Ustawa z 24.6.2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1621, dalej: ZmSysUbSpołU21) dokonała szeregu zmian w systemie ubezpieczeń społecznych. Celem zmian jest uporządkowanie systemu ubezpieczeń społecznych, jego racjonalizacja, wprowadzenie jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń. Jedną z prowadzonych zmian jest podwyższanie wysokości podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pobytu w szpitalu.

Wyższy zasiłek chorobowy za pobyt w szpitalu

Zgodnie z ustawą z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1133, dalej: ZasiłkiU) jednym ze świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego jest zasiłek chorobowy. Przysługuje on ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Od 1.1.2022 r. miesięczny zasiłek chorobowy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku (art. 11 ZasiłkiU). Dotyczy to także sytuacji, kiedy ubezpieczony przebywa w szpitalu. Przed zmianą miesięczny zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu wynosił 70% podstawy wymiaru zasiłku. Rozróżniano wtedy wysokość zasiłku za czas niezdolności do pracy od tego, czy ubezpieczony przebywał w szpitalu, czy nie. Miesięczny zasiłek chorobowy wynosił 80% podstawy wymiaru zasiłku, a za okres pobytu w szpitalu wynosił 70% podstawy wymiaru. Obecnie nie ma takiego rozróżnienia. Doszło do wyrównania wysokości zasiłku poprzez podwyższenie o 10% wysokości zasiłku za okres pobytu w szpitalu.

Na wyższy zasiłek chorobowy wynoszący 100% podstawy wymiaru zasiłku można liczyć, jeżeli niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy:

  • przypada w okresie ciąży;
  • powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów;
  • powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

W sytuacji, kiedy ubezpieczony z powyższych powodów przebywa w szpitalu ma prawo do wyższego zasiłku, w wysokości 100%.

Zgodnie z art. 21 ZmSysUbSpołU21 zasiłki chorobowe, do których prawo powstało przed 1.1.2022 r., wypłaca się w wysokości, na zasadach i w trybie określonych w przepisach ZasiłkiU – w brzmieniu obowiązującym przed 1.1.2022 r., za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy.

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Podstawę wymiaru zasiłku za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku (art. 36 ZasiłkiU).

Pisma procesowe z zakresu prawa pracy z objaśnieniami. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Kiedy przysługuje zasiłek chorobowy za pobyt w szpitalu

Prawo do zasiłku chorobowego zależy od tego, czy osoba podlega ubezpieczeniu chorobowemu. Do grupy osób objętych ubezpieczeniem chorobowym należą m.in. pracownicy, zleceniobiorcy oraz przedsiębiorcy.

Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają przede wszystkim pracownicy oraz zleceniobiorcy, gdy zawarli umowę ze swoim pracodawcą lub gdy zawarli ją z innym pracodawcą, ale pracują na rzecz swojego pracodawcy. Co oznacza, że osoby zatrudnione na podstawie zatrudnienia pracowniczego i niepracowniczego w większości przypadków podlegają ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo. W przypadku obowiązkowego objęcia ubezpieczeniem chorobowym składki opłaca płatnik składek, którym jest pracodawca lub zleceniodawca.

Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek przedsiębiorcy, czyli osoby, które prowadzą działalność oraz osoby z nimi współpracujące, a także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, jeśli nie pracują dla swojego pracodawcy. W sytuacji dobrowolnego objęcia ubezpieczeniem chorobowym składki opłacane są samodzielnie przez ubezpieczonego.

Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu. W przypadku ubezpieczonego dobrowolnie, prawo do zasiłku chorobowego nabywa się po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Do powyższych okresów wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Bez okresu wyczekiwania, czyli od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje m. in.: jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy lub gdy ubezpieczony obowiązkowo ma wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.

Zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Zasiłek nie przysługuje jednak za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia. Ponadto zasiłek nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy przypadającej w szczególnych okresach np. w czasie urlopu bezpłatnego i urlopu wychowawczego. Również w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności nie przysługuje zasiłek chorobowy, chyba że prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania.

Okres przez jaki ubezpieczony może pobierać zasiłek chorobowy jest określony przepisami. Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy, nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →