Opis stanu faktycznego

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny stwierdził (organ II instancji), że odwołanie skarżącego od decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego (organu I Instancji) zostało wniesione z naruszeniem terminu procesowego.

W uzasadnieniu postanowienia zaznaczono, że decyzję przekazano do doręczenia Policji, a strona odmówiła jej odbioru 5.6.2020 r. Dowodem na to jest adnotacja na zwrotnym potwierdzeniu odbioru. W aktach znajduje się także potwierdzenie odbioru decyzji osobiście przez stronę w organie w dniu 30.7.2020 r.

Strona wniosła odwołanie 12.8.2020 r., a więc według siebie w terminie 14 dni na wniesienie odwołania, liczonego od dnia osobistego odbioru decyzji w siedzibie organu I instancji.

Organ II instancji stwierdził jednak wniesienie odwołania z przekroczeniem terminu, albowiem termin zaczął biec 5.6.2020 r. Wówczas bowiem strona odmówiła odebrania pisma, co zgodnie z art. 47 § 2 KPA zostało uznane za skuteczne doręczenie. Termin na wniesienie odwołania upłynął więc 19.6.2020 r.

Z powyżej wskazanej formalnej przeszkody w postaci uchybienia terminu do wniesienia odwołania, organ II instancji pozostawił wniesione odwołanie bez rozpatrzenia.

Strona postępowania wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wskazując na okoliczności faktyczne i sposób przeprowadzenia przez funkcjonariuszy czynności doręczenia – policjanci mieli zapytać go, czy odbierze korespondencję przesłaną pocztą, co skarżący potwierdził. Wobec bezskutecznego upływu czasu, udał się osobiście do siedziby organu I instancji, gdzie korespondencja została mu doręczona.

Organ I instancji wskazał, że wynikający z art. 39 KPA katalog podmiotów upoważnionych do dokonywania doręczeń w postępowaniu administracyjnym jest otwarty i organ nie został ograniczony w wyborze doręczyciela. Wytypowanie funkcjonariuszy Policji w rozpoznawanej sprawie miało natomiast uzasadnienie w ich bezstronności oraz w szczególnych regulacjach epidemicznych, uznających Policję za organ współdziałający przy realizacji zadań związanych z pandemią SARS-CoV-2.

Podkreślono także, że już z samej treści skargi wynika, że strona już 5.6.2020 r. miała świadomość, że została wydana decyzja organu I instancji oraz, że organ podejmuje próby doręczenia decyzji skarżącemu.

Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Opis stanu prawnego

Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie, albowiem doszło do naruszenia przepisu art. 134 KPA.

Organ II instancji nieprawidłowo ocenił stan faktyczny co do tego, czy w rzeczywistości doszło do przekroczenia terminu na wniesienie odwołania. Ustalenie to wymagało weryfikacji, od kiedy można przyjąć, że nastąpiło skuteczne doręczenie decyzji stronie postępowania, a tym samym – od kiedy zaczął bied termin na wniesienie odwołania.

Sąd podzielił stanowisko skarżącego. Przepis art. 39 KPA w brzmieniu obowiązującym w dacie przeprowadzenia procedury doręczenia stronie, dopuszczał doręczanie przez organ administracji publicznej pism za pokwitowaniem przez operatora pocztowego, przez swoich pracowników lub inne upoważnione organy lub osoby. Prawdą jest, że przepis ten określał otwarty katalog podmiotów uprawnionych do dokonywania czynności doręczeniowych w postępowaniu administracyjnym. Niemniej jednak nie należy tracić z pola widzenia tego, że grupa określona jako „inne ograny lub osoby” powinny legitymować się upoważnieniem. Brak upoważnienia jest jednoznaczny z brakiem uprawnienia do dokonania skutecznego doręczenia.

W uzasadnieniu wyjaśniono, że upoważnienie może mieć charakter jednorazowy (w formie pisemnej) lub wynikający z normy prawnej. Jest to niezbędne, ażeby odbiorca/adresat korespondencji miał pewność, że korespondencję doręcza odpowiednio i zgodnie z art. 39 KPA umocowany podmiot. Z drugiej strony, organ postępowania administracyjnego jest wręcz zobligowany, żeby dysponować trwałym dowodem prawidłowego przeprowadzenia czynności doręczenia.

W realiach niniejszej sprawy, organ I instancji wybrał do dokonania doręczenia funkcjonariusza Policji. Według organu, było to wynikiem współdziałania Policji i organów sanitarno-epidemiologicznych w obliczu pandemii oraz jednocześnie bezstronnością funkcjonariuszy, działaniem przez nich w ramach wykonywanych obowiązków służbowych.

Doręczenie przez Policję nie jest skuteczne

Sąd nie podzielił stanowiska organu. Funkcjonariusze Policji nie są podmiotami upoważnionymi do doręczeń, w rozumieniu art. 39 KPA z mocy prawa. Takiego upoważnienia oraz zadania Policji nie przewidują np. przepisy ustawy z 6.4.1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1882; dalej: PolicjaU). W realiach analizowanej sprawy nie udzielono także jednorazowych upoważnień do doręczeń. Upoważnienie takie nie wynika także z przepisów wprowadzających szczególne rozwiązania pandemiczne. Nie ulega przy tym wątpliwości, że istnienia takiego upoważnienia nie można antycypować z samego faktu współpracy służby mundurowej i organu administracji publicznej.

Z powyższych przyczyn, doręczenie korespondencji stronie przez funkcjonariuszy Policji nie może być uznane za skuteczne. Co za tym idzie – w dacie podjęcia próby doręczenia przez Policję, nie rozpoczął swojego biegu termin na wniesienie odwołania przez stronę. Nastąpiło to dopiero w dniu odebrania korespondencji przez stronę bezpośrednio w siedzibie organu. Licząc od tego dnia, odwołanie zostało wniesione w terminie.

Słusznie sąd wskazał, że bez znaczenia dla uznania skuteczności doręczenia jest fakt, że strona miała wiedzę o wydaniu decyzji już 5.6.2020 r. Otwarcie biegu terminu do zaskarżenia decyzji organu I instancji warunkowane jest bowiem skutecznym doręczeniem (faktycznym lub zastępczym) i nie ma związku ze stanem wiedzy zainteresowanego o wydaniu tego aktu. Przeprowadzenie czynności doręczeniowych przez osoby nieupoważnione niewątpliwie nie wywołuje natomiast skutku w postaci doręczenia (tak rzeczywistego jak i zastępczego), z którym ustawodawca wiąże rozpoczęcie biegu terminu przewidzianego dla odwołania.

Orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ocenić należy jako ze wszech miar słuszne i odpowiadające prawu. Nie sposób aprobować sytuacji, w której strona pozbawiona jest prawa do odwołania z przyczyn formalnych (rzekome niedochowanie terminu na wniesienie odwołania) w sytuacji, w której decyzja nie została skutecznie doręczona. Policja nie jest w postępowaniu administracyjnym (w przeciwieństwie do procedury cywilnej i karnej) uprawniona do czynności doręczeniowych. Pomijając okoliczności faktyczne doręczenia podnoszone przez stronę, nawet gdyby strona faktycznie odebrała od Policji korespondencję, to i tak należałoby uznać to za nieskuteczne. Doręczenie musi bowiem być dokonane przez podmiot wymieniony w art. 39 KPA.
Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Wypróbuj! Sprawdź