Kara za monitoring w Centrum Medycznym

Decyzja Prezesa UODO z 17.1.2025 r., DKN.5131.4.2024, Legalis, będąca przedmiotem skargi, dotyczyła dwóch odrębnych naruszeń. Po pierwsze Organ ustalił, że w okresie od 1 do 23.7.2023 r. na oddziale neonatologii Centrum Medycznego U. funkcjonował ukryty monitoring wizyjny, rejestrujący obraz noworodków oraz ich matek wykonujących czynności o charakterze intymnym, związane z karmieniem, pielęgnacją oraz opieką poporodową. Placówka wskazywała, że noworodki nie wymagały już intensywnej terapii, a ich stan zdrowia nie był zagrożony, jednak w ocenie Organu okoliczność ta pozostawała bez znaczenia wobec faktu, że monitoring obejmował przestrzeń wymagającą zapewnienia szczególnej ochrony prywatności. Prezes UODO zwrócił uwagę, że nawet jeżeli stan zdrowia dzieci był stabilny, to nie zmieniało to faktu, że były one pacjentami oddziału neonatologii, a przebywające z nimi matki realizowały czynności o szczególnie wrażliwym charakterze. Organ podkreślił również, że monitoring miał charakter niejawny – pacjenci oraz pracownicy nie zostali poinformowani o rejestracji obrazu, co stanowiło oczywiste naruszenie art. 13 RODO oraz standardu przejrzystości przetwarzania danych, który w obszarze medycznym odgrywa rolę fundamentalną. W związku z tą częścią naruszeń Organ nałożył karę w wysokości 687 534,75 zł, uznając, że potajemna rejestracja obrazu pacjentów w kontekście czynności intymnych jest naruszeniem o szczególnie wysokiej wadze.

Ochrona Danych Osobowych – Sprawdź aktualną listę szkoleń Sprawdź

Drugie naruszenie dotyczyło zagubienia lub kradzieży kart pamięci z urządzeń rejestrujących obraz w tych samych salach. Centrum Medyczne zgłosiło incydent Prezesowi UODO, który w toku czynności wyjaśniających ustalił, że nagrania nie były zaszyfrowane, a konfiguracja urządzeń nie odpowiadała standardom obowiązującym w placówce. Stwierdzono, że nośniki zawierające nagrania były niechronione, a samo rozwiązanie techniczne nie spełniało wymogów odporności na utratę danych. Analiza ryzyka przedstawiona przez CM U. nie obejmowała zagrożeń, które ostatecznie doprowadziły do incydentu, a także nie wskazywała środków, które mogłyby mu zapobiec, co – w ocenie organu – dodatkowo świadczyło o braku prawidłowej implementacji zasady rozliczalności. Prezes UODO uznał to za naruszenie obowiązków wynikających z art. 24, 25 i 32 RODO i nałożył drugą karę w wysokości 458 356,50 zł, podkreślając, że przetwarzanie danych dzieci i kobiet w połogu wymaga wdrożenia środków o podwyższonym poziomie ochrony, obejmujących m.in. szyfrowanie, kontrolę dostępu i systemowe zarządzanie nośnikami.

Centrum Medyczne U. kwestionowało obie kary, zarzucając Organowi naruszenia przepisów KPA, w tym art. 7, 77 § 1, 80 i 107 § 3 KPA, wskazując na rzekomy brak wyczerpującego ustalenia stanu faktycznego i dowolną ocenę materiału. W odniesieniu do prawa materialnego spółka twierdziła, że obowiązek informacyjny został spełniony, a zastosowane środki techniczne i organizacyjne były adekwatne. Podnosiła również, że monitoring miał podstawę prawną w art. 23a ustawy z 15.4.2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 450; dalej: DziałLeczU) oraz § 29 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 26.3.2019 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 402), zaś w zakresie pracowników – w art. 22 KP. Podkreślała przy tym, że intencją instalacji monitoringu było zapewnienie bezpieczeństwa noworodkom i właściwego reagowania na ewentualne nieprawidłowości, a także wskazywała, że system miał stanowić element wewnętrznych procedur organizacyjnych szpitala. Spółka utrzymywała, że Prezes UODO nieprawidłowo zakwalifikował naruszenia jako dwie odrębne operacje przetwarzania, co doprowadziło do sprzecznego z art. 83 ust. 3 RODO nałożenia dwóch kar, zamiast jednolitej, scalonej sankcji.

Rozstrzygnięcie WSA w Warszawie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w całości odrzucił argumentację spółki. W ocenie Sądu Prezes UODO prawidłowo przeprowadził postępowanie, zgromadził materiał dowodowy i dokonał jego oceny zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów. WSA podkreślił, że charakter i zakres monitoringu oznaczały głęboką ingerencję w prywatność pacjentów, a jego ukryty charakter prowadził do naruszenia podstawowych zasad przetwarzania danych, w tym rzetelności i legalności. Sąd wskazał również, że rejestracja obejmowała czynności o charakterze intymnym, co potwierdzało przetwarzanie danych o szczególnej wrażliwości, niezależnie od tego, czy administrator wprost deklarował taki zamiar. WSA zauważył, że pacjentki nie miały możliwości podjęcia świadomej decyzji co do obecności kamer, a brak jakiejkolwiek informacji o rejestracji obrazu Sąd ocenił jako jaskrawe naruszenie zasady przejrzystości.

Odnosząc się do podstaw prawnych monitoringu, Sąd jednoznacznie wskazał, że art. 23a DziałLeczU nie pozwala na stosowanie monitoringu w przestrzeniach, w których pacjenci mogą znajdować się w stanie wymagającym ochrony intymności. Tym bardziej przepis ten nie może być używany jako podstawa do instalowania urządzeń rejestrujących obraz w salach neonatologii, które z definicji są miejscem szczególnej opieki i wrażliwości. Sąd nie zgodził się również z odwołaniem do przepisów Kodeksu pracy, wskazując, że monitoring obejmował przede wszystkim pacjentów, a nie pracowników, a cele prewencyjno-kontrolne określone w art. 22 KP nie odnoszą się do sytuacji tego rodzaju i nie mogą służyć do usprawiedliwienia rejestracji obrazu w trakcie czynności intymnych.

WSA zwrócił także uwagę, że spółka sama potwierdziła, iż naruszenie ochrony danych objęło 190 osób, co pozostawało w oczywistej sprzeczności z argumentem o niewielkim zasięgu zdarzenia. W ocenie Sądu nałożenie dwóch kar było zasadne, ponieważ naruszenia dotyczyły dwóch całkowicie odrębnych segmentów przetwarzania – nielegalnej rejestracji obrazu oraz braku środków bezpieczeństwa nośników danych, przy czym każde z nich wywoływało odmienne skutki i wiązało się z inną kategorią ryzyk. W konsekwencji Prezes UODO prawidłowo zastosował art. 83 RODO oraz dokonał właściwej oceny okoliczności obciążających i łagodzących, a wysokość nałożonych sankcji odpowiadała zarówno skali naruszenia, jak i charakterowi działalności placówki.

W rezultacie WSA uznał, że decyzja Prezesa UODO nie narusza prawa procesowego ani materialnego w stopniu mogącym uzasadniać jej uchylenie, i oddalił skargę w całości. Orzeczenie to potwierdza, że monitoring w obszarach wymagających zapewnienia szczególnej ochrony intymności pacjentów – zwłaszcza w kontekście danych szczególnych kategorii – wymaga zachowania najwyższych standardów transparentności i legalności, a ingerencja w prywatność musi być ograniczona do absolutnego minimum.

Komentarz

Wyrok WSA w sprawie CM U. potwierdza rosnące oczekiwania zarówno Prezesa UODO, jak i sądów, wobec podmiotów leczniczych w zakresie wykazywania zgodności przetwarzania danych szczególnej kategorii. Sprawa ta dobrze ilustruje znaczenie zasad privacy by design i privacy by default, zwłaszcza jeżeli dane są utrwalane i przechowywane na nośnikach podatnych na utratę lub kradzież, oraz wskazuje na konieczność przeprowadzania analiz ryzyka, które w sposób rzeczywisty odzwierciedlają zagrożenia związane z operacjami przetwarzania. Orzeczenie uwidacznia również, że niejawny monitoring wizyjny w obszarach związanych z opieką nad pacjentami będzie traktowany jako ciężkie naruszenie RODO, bez względu na deklarowaną intencję administratora, a odpowiedzialność za brak wdrożenia środków technicznych i organizacyjnych nie może zostać przerzucona na czynniki losowe. Placówki medyczne powinny zatem szczególnie skrupulatnie oceniać celowość i proporcjonalność takich rozwiązań oraz dokumentować analizy ryzyka i środki techniczne zapewniające bezpieczeństwo danych. Wyrok może stanowić istotny punkt odniesienia dla podmiotów planujących wdrożenie systemów monitoringu, wskazując, że obowiązek informacyjny i właściwa konfiguracja systemu stanowią elementy całkowicie niepodlegające kompromisom, a wszelkie braki w tym zakresie będą traktowane jako naruszenia o poważnym charakterze.

Wyrok WSA w Warszawie z 30.9.2025 r., II SA/Wa 536/25

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →