Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; dalej: VATU) faktura powinna zawierać wskazany w tym przepisie szeroki zakres danych obligatoryjnych, ale nie każda faktura musi spełniać te wymogi. Zgodnie bowiem z art. 106o VATU Minister Finansów może określić przypadki, w których faktury mogą zawierać węższy niż określony wyżej zakres danych, oraz zakres tych danych, uwzględniając konieczność zapewnienia odpowiedniego dokumentowania dostawy towarów lub świadczenia usług i identyfikacji czynności dokonanych przez niektóre kategorie podatników, a także uwzględniając niską wartość transakcji lub specyfikę niektórych rodzajów działalności, związaną z liczbą lub rodzajem wykonywanych czynności.
Jednym z takich przypadków są bilety dokumentujące przejazd autostradą płatną. Zgodnie z § 3 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 29.10.2021 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. z 2021 r. poz. 1979; dalej: WystFakturR) faktura dokumentująca przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawiana w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, powinna zawierać jedynie ograniczony zakres danych. Chodzi o numer i datę wystawienia, imię i nazwisko lub nazwę podatnika, numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, informacje pozwalające na identyfikację rodzaju usługi, kwotę podatku oraz kwotę należności ogółem.
Pytanie więc brzmi: Czy skoro autostrady mają być bezpłatne, ww. przepisy trafią niebawem do lamusa?
Nie wszystkie autostrady będą za darmo
Otóż, nie trafią. Wszystko dlatego, że bezpłatne mają być wyłącznie przejazdy autostradami dla samochodów osobowych i motocykli, a także, co ważniejsze, wyłącznie na odcinkach zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, dla których opłaty pobiera dziś Szef KAS, zgodnie z art. 37a ust. 1a pkt. 1 ustawy z 27.10.1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2483; dalej: AutostrPłatneU). Brak poboru opłat przez Szefa KAS nie wpłynie w żadnym zakresie na rozliczenia VAT użytkowników. Jak wiadomo, zgodnie z art. 15 ust. 6 VATU nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Pobór opłat za autostrady przez system e-TOLL nie podlega więc opodatkowaniu.
Sprawa wygląda inaczej w przypadku tzw. autostrad licencyjnych. Opłaty może tu pobierać drogowa spółka specjalnego przeznaczenia albo spółka, z którą Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad lub drogowa spółka specjalnego przeznaczenia zawarli umowę o budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady, na warunkach określonych w stosownej umowie. Podmioty zarządzające takimi autostradami działają komercyjnie, a nie jako organy władzy publicznej (bo nimi nie są). W tym wypadku mamy do czynienia z czynnościami opodatkowanymi. Jeśli opisywany projekt wejdzie w życie, nic się nie zmieni w zakresie poboru opłat. Przejazdy tymi autostradami będą bowiem wciąż odpłatne. Podatnicy będą więc wciąż otrzymywali faktury za przejazd. Nadal będą one mogły przybierać uproszczoną formę biletu.
Komentarz
Za pobór opłaty na odcinkach autostrad zarządzanych przez stronę publiczną odpowiada Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Rezygnacja z poboru opłat od samochodów osobowych to także zmniejszenie potrzeb finansowych związanych z utrzymywaniem systemu e-TOLL. Nie będą też konieczne kontrole kierowców samochodów osobowych w kierunku prawidłowości uiszczenia opłaty autostradowej ani dystrybucja biletów autostradowych, nie będzie też konieczności utrzymywania części wymaganej dotychczas infrastruktury teleinformatycznej związanej z poborem opłaty. Słowem – same oszczędności, choć w wyniku rezygnacji z odpłatności autostrad od samochodów osobowych przychody z opłat ulegną zmniejszeniu średniorocznie o ok. 230 mln zł.
Pozostaną jednak uproszczone faktury autostradowe. Co ważne, nie ukróci ich istnienia także obowiązkowy KSeF. W projektowanej regulacji rozporządzenia wykonawczego do VATU proponuje się wyłączenie z obowiązku e-fakturowania biletów kolejowych i lotniczych, ale także biletów dokumentujących płatność za autostrady. Inna sprawa, że obowiązkowy KSeF nie dotyczy także transakcji B2C. Efektem ubocznym zapowiadanych zmian ma być też uchylenie art. 138d § 1a ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651), zgodnie z którym pełnomocnictwo ogólne dotyczy również działania we wszystkich sprawach związanych z opłatą za przejazd autostradą.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
