Dialog i bezpieczeństwo. Tego chcą przedsiębiorcy w przyszłym roku

Biznes chce być zrozumiany, oczekuje redukcji biurokracji podatkowej i sprawnego sądownictwa – to postulaty, które od dawna formułują przedsiębiorcy pod adresem władz. Do tych tradycyjnych postulatów na rok 2026 dochodzą jednak takie, które są znakiem dzisiejszych czasów: bezpieczeństwo zarówno militarne, jak też energetyczne. Stąd ich szczególny nacisk na rozwój polskiego przemysłu zbrojeniowego i energetyki.

Dialog i stabilność

Członkowie Rady Legislacyjnej „Rzeczpospolitej” są zgodni: nie ma powodów do zadowolenia ze współpracy z rządem przy legislacji i rozwiązywaniu kluczowych problemów polskich przedsiębiorców. – Wprawdzie mamy Radę Dialogu Społecznego, ale ten dialog wygląda niewiele lepiej, niż za poprzedniego rządu. Nowelizacja ustawy o Inspekcji Pracy pokazuje dobitnie, jak dialog wyglądać nie powinien – zauważa dr Łukasz Bernatowicz, prezes Związku Pracodawców Business Centre Club.

Nie ma też wątpliwości co do potrzeby reformy systemu podatkowego. Nie chodzi tu jednak o obniżkę różnych danin, co raczej uporządkowanie przepisów, często niejasnych i sprzecznych. – Dziś regulacje podatkowe są tak skomplikowane, że nawet doradcy podatkowi się w nich gubią – wskazuje dr Łukasz Berantowicz.

Z kolei Piotr Podgórski, wiceprezes Ogólnopolskiej Federacji Przedsiębiorców i Pracodawców Przedsiębiorcy.pl zauważa, że w ramach systemu fiskalnego nie mniej ważna jest reforma składki zdrowotnej. Jego postulat to ustalenie górnych pułapów tych składek.

– Trzeba też wyeliminować przywileje dla rolników, jakie daje im niska składka w KRUS w stosunku do tej w ZUS. Pamiętajmy, że rolnicy też są przedsiębiorcami, zatem ich uprzywilejowanie w stosunku do przedsiębiorców tradycyjnie rozumianych jest niezrozumiałe. Warto też ujednolicić wiek emerytalny kobiet i mężczyzn, co spowoduje rozszerzenie bazy składkowej – sugeruje Podgórski.

Sądy i bezpieczeństwo

Stan wymiaru sprawiedliwości spędza sen z powiek niejednemu przedsiębiorcy, który walczy o swoje prawa w sądzie. Stad kolejny postulat rady: reforma wymiaru sprawiedliwości. Chodzi przy tym nie tylko o usunięcie politycznego problemu tzw. neosędziów, ale też o sprawność orzekania. Kluczem do tego jest informatyzacja sądów powszechnych. Wprawdzie od sześciu lat obowiązuje prawo, które taką informatyzację przewiduje ale w ocenie członków rady na razie niewiele na tym polu zostało zrobione.

Zdaniem Roberta Draby, członka zarządu Pracodawców RP, na uwagę zasługuje pomysł uwolnienia właściwości miejscowej sądów powszechnych. – Dziś występuje bowiem wielka dysproporcja pomiędzy obciążeniem sądów w Warszawie i innych dużych ośrodkach miejskich a sądami w mniejszych miejscowościach. Takie pomysły mogą w prosty sposób wyrównać obciążenie pracą w sądach w całej Polsce – przewiduje Draba. Z kolei Piotr Podgórski dodaje inne postulaty: wyeliminowanie nieżyciowych przepisów odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych, profesjonalizację biegłych oraz zapewnienie godziwych wynagrodzeń pracownikom sądów.

Napięcie międzynarodowe nie uchodzi uwadze biznesu. Dlatego jego przedstawiciele uważają, że z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa istotne jest dzisiaj ułatwienie prywatnym przedsiębiorcom podjęcia działalności w sektorze zbrojeniowym.

– Biorąc pod uwagę, jakie środki wydaje w kraju państwo na zbrojenia, to zwiększenie udziału polskich firm w rynku produkcji zbrojeniowej o 20-30 proc. mogłoby wpłynąć bardzo pozytywnie, prorozwojowo na polską gospodarkę i obniżenie deficytu budżetowego – uważa Robert Draba. Dodaje, że jednym z podstawowych warunków poprawy bezpieczeństwa kraju jest przeniesienie produkcji elementów uzbrojenia do Polski.

Bezpieczeństwo jest dziś ważne także na polu energetyki. Członkowie rady wskazują, że jeśli nie będziemy mieli taniego prądu, to polski przemysł nie będzie się rozwijać. – Jedyną szansą, by to zmienić jest ustalenie strategii rozwoju polskiej energetyki, ustalenie właściwego miksu energetycznego oraz szybkiej ścieżki budowy trzech elektrowni jądrowych. Powinniśmy także zwiększyć liczbę farm wiatrowych i fotowoltaicznych, które będą ten miks energetyczny uzupełniać – postuluje Robert Draba.

Rynek pracy i inwestycje

Sytuacja demograficzna kraju jest nieubłagana: na liczne roczniki seniorów musi pracować coraz mniej ludzi w wieku produkcyjnym. Dr Łukasz Bernatowicz przytacza konkretne dane: w branży budowlanej jest pilnie potrzebnych 50-60 tysięcy rąk do pracy. Podobnie jest w branży transportowo-spedycyjnej. Brakuje też pielęgniarek i osób do opieki nad starszymi ludźmi. Dlatego, zdaniem dr Bernatowicza, potrzebna jest zmiana polityki imigracyjnej.

– Gdy skończy się wojna w Ukrainie, to wielu Ukraińców, którzy u nas pracują, wyjedzie odbudowywać swój kraj i wtedy sytuacja się jeszcze bardziej pogorszy. Dlatego rząd powinien być bardziej otwarty na imigrantów. Wizy powinny być wydawane nie tylko specjalistom z udokumentowanymi kwalifikacjami, ale też osobom, które chcą się uczyć zawodu – sugeruje dr Bernatowicz.

Zdaniem prof. Jacka Męciny, doradcy zarządu Konfederacji Lewiatan, dziś trzeba znaleźć konkretne systemowe rozwiązania, by wykorzystać potencjał starszych pracowników na rynku pracy. – Jest też liczna populacja świetnie wykształconych kobiet i inne grupy bierne zawodowo m.in osoby z niepełnosprawnościami, które mogłyby zwiększyć swoją aktywność zawodową. Musimy też myśleć o zasobach migracyjnych, które cały czas są na rynku potrzebne. Uproszczenie procedur migracyjnych i ich digitalizacja jest priorytetem dla biznesu – uważa prof. Męcina.

Kolejnym postulatem ekspertów jest pobudzenie inwestycji prywatnych. Dziś stanowią one 17,5 proc. PKB, a to w opinii rady zdecydowanie za mało. Niski poziom inwestycji w oczywisty sposób hamuje rozwój gospodarki.

Już kilka miesięcy temu członkowie rady postulowali, by przygotować jedną specustawę dotyczącą największych inwestycji o kluczowym znaczeniu dla gospodarki Polski. Na jej podstawie powinno być wydawane zintegrowane pozwolenie inwestycyjne, aby nie trzeba było uprawiać „turystyki urzędowej” poprzez osobne wnioskowanie o decyzję środowiskową, warunki zabudowy, pozwolenie wodnoprawne, zgodę konserwatora zabytków, pozwolenie na budowę itd. – Taka ustawa powinna zastąpić wiele specustaw tworzonych dla poszczególnych inwestycji typu CPK czy autostrady – proponuje Piotr Podgórski.

Z pobudzeniem inwestycji łączy się też potrzeba zmian w prawie zamówień publicznych. Zdaniem Marka Kowalskiego powinno ono bardziej elastycznie niż dziś regulować progi zamówień, w zależności od sektorów. – Bo nie wszystko drożeje o uśrednioną stopę inflacji, jaką podaje GUS. Trzeba też więcej elastyczności w gwarancjach dla polskich wykonawców. Chodzi o to, że jeśli wykonają już jakąś część kontraktu, to warto uwolnić im gwarancję odpowiadającą tej części i przerzucić tę gwarancję na konto innych zleceń – tłumaczy prezes FPP. Dodaje, że zamówienia publiczne powinny preferować korzystanie z krajowych zasobów surowców i siły roboczej.

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →