Stan faktyczny

NSA rozpoznał skargę kasacyjną Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) od wyroku WSA w Warszawie z 23.10.2020 r., II SAB/Wa 155/20, Legalis w sprawie ze skargi wnioskodawcy na bezczynność Ministra Spraw Zagranicznych (MSZ) w przedmiocie rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej. NSA wyrokiem uchylił zaskarżony wyrok WSA w części oddalającej skargę na bezczynność MSZ i przekazał sprawę w tym zakresie do ponownego rozpoznania WSA.

W sprawie tej wnioskodawca zwrócił się do MSZ o udostępnienie informacji publicznej poprzez przesłanie na jego adres e-mail skanu podpisanego dokumentu zawierającego m.in. wskazanie imion, nazwisk i stopni służbowych osób biorących udział w komisji prowadzącej nabór na stanowisko kierownika (…) w Ambasadzie w Z., w wyniku którego stanowisko obsadzono B.M.-H., oraz imienia i nazwiska osoby, która taki wybór zatwierdziła.

Zastępca Dyrektora Biura Rzecznika Prasowego MSZ udzieliła odpowiedzi na ww. wniosek, wskazując co do ww. części wniosku, że organ stwierdził, że wnioskowane informacje są informacją wewnętrzną urzędu, która nie stanowi informacji publicznej.

Wnioskodawca wniósł do WSA w Warszawie skargę na bezczynność organu w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

WSA stwierdził, iż zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 902; dalej: DostInfPubU) udostępnieniu podlega w szczególności informacja publiczna o naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska – w zakresie określonym w przepisach odrębnych. Przepisami odrębnymi, jak trafnie wskazał organ, regulującymi zatrudnianie członków służby zagranicznej w placówkach zagranicznych jest ustawa z 27.7.2001 r. o służbie zagranicznej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1854; dalej: SłużbaZagrU01 – nieobowiązująca) – zastąpiona ustawą z 21.1.2021 r. o służbie zagranicznej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1076; dalej: SłużbaZagrU) oraz ustawa z 21.11.2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1233; dalej: SłużbaCywilU) mająca zastosowanie w zakresie nieregulowanym ustawą o służbie zagranicznej. Zgodnie z artykułem 24 ust. 1 SłużbaZagrU01 stanowisko w służbie zagranicznej wyznacza i odwołuje ze stanowiska dyrektor generalny służby zagranicznej. Ustawa ta nie określa w jakim zakresie podlegają udostępnieniu informacje dotyczące naboru kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska w służbie zagranicznej, zatem w tym zakresie znajdą zastosowanie przepisy SłużbaCywilU. Art. 29 SłużbaCywilU wskazuje wprost, iż tylko imiona i nazwiska kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne, oraz wynik naboru stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami określonymi w ogłoszeniu o naborze. W świetle powyższego organ prawidłowo zakwalifikował informację, o które zwrócił się skarżący jako informację nie stanowiącą informacji publicznej, a będącą za to informacją wewnętrzną.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiódł RPO, zaskarżając go w części oddalającej skargę na bezczynność organu. RPO zarzucił m.in. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 1 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. g DostInfPubU w zw. z art. 29 SłużbaCywilU poprzez ich błędną wykładnię, a w konsekwencji niewłaściwe ich zastosowanie, przez błędne przyjęcie, że żądane przez skarżącego informacje nie stanowią informacji publicznej podlegającej udostępnieniu, gdyż ustawa o służbie cywilnej, regulująca kwestie naboru na wolne stanowiska, jedynie w art. 29 SłużbaCywilU wskazuje, które informacje powinny zostać udostępnione, podczas gdy wskazany przepis przewiduje jedynie dodatkowy sposób upubliczniania części informacji wynikających z naboru kandydatów do służby cywilnej i nie wyłącza trybu wnioskowego dostępu do innych informacji publicznych dotyczących przeprowadzenia naboru, a zatem żądane informacje stanowiące informację publiczną powinny zostać udostępnione w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Stanowisko NSA

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. g DostInfPubU udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska, w zakresie określonym w przepisach odrębnych. Przepis ten odnoszący się do udostępniania informacji publicznej, a zatem do granic publicznego prawa podmiotowego dostępu do informacji publicznej należy odczytywać systemowo w związku z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP i art. 1 ust. 1 DostInfPubU. Skoro „obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne” (art. 61 ust. 1 Konstytucji RP) określanej w art. 1 ust. 1 DostInfPubU jako „każda informacja o sprawach publicznych”, to przepis jedynie przykładowo wskazujący – poprzez zwrot „w szczególności” – jakie informacje mają walor informacji publicznej, nie daje podstaw do zawężającej wykładni art. 61 ust. 1 Konstytucji RP i art. 1 ust. 1 DostInfPubU prowadzącej do wniosku, zgodnie z którym informacje nie wymienione w treści rozbudowanego art. 6 ust. 1 DostInfPubU nie mają charakteru informacji publicznej. W konsekwencji wskazanie przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. g DostInfPubU, że „udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska, w zakresie określonym w przepisach odrębnych” nie daje podstaw do rozumienia zwrotu „w zakresie określonym w przepisach odrębnych” jako tożsamego ze zwrotem „wyłącznie w zakresie określonym w przepisach odrębnych”, a tym samym jako podstawy normatywnej zawężającej pojęcie informacji publicznej. Konstrukcja art. 6 ust. 1 DostInfPubU uzasadnia wniosek, że z całą pewnością informacją publiczną jest informacja o „naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska, w zakresie określonym w przepisach odrębnych”, nie daje natomiast podstaw do twierdzenia, że z zakresu pojęcia informacji publicznej ustawodawca wyłączył informacje o naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska, które nie mieszczą się „w zakresie określonym w przepisach odrębnych”. Informacje takie pozostają poza granicami wyznaczonymi treścią zwrotu „w szczególności” użytego w art. 6 ust. 1 DostInfPubU nie zwalniając jednak ani organów ani sądów od oceny, czy informacje o naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska, które nie mieszczą się „w zakresie określonym w przepisach odrębnych” nie mają charakteru informacji publicznych w rozumieniu art. 61 ust. 1 Konstytucji RP i art. 1 ust. 1 DostInfPubU.

Ochrona danych osobowych od A do Z w 16 krokach. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Z treści art. 29 SłużbaCywilU wynika jedynie, że „imiona i nazwiska kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne, oraz wynik naboru stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami określonymi w ogłoszeniu o naborze”. Nie wynika jednak z niego norma wyłączająca dostęp do informacji publicznej w rozumieniu art. 61 ust. 1 Konstytucji RP i art. 1 ust. 1 DostInfPubU w stosunku do innych informacji, niż te, które zostały wprost wskazane w treści art. 29 SłużbaCywilU. Ograniczenie publicznego prawa podmiotowego dostępu do informacji publicznej w trybie wnioskowym, realizowanym na podstawie DostInfPubU, zgodnie z art. 61 ust. 3 Konstytucji RP i art. 1 ust. 2 DostInfPubU, wymagałoby wyraźnego, niebudzącego wątpliwości postanowienia ustawy, a takiego nie zawiera art. 29 SłużbaCywilU (por. wyrok NSA z 27.10.2017 r., I OSK 3254/15, Legalis). Art. 29 SłużbaCywilU stanowi uregulowanie szczególne w stosunku do DostInfPubU, ale nie wyłącza jej stosowania na wniosek dotyczący informacji publicznych innych niż te, które stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami określonymi w ogłoszeniu o naborze (por. wyrok NSA z 8.10.2019 r., I OSK 4082/18, Legalis).

NSA uznał zatem, że trafny okazał się zarzut niewłaściwego zastosowania wskazanych w skardze kasacyjnej przepisów prawa materialnego będącego następstwem wadliwej wykładni tych przepisów, co jednocześnie czyniło trafnym zarzut naruszenia przepisów postępowania pomimo wadliwości jego konstrukcji.

W omawianym wyroku NSA wskazał na ważną regułę stosowania DostInfPubU, a mianowicie: kwalifikacja określonych danych jako danych wewnętrznych musi wynikać wprost z określonej normy prawnej. Przepisów DostInfPubU nie można interpretować zawężająco. W sprawę zaangażował się RPO, wnosząc skargę kasacyjną w interesie wnioskodawcy. Niezasadne zawężanie prawa do informacji publicznej to naruszenie praw obywatelskich gwarantowanych Konstytucją RP.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →