2020 r. wpłynął wniosek Skarżącej o wydanie karty parkingowej na podstawie orzeczenia z listopada 2001 r.

Zdaniem organu, od lipca 2014 r., jak wynika z art. 6 ust. 2 ustawy z 23.10.2013 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz. 1446; dalej: ZmPrDrog13), osobom zaliczonym do znacznego stopnia niepełnosprawności, posiadającym ważne orzeczenie wydane przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności i mającej przyczynę niepełnosprawności oznaczoną symbolem 04-0 (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 10-N (choroby neurologiczne), zawierające wskazanie o spełnieniu przesłanek uprawniających do uzyskania karty parkingowej, kartę parkingową wydaje się na podstawie tego orzeczenia. W orzeczeniu nr (…) zostały spełnione przesłanki dotyczące stopnia i symbolu niepełnosprawności, natomiast brak jest wskazania o spełnieniu przesłanek uprawniających do uzyskania karty parkingowej, co w świetle obowiązujących przepisów nie uprawnia wnioskodawczyni do uzyskania karty parkingowej.

4 moduły Systemu Legalis z Bazą prawa i orzecznictwa od 183 zł netto/m-c Sprawdź

Karta parkingowa tylko dla osób z ograniczeniem w poruszaniu

Dalej organ wyjaśnił, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, tj. art. 8 ust. 3a pkt 1 i art. 8 ust. 4 ustawy z 20.6.1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 450 ze zm.; dalej: PrDrog), kartę parkingową wydaję się osobie zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, co nie zawsze określone jest w ww. symbolach. Znaczne ograniczenia w poruszaniu się stanowią główną przesłankę do określenia wskazania umożliwiającego przyznanie karty parkingowej. Z orzeczenia wydanego przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności jednoznacznie wynika, że symbol 05-R nie został określony w związku z upośledzeniem możliwości samodzielnego poruszania się.

Skarżąca zaskarżyła czynność do WSA.

Orzeczenie WSA

WSA, oddalając skargę, stwierdził m.in., że zgodnie z art. 6 ust. 1 ZmPrDrog13 karty parkingowe, o których mowa w art. 1 PrDrog wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują ważność do dnia określonego jako data ważności karty, nie dłużej niż do 30.6.2015 r. Z powyższego wynika więc, że posiadana przez Skarżącą karta parkingowa wydana bezterminowo, utraciła ważność w czerwcu 2015 r. Niezasadne są więc wszystkie zarzuty Skarżącej odnośnie do tego, że dotychczasowa karta z racji na jej bezterminowość mogła mieć jakiekolwiek znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie – wygaśnięcie w 2015 r. kart parkingowych wydanych na stałe nie narusza bowiem zasady ochrony praw nabytych. Stąd Skarżąca powinna złożyć nowy wniosek o wydanie karty, co też zrobiła, wnioskiem z marca 2020 r. Do wniosku skarżąca dołączyła m.in. orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z listopada 2001 r., w którym zaliczono ją do znacznego stopnia niepełnosprawności o charakterze trwałym, zaś przyczynę niepełnosprawności ustalono według kodu R.

Sąd podzielił stanowisko organu, że przedłożone orzeczenie było niewystarczające do uwzględnienia wniosku.

Skarżąca, powielając zarzuty skargi, złożyła skargę kasacyjną.

Stanowisko NSA

NSA oddalił skargę kasacyjną Skarżącej od wyroku WSA w Białymstoku z 10.9.2020 r., II SA/Bk 393/20, Legalis w sprawie ze skargi na czynność Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w przedmiocie odmowy przyznania karty parkingowej.

NSA wskazał, że warunki do otrzymania karty parkingowej określone zostały w art. 8 ust. 3a PrDrog, który stanowi, że kartę parkingową wydaje się:

  1. osobie niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się;
  2. osobie niepełnosprawnej, która nie ukończyła 16 roku życia mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się;
  3. placówce zajmującej się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się.

Zgodnie z art. 8 ust. 4 PrDrog kartę parkingową osobie, o której mowa w art. 8 ust. 3a pkt 1 i 2 PrDrog, wydaje przewodniczący powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności na podstawie wydanego przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności:

  1. orzeczenia o niepełnosprawności,
  2. orzeczenia o stopniu niepełnosprawności,
  3. orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień – wraz ze wskazaniem, o którym mowa w art. 6b ust. 3 pkt 9 ustawy z 27.8.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 573; dalej: RehZawU). 

W myśl natomiast art. 6b ust. 3 pkt 9 RehZawU w orzeczeniu powiatowego zespołu ustala się niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole oraz wskazania dotyczące m.in. spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust. 3a pkt 1 PrDrog, przy czym w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek może zostać stwierdzone jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 10-N (choroba neurologiczna) lub 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia).

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że kartę parkingową wydaje się osobie niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Nie każda osoba niepełnosprawna zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jest więc uprawniona do otrzymania karty parkingowej. Koniecznym jest aby osoba ubiegająca się o wydanie karty, legitymowała się dodatkowo orzeczeniem ograniczonej możliwości poruszania się.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ZmPrDrog13, karty parkingowe wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują ważność do dnia określonego jako data ważności karty, nie dłużej niż do czerwca 2015 r. Z powyższego wynika więc, że posiadana przez Skarżącą karta parkingowa wydana bezterminowo, utraciła ważność w czerwcu 2015 r.

W dniu złożenia wniosku o nową kartę parkingową Skarżąca legitymowała się orzeczeniem Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z listopada 2001 r., którym zaliczono Skarżącą do znacznego stopnia niepełnosprawności, przyczyna niepełnosprawności według ustalonych kodów: R. Orzeczony stopień niepełnosprawności ma charakter trwały i orzeczenie wydaje się na stałe. Niepełnosprawność datuje się od września1994 r. We wskazaniach określono, że przeciwskazana jest praca wymagająca oburęczności, skarżąca wymaga zaopatrzenia w protezę ręki, wymaga częściowej opieki osób drugich, może korzystać z systemu pomocy społecznej. W uzasadnieniu orzeczenia stwierdzono, że stwierdzone schorzenia ograniczają funkcjonowanie organizmu i utrudniają samodzielną egzystencję.

Powyższe orzeczenie nie zawiera zatem wskazań, o których mowa w art. 6b ust. 3 pkt 9 RehZawU.

Skoro zatem Skarżąca nie przedłożyła nowego orzeczenia, w którym odniesiono się do wskazań zawartych w art. 6b ust. 3 pkt 9 RehZawU, zasadnie organ odmówił przyznania jej karty parkingowej.

Celem ZmPrDrog13 w zakresie dotyczącym kart parkingowych, przysługujących osobom niepełnosprawnym, było przede wszystkim wyeliminowanie nadużyć związanych z posługiwaniem kartami parkingowymi przez osoby nieuprawnione i ułatwienie korzystania z uprawnień osobom niepełnosprawnym. Realizacji tego celu w szczególności miały służyć środki w postaci zaostrzenia kryteriów wydawania kart oraz weryfikacja dotychczas wydanych kart. Przyjęto radykalne rozwiązanie polegające na unieważnieniu ex lege wszystkich wydanych kart parkingowych, łącznie z kartami wydanymi bezterminowo.

Zasada ochrony praw nabytych, interpretowana z art. 2 Konstytucji RP zakazuje arbitralnego znoszenia lub ograniczania praw podmiotowych przysługujących jednostce lub innym podmiotom prywatnym występującym w obrocie prawnym, nie oznacza jednak nienaruszalności tych praw i nie ma charakteru absolutnego.

Na gruncie sprawy o wydanie karty parkingowej NSA wyjaśnił problem ochrony praw nabytych. Prawo wynikające z Konstytucji RP, nie jest prawem absolutnym. Zmiany ustaw w zakresie przyznania określonych praw są nie tylko dopuszczalne, ale także pożądane – gdy okazuje się, że korzystanie z określonych praw przybiera formę wręcz nadużywania prawa. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w przypadku uprawnień do uzyskania karty parkingowej. Prawo to, mimo iż na podstawie dawnych uregulowań miało być bezterminowe, może być przez ustawodawcę ograniczone poprzez wprowadzenie nowych kryteriów przyznania prawa. Intencją zmiany przepisów było zracjonalizowanie przyznawania uprawnień. Nie każda niepełnosprawność uzasadnia bowiem korzystanie z karty parkingowej.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Wypróbuj! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →