Wniosek o udzielenie informacji o podsłuchu
Wskazując, że jest sędzią w stanie spoczynku, G.P. zwróciła się o udostępnienie w trybie ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 902; dalej: DostInfPubU) informacji o ewentualnym posiadaniu przez nią podsłuchu, objęciu inwigilacją lub czynnościami operacyjnymi. W 2015 r. Decyzja Prokuratora Generalnego o odmowie udzielania żądanych informacji jako informacji niejawnych została uchylona przez WSA w Warszawie. W 2017 r. NSA utrzymał to orzeczenie w mocy. Sądy uznały, że Organ nie przedstawił wystarczających argumentów i dowodów uzasadniających odmowę udostępnienia wnioskowanych informacji. Samo bowiem powołanie się przez Organ na ochronę informacji niejawnych bez wykazania, że żądane informacje rzeczywiście mają taki charakter, nie jest wystarczające.
Prokurator Generalny ponownie odmówił udostępnienia informacji w zakresie dotyczącym stosowania względem G.P. czynności operacyjno-rozpoznawczych w okresie od 2006 r. do dnia rozpoznania sprawy. Jak wyjaśniono Organ nie dysponuje wcześniejszymi informacjami, bowiem dane za okres od 1.8.1990 r. do 31.12.2005 r. powinny znajdować się w Kancelarii Tajnej Ministerstwa Sprawiedliwości. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że czynności kontroli operacyjnej stanowią system niejawnych działań ustawowo uprawnionych do tego organów, prowadzących je zazwyczaj poza procesem karnym, lecz najczęściej służących aktualnym lub przyszłym celom tego procesu i wykonywanych dla zapobiegania i zwalczania przestępczości. Udzielenie wnioskowanej informacji wiązałoby się z koniecznością wskazania danych zawartych w niejawnych rejestrach prowadzonych przez Prokuratora Generalnego. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 5.8.2010 r. o ochronie informacji niejawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 742; dalej: OchrInfU) informacje niejawne mogą być udostępnione wyłącznie osobie dającej rękojmię zachowania tajemnicy i tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania przez nią pracy lub pełnienia służby na zajmowanym stanowisku, albo wykonywania czynności zleconych w odpowiednich organach państwowych. Sędzia w stanie spoczynku nie spełnia warunków uprawniających do uzyskania informacji na podstawie niejawnych dokumentów.
Stanowisko Sądu I instancji
WSA w Warszawie uchylił zaskarżoną decyzję oraz decyzję ją poprzedzającą. Podkreślił związanie oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania, wyrażonymi we wcześniejszych orzeczeniach wydanych w tej sprawie. W uzasadnieniu wyroku stwierdzono, że Organ ponownie nie wyjaśnił w sposób wyczerpujący stanu faktycznego i odmówił udostępnienia informacji publicznej bez wykazania, czy w sprawie będzie miał zastosowanie art. 5 ust. 1 DostInfPubU, czym naruszył art. 7, art. 77 i art. 107 KPA. Organ w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji podał jedynie, że dokonał wyczerpujących sprawdzeń posiadanych dokumentów, jednakże nie podał szczegółowych informacji w tym zakresie i nie wskazał, na podstawie jakich konkretnie dowodów wydał zaskarżoną decyzję.
NSA: Czynności operacyjno-rozpoznawcze są objęte klauzulą niejawności
NSA uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania WSA w Warszawie. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia stwierdzono, że Organ wykonał wszystkie wskazania wynikające z poprzednich wyroków sądów administracyjnych. Prokurator Generalny potwierdził, że prowadzi rejestry postanowień, pisemnych zgód, zarządzeń i wniosków dotyczących kontroli operacyjnej, a urządzenia służące rejestracji czynności kontroli operacyjnej mają nadaną klauzulę niejawności „poufne”. Organ wyjaśnił charakter czynności operacyjno-rozpoznawczych, które są podstawową formą działalności służb specjalnych. Stanowią one system niejawnych działań organów, prowadzonych zazwyczaj poza właściwym postępowaniem karnym. O ich niejawnym charakterze stanowią przepisy o służbach mundurowych, które nie nakładają na te organy i Prokuratora Generalnego obowiązku informowania o stosowaniu wobec określonej osoby czynności operacyjno-rozpoznawczych, w tym kontroli operacyjnej. Również wszelkie urządzenia służące rejestracji dokumentów niejawnych, w tym systemy teleinformatyczne, są objęte ochroną wynikającą z OchrInfU. Organ zasadnie zakwalifikował żądane informacje jako informacje poufne w rozumieniu art. 5 ust. 3 pkt. 5 OchrInfU. W konsekwencji ich udzielenie sędziemu w stanie spoczynku wiązałoby się z koniecznością przekazania danych zawartych w niejawnych rejestrach osobie nieuprawnionej w rozumieniu art. 4 OchrInfU. NSA stwierdził, że obowiązujące przepisy nakazują nadawanie wszelkim wnioskom o zastosowanie czynności kontroli operacyjnej klauzuli niejawności i brak jest regulacji prawnych, które uprawniałyby organ do informowania po fakcie osoby, wobec której prowadzone były czynności operacyjno-rozpoznawcze, o ich zastosowaniu.
NSA podkreślił nietrafność zarzutów Sądu I instancji, dotyczących niezebrania i nierozpatrzenia przez Organ całego materiału dowodowego, a wręcz przemilczenia treści niektórych dowodów. Uznał, że zebrany materiał dowodowy jest wystarczający do prawidłowego rozpoznania sprawy. Wytykając organowi braki w postępowaniu dowodowym i uzasadnieniu decyzji, WSA w Warszawie poprzestał na ogólnikowych stwierdzeniach. NSA stwierdził, że udzielenie szczegółowych wskazań Sądu jest niezbędne w szczególności w sytuacji zagrożenia ujawnienia informacji niejawnych i narażenia osoby wydającej decyzję na odpowiedzialność karną. Należy mieć przy tym na uwadze, że jakiekolwiek szersze przeprowadzenie postępowania dowodowego i omówienie jego wyników w uzasadnieniu decyzji mogłoby doprowadzić do faktycznego uzyskania żądanej informacji przez G.P., pomimo negatywnego dla niej rozstrzygnięcia.
NSA wskazał również, że wbrew twierdzeniom G.P., zawartym w odpowiedzi na skargę kasacyjną, Prokurator Generalny jest organem odrębnym od Ministra Sprawiedliwości, pomimo połączenia personalnego tych organów, w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt. 1 DostInfPubU. W konsekwencji zgodnie z art. 4 ust. 3 DostInfPubU Prokurator Generalny jest zobowiązany do rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznych tylko co do tych informacji, które posiada. Są to informacje, które znajdują się w zasobach komórek organizacyjnych podległych Prokuratorowi Generalnemu, z wyłączeniem zasobów odrębnego organu, jakim jest Minister Sprawiedliwości.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
