Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr UC118, dalej: projekt). Związane jest to z ciążącym na Polsce obowiązkiem wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z 20.6.2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE L z 2019 r. Nr 186, s. 105, dalej: dyrektywa 2019/1152/UE). Zgodnie z art. 1 ust. 1 dyrektywy 2019/1152/UE jej celem jest poprawa warunków pracy poprzez popieranie bardziej przejrzystego i przewidywalnego zatrudnienia.
Porównanie obecnych i proponowanych elementów umowy o pracę
Ustawę z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320; dalej: KP) czeka zmiana dotycząca treści umowy o pracę, która stanowi główną podstawę nawiązania stosunku pracy. Poniżej przedstawiono porównanie obecnych i proponowanych elementów treści umowy o pracę.
| Obecne elementy treści umowy o pracę | Proponowane elementy treści umowy o pracę |
Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:
Ponadto w przypadku zawarcia umowy o pracę na czas określony niezaliczanej do limitów umów na czas określony, w umowie określa się cel lub okoliczności tego przypadku, przez zamieszczenie informacji o obiektywnych przyczynach uzasadniających zawarcie takiej umowy. |
Umowa o pracę określać będzie strony umowy, adres siedziby pracodawcy, a w przypadku pracodawcy będącego osobą fizyczną nieposiadającego siedziby – adres zamieszkania, a także rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:
|
Zaprezentowane nowe brzmienie przepisów w zakresie treści umowy o pracę wynika z konieczności wdrożenie art. 4 ust. 2 lit a‒d, g, k dyrektywy 2019/1152/UE. Zgodnie z unijnymi przepisami informacje o zasadniczych aspektach stosunku pracy obejmować powinny:
- tożsamość stron stosunku pracy;
- miejsce pracy, a w przypadku braku stałego lub głównego miejsca pracy zasadę, że pracownik będzie zatrudniony w różnych miejscach lub że będzie miał swobodę określenia swojego miejsca pracy, oraz siedzibę pracodawcy lub, w stosownych przypadkach, adres zamieszkania pracodawcy;
- jeden lub obydwa poniższe elementy:
- tytuł, stopień, charakter lub kategorię pracy, do wykonywania której pracownik jest zatrudniony; lub
- krótką charakterystykę lub opis pracy;
- datę rozpoczęcia stosunku pracy;
- czas trwania i warunki ewentualnego okresu próbnego;
- wynagrodzenie, w tym początkowe wynagrodzenie podstawowe pracownika, wszelkie inne mające zastosowanie elementy składowe wskazane oddzielnie oraz częstotliwość i sposób wypłacania wynagrodzenia, do którego pracownik jest uprawniony.
Zmienione i nowe elementy umowy o pracę
Wdrożenie dyrektywy 2019/1152/UE spowoduje, że część elementów treści umowy o pracę zostanie zmieniona. Pojawią się także nowe elementy.
Do zmodyfikowanych elementów umowy o pracę należeć będą:
- Określenie stron stosunku pracy. W obecnym stanie prawnym obowiązuje wymóg określenia stron umowy o pracę. Nowelizacja ma polegać na rozwinięciu art. 29 § 1 KP poprzez wskazanie także siedziby pracodawcy, a w przypadku pracodawcy będącego osobą fizyczną – adresu zamieszkania.
- Dzień rozpoczęcia pracy. Zgodnie z projektem proponuje się zastąpienie wyrazu ,,termin” rozpoczęcia pracy, określeniem ,,dzień” rozpoczęcia pracy. W związku z tym w projekcie nastąpiła także modyfikacja brzmienia art. 26 KP, zgodnie z którym stosunek pracy nawiązywać się będzie w dniu określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a nie jak dotychczas w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono w dniu zawarcia umowy.
Do nowych elementów umowy o pracę zgodnie z projektem zalicza się:
- Warunki umowy na okres próbny. Nastąpi dodanie pkt 6 w art. 29 § 1 KP. Stanowić to będzie wdrożenie wymogu dyrektywy 2019/1152/UE, zgodnie z którym istnieje obowiązek informowania pracownika o czasie trwania i warunkach okresu próbnego. Nowelizacja uwzględnia również sytuację, kiedy strony stosunku pracy postanowią o przedłużeniu okresu próbnego o czas urlopu, a także o czas usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy lub o wydłużeniu umowy o pracę na okres próbny nie więcej niż o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy. Postanowienie takie powinno zostać zawarte w treści pisemnie sporządzonej umowy o pracę. W przypadku zawierania umowy o pracę na okres próbny projekt przewiduje w związku z tym dodanie do niezbędnych elementów umowy o pracę na okres próbny obowiązku określenia czasu trwania lub dnia jej zakończenia oraz, gdy strony tak uzgodnią, postanowienia o przedłużeniu tej umowy o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy lub postanowienia o wydłużeniu umowy nie więcej niż o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy. W przypadku umowy o pracę na okres próbny trwającej krócej niż 12 miesięcy, w umowie będzie podawało się także okres, na który strony mają zamiar zawrzeć umowę o pracę na czas określony. Motyw 3 dyrektywy 2019/1152/UE stanowi bowiem, że pracownicy mają prawo otrzymać w momencie nawiązania stosunku pracy pisemną informację o ich prawach i obowiązkach wynikających ze stosunku pracy, w tym w trakcie okresu próbnego. Samą umowę o pracę okres próbny również czekają zmiany.
- Czas trwania umowy o pracę na czas określony. Nastąpi dodanie pkt 7 w art. 29 § 1 KP. Dyrektywa 2019/1152/UE wymaga, aby w przypadku stosunku pracy na czas określony, pracownik był informowany o spodziewanym czasie trwania stosunku pracy lub dacie jego zakończenia.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
