Trwałe związanie obiektu budowlanego z gruntem – wyrok NSA

Postępowanie administracyjne

PINB, na podstawie art. 49b ust. 1 PrBud nakazał inwestorowi rozbiórkę budynku rekreacji indywidualnej bez wymaganego prawem zgłoszenia. W ramach czynności kontrolnych PINB ustalił, że znajduje się na niej budynek letniskowy o powierzchni mniejszej niż 35 m2 (o wymiarach 5 m x 4 m). Budynek ten zrealizowany został w 2012 r. bez wymaganego zgłoszenia, a więc w warunkach samowoli budowlanej. W trakcie postępowania PINB uzyskał decyzję Wójta odmawiającą ustalenia warunków zabudowy dla ww. budynku.

Odwołanie od ww. decyzji wniósł skarżący, kwestionując kwalifikację ww. obiektu jako budynku letniskowego oraz wskazując, że nie jest to obiekt związany z gruntem.

Zaskarżoną decyzją WINB utrzymał w mocy ww. decyzję o nakazie rozbiórki.

WINB wskazał, że podczas kontroli ustalono, iż przedmiotem postępowania jest budynek, a jego posadowienie na bloczkach betonowych nie ma wpływu na kwalifikację ww. obiektu jako budynku. W orzecznictwie sądów administracyjnych cecha „trwałego związania z gruntem” sprowadza się do posadowienia obiektu budowlanego na tyle trwale, aby zapewnić jego stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć lub spowodować przesunięcie lub przemieszczenie w inne miejsce (por. wyrok NSA z 7.6.2013 r., II OSK 315/12). Zatem stanowisko skarżącego wskazującego, że skoro przedmiotowy domek stoi na cegłach to nie posiada fundamentów, w ocenie WINB, nie jest zgodne z przepisami prawa oraz stanowiskiem sądów administracyjnych. Posadowienie budynku na fundamentach punktowych wykonanych z bloczków betonowych, kwalifikuje ten obiekt pod definicję budynku, gdyż technologia uformowania fundamentu nie zmienia charakteru obiektu budowlanego jako budynku.

Postępowanie sądowe

Powyższą decyzję zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie skarżący, podnosząc zarzuty dotyczące naruszenia m.in. przepisów PrBud przez błędną kwalifikację obiektu posadowionego na działce jako budynku rekreacji indywidualnej, z uwagi na niezgodne ze stanem faktycznym założenie, iż wypełnia on definicję art. 3 pkt 2 PrBud, podczas gdy w rzeczywistości przedmiotowy obiekt nie jest trwale związany z gruntem, bowiem nie posiada on fundamentów, czego organ nie zbadał w sposób prawidłowy w prowadzonym postępowaniu dowodowym, zakładając błędnie, iż powstał on w warunkach samowoli budowlanej, wydając w skutek tego decyzję nieodpowiadającą prawu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę. Dalsza argumentacja podnoszona była przez skarżącego w skardze kasacyjnej od wyroku WSA.

Odnosząc się do jednego z zarzutów skargi kasacyjnej, NSA wskazał, że nie zasługuje na aprobatę argumentacja skargi kasacyjnej wskazująca, że w sprawie błędnie przyjęto, iż przedmiotowy obiekt budowlany nie spełnia przesłanek uznania go za altanę, bądź wolnostojący parterowy budynek gospodarczy o powierzchni zabudowy do 25 m2. Swoją argumentację w tym zakresie strona skarżąca wiązała ze sposobem posadowienia przedmiotowego budynku, a mianowicie jako budynku nietrwale związanego z gruntem. Jednak ta okoliczność zasadniczo nie ma znaczenia dla ustalenia sposobu użytkowania przedmiotowego obiektu budowlanego jako letniskowego, czy też dla uznania, że mamy w niniejszej sprawie do czynienia w ogólności z budynkiem. Jak bowiem niewadliwie ocenił Sąd I instancji, organy nadzoru budowlanego trafnie oceniły, że o braku trwałego związania z gruntem nie świadczy fakt posadowienia ww. inwestycji na bloczkach betonowych (cegłach). Istnienie fundamentów nie jest jedynym wyznacznikiem kwalifikacji prawnej budynku jako trwale związanego z gruntem, ponieważ aktualnie dostępne środki techniczne pozwalają także na zastosowanie innych rozwiązań technicznych pozwalających na trwałe związanie obiektu budowlanego z gruntem. Chodzi bowiem o to aby obiekt budowlany opierał się naturalnym siłom przyrody, na co też wielokrotnie wskazywano w ugruntowanym orzecznictwie, jeśli chodzi o kwalifikację w zakresie trwałego związania z gruntem. Naczelny Sąd Administracyjny wielokrotnie i kategorycznie wypowiadał się, że cecha „trwałego związania z gruntem” sprowadza się do posadowienia obiektu na tyle trwale, by zapewnić mu stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć lub spowodować przesunięcie czy przemieszczenie na inne miejsce. Strona skarżąca nie wykazała zaś aby przedmiotowy obiekt budowlany można było przenieść w inne miejsce w łatwy sposób, czy też aby był to obiekty typu kontenerowego z reguły konstrukcyjnie przeznaczony do łatwego przemieszczania. Ponadto w sprawie nie wykazano aby ustalenia w tym zakresie wymagały uzyskania opinii biegłego, tym bardziej, że kontroli dokonał organ wyspecjalizowany; jak i aby wymagane było przeprowadzenie dowodu z przesłuchania strony. Skarżący był obecny podczas kontroli nieruchomości i nie wniósł żadnych zastrzeżeń do protokołu.

Nie wykazano też aby przedmiotowy obiekt budowlany był przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także, aby obiekt ten był niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe. Dlatego nie podważono skutecznie w skardze kasacyjnej kwalifikacji przedmiotowego obiektu budowlanego jako budynku, o jakim mowa w art. 3 pkt 2 PrBud. W konsekwencji nie wykazano z jakich względów przedmiotowy obiekt budowlany należałoby uznać za altanę bądź budynek gospodarczy, a nie – budynek letniskowy. Nie wystarczy w tym zakresie wskazanie, że skarżący negował kwalifikację przedmiotowego obiektu budowlanego, skoro w sprawie oceniono z jakich względów przedmiotowy obiekt należało zakwalifikować jako budynek.