Od 1.5.2021 r. obowiązują przepisy ustawy z 30.3.2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 694 ). To kolejna duża nowelizacja, po obowiązującej od 1.2.2021 r. ustawy z 10.12.2020 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 72, dalej: ZmAkcyzaU20). Nowa ustawa jest znacznie obszerniejsza i wprowadza zmiany zarówno w specyficznych obszarach opodatkowania akcyzą jak i takie, które dotyczą wszystkich podmiotów mających do czynienia z wyrobami akcyzowymi.

Zmiany natury sprawozdawczo-ewidencyjnej oraz w zakresie samochodów osobowych zostały omówione w odrębnych tekstach. W poniższym skupiamy się na pozostałych istotnych kwestiach związanych z nowelizacją.

Wiążące Informacje Akcyzowe

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 722 ze zm.; dalej: AkcyzU), WIA jest decyzją wydawaną na potrzeby opodatkowania wyrobu akcyzowego albo samochodu osobowego akcyzą, która określa klasyfikację w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (CN) albo rodzaj wyrobu akcyzowego przez opis tego wyrobu w takim stopniu szczegółowości, który jest wystarczający do określenia opodatkowania wyrobu akcyzowego akcyzą. Zmiany w zakresie WIS dotyczą:

  • mocy wiążącej – WIA wiąże nie tylko organ (jak do tej pory) ale także samego wnioskodawcę. Oznacza to, że wnioskodawca ma obowiązek stosowania się do wydanej WIA;
  • ciężaru dowodu – podatnik stosujący się do WIA powinien na żądanie udowodnić przed organem, że wyroby będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą, odpowiadają rodzajowi i klasyfikacji wyrobu akcyzowego określonej w WIA. Organ może badać ów stan również ex post;
  • zakresu wnioskodawców – może być to także podmiot zamierzający dokonywać czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą;
  • utraty ważności – do tej pory WIA traciła ważność tylko w przypadku zmiany przepisów prawa podatkowego w zakresie akcyzy, w wyniku której staje się niezgodna z tymi przepisami. Zmiana polega na ograniczeniu mocy ochronnej do pięciu lat od dnia wydania, z możliwością wydłużenia mocy na wniosek podatnika o kolejne pięć lat. A także zmiany jej treści – na wniosek lub z urzędu. Jednocześnie, organ związany jest WIA od momentu, gdy staje się ona ostateczna.
Szkolenia online z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Rygoryzm przy wydawaniu i cofaniu decyzji akcyzowych

Uzasadniona obawa, że prowadzenie danej działalności może powodować zagrożenie ważnego interesu publicznego lub podmiot nie będzie wywiązywał się z obowiązku rozliczania się z podatków stanowiących dochód budżetu państwa stała się przesłanką odmowy wydania lub cofnięcia już wydanej decyzji w zakresie prowadzenia składu podatkowego, zezwolenia na wyprowadzenie wyrobów z cudzego składu czy pozwolenia dla podmiotu pośredniczącego.

W szczególności może tu chodzić o sytuację, gdy organ pozyska informację, że osoba kierująca działalnością podmiotu kierowała w ostatnich 3 latach działalnością innego podmiotu, który w tym czasie w sposób uporczywy nie regulował w terminie należności podatkowych stanowiących dochód budżetu państwa lub wobec którego prowadzone było postępowanie egzekucyjne.

Co równie ważne, decyzje o cofnięciu ww. zezwoleń wydawane w pierwszej instancji mogą być natychmiast wykonalne (przy spełnieniu określonych warunków).

Aby nie było jednak tak surowo, wydanie względem podatników akcyzy decyzji określającej lub ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego nie musi oznaczać automatycznie cofnięcia zezwolenia (jeśli podatnik nie zapłaci zaległości w ciągu 7 dni). Zyska on bowiem możliwość złożenia zabezpieczenie wykonania tej decyzji zgodnie z art. 33d § 2 ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm., dalej: OrdPU).

Susz tytoniowy

Trwa uszczelnienie przepisów związanych z obrotem suszem tytoniowym. Na start wprowadzono definicję producenta surowca tytoniowego, tj. podmiotu wpisanego do rejestru producentów surowca tytoniowego, w miejsce dotychczasowego pojęcia „rolnika, który wyprodukował susz tytoniowy”.

Organy podatkowe zyskały także możliwość odmowy wpisu do rejestru PPT w razie uzasadnionej obawy, że prowadzenie takiej działalności może powodować zagrożenie ważnego interesu publicznego lub podmiot nie będzie wywiązywał się z obowiązku rozliczania się z podatków stanowiących dochód budżetu państwa. To kolejny przejaw walki ze „słupami” w tej branży.

Z drugiej strony, wyłączono z opodatkowania akcyzą nabycie lub posiadanie suszu przez organizację producentów surowca tytoniowego.

Zwolnienie z akcyzy dla celów żeglugi

Zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt 2 AkcyzU, ze zwolnienia ze względu na przeznaczenie korzystają wyroby energetyczne zużywane do celów żeglugi. Dodatkowym warunkiem zwolnienia od 1.5.2021 r. jest wpisanie statku, jachtu lub jednostki pływającej do właściwych dla nich rejestrów.

Import alkoholu przez załogi

Zwolniony z akcyzy jest import napojów alkoholowych przywożonych w bagażu osobistym członka załogi środka transportu wykorzystywanego do podróży z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju. W określonych przez przepisy szczegółowych limitach (np. 2 litry piwa, 0,5 litra alkoholu etylowego).

Znaki akcyzy

Tu akurat uproszczenia. Po pierwsze, przy WNT wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszonego poboru akcyzy, kwotę akcyzy obniża się o kwotę stanowiącą wartość podatkowych znaków akcyzy prawidłowo naniesionych na wyroby akcyzowe lub opakowania jednostkowe wyrobów akcyzowych. Po drugie, wyłączono konieczność nakładania znaków akcyzy przy przemieszczaniu na terytorium kraju w ramach WNT wyrobów poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy do składu podatkowego – dotyczy wyrobów innych niż wskazane w załączniku 2 do AkcyzU i opodatkowanych stawką inną niż zerowa (np. płynu do papierosów elektronicznych, wyrobów nowatorskich).

Zwrot akcyzy od energii elektrycznej dla zakładów energochłonnych

Wyeliminowane zostały wątpliwości co do wzoru na kwotę zwrotu części zapłaconej akcyzy zgodnie z art. 31d ust. 3 AkcyzU. Do tej pory wzór wciąż odwoływał się do stawki 20 PLN/MWh. Od 1.5.2021 r. wzór ten odwołuje się do aktualnej stawki (w chwili obecnej 5 PLN/MWh).

Skutki regulacji

Zwłaszcza w zakresie WIA widać postępujące zakusy fiskusa do zwiększenia nadzoru merytorycznego nad wydawanymi decyzjami WIA. Ale także zapewnienia stosowania WIA na potrzeby celu, w jakim została wydana. Być może zwiększony rygoryzm sprawi, że podatnicy akcyzy będą odchodzić od WIA w stronę interpretacji indywidualnych. To nadal forma często alternatywna, wystarczy odpowiednio zredefiniować pytanie. Inna sprawa, że uzyskiwanie interpretacji indywidualnych nie jest ostatnio proste. Wyraźnie widać rosnącą niechęć fiskusa do tej formuły.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź