Opis stanu faktycznego
Zaskarżoną w tej sprawie decyzją z (…) października 2019 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej Prezes Urzędu) po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez J. S. A. z siedzibą w (…) (dalej skarżąca spółka), utrzymał w mocy decyzję (…) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej z (…) lipca 2019 r. o nałożeniu na spółkę kary pieniężnej w wysokości 28 888 zł z tytułu niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z 9.5.2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 178 ze zm.; dalej jako: InfCenTiUU), w związku z naruszeniem § 3 oraz § 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju z 9.12.2015 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz.U. z 2015 r. poz. 2121, dalej jako: CenyTowUsłR), to jest z uwagi na brak uwidocznienia w miejscu sprzedaży detalicznej cen oraz cen jednostkowych towarów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę skarżącej spółki.
Z uzasadnienia Sądu
W ocenie Sądu organ wymierzając w niniejszej sprawie karę pieniężna w wysokości 28 888 zł wziął pod uwagę wszystkie wskazane w art. 6 ust. 3 InfCenTiUU kryteria, czemu dał wyraz w szczegółowej, wyczerpującej i przekonującej argumentacji zaskarżonej decyzji w tym względzie.
Zauważyć przede wszystkim należy, że niewykonanie obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 InfCenTiUU powoduje nałożenie kary pieniężnej w wysokości do 20 000 zł, natomiast kara pieniężna do 40 000 zł nakładana jest, jeżeli przedsiębiorca nie wykonał obowiązków, co najmniej trzykrotnie w okresie 12 miesięcy licząc od dnia, w którym stwierdzono naruszenie tych obowiązków po raz pierwszy. Wymierzona w niniejszej sprawie kara pieniężna w wysokości 28 888 zł przekracza o 8 888 zł karę, jaka jest możliwa do nałożenia w przypadku pierwszego, drugiego czy trzeciego naruszenia przez przedsiębiorcę obowiązku uwidaczniania cen oraz cen jednostkowych.
Jak podkreślał organ, naruszenie przez stronę przepisów o obowiązku uwidaczniania cen stanowi ósme z kolei następujące po sobie naruszenie, tym samym możliwe w niniejszej sprawie było wymierzenie kary do 40 000 zł.
W ocenie Sądu organ należycie wyjaśnił, że nieuwidacznianie cen i cen jednostkowych narusza prawo konsumenta do informowania, a w konsekwencji uniemożliwia porównanie cen towarów będących w obrocie. Ponadto, skoro cena i cena jednostkowa stanowią podstawowe kryterium informacji o wartości towaru wyrażonej w jednostkach pieniężnych, to – w przypadku naruszenia tego obowiązku dotyczącego 20 rodzajów towarów z 45 rodzajów towarów kontrolowanych-zasadnym było uznanie przez organ stopnia tego naruszenia, w przypadku ósmego z kolei następującego po sobie naruszenia, za bardzo poważny. Należy też zauważyć, że poprzednie decyzje nakładające na skarżącą spółkę kary pieniężne za naruszenie obowiązku uwidaczniania cen i cen jednostkowych, na które m.in. powołuje się skarżąca w skardze, były wydane w bardzo krótkim odstępie czasu, praktycznie kilku dni. Dlatego też w ocenie Sądu nie można, jak usiłuje skarżąca, procentowo przeliczać liczby partii towarów, których dotyczy naruszenie obowiązku z art. 4 InfCenTiUU, do partii towarów poddanych kontroli i odnosić tego do ilości towarów kontrolowanych i ilości towarów, przy których brak było uwidocznionych cen lub cen jednostkowych, w niniejszej sprawie.
Organ prawidłowo wziął również pod uwagę dotychczasową działalność strony – skarżącej spółki, tj. funkcjonowanie na rynku od 2004 r., wyniki dotychczasowych kontroli w zakresie przestrzegania obowiązków nakładanych przez InfCenTiUU, i zasadnie przyjął, że skarżąca nie dołożyła należytej staranności przy wykonywaniu działalności w celu przestrzegania przepisów istotnych z punktu widzenia praw i interesów konsumentów oraz nie wyeliminowała nieprawidłowości naruszających te prawa. Zaskarżona decyzji dotyczy naruszenia przepisów ustawy po raz ósmy w okresie 12 miesięcy licząc od dnia, w którym stwierdzono naruszenie objętych tym przepisem obowiązków po raz pierwszy. Oznacza to, że skarżąca nie tylko spełniła swoim zachowaniem warunek do nałożenia kary za to naruszenie, ale też kary w podwyższonej wysokości.
Trzeci z czynników wpływających na wymiar kary został również uwzględniony przez organ. Do protokołu kontroli dołączono oświadczenie zgodnie, z którym skarżąca spółka należy do kategorii pozostali przedsiębiorcy. Skoro skarżąca złożyła oświadczenie, że należy do kategorii pozostali przedsiębiorcy, to nie spełnia wymogów do uznania za mikro, małego czy średniego przedsiębiorcę, o jakich mowa w art. 7 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.; dalej jako: PrPrzed). Natomiast zgodnie z zgodnie z tym artykułem średni przedsiębiorca to taki, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro – i który nie jest mikroprzedsiębiorcą ani małym przedsiębiorcą.
Powyższe oznacza, że wskazane w ustawie liczby odnośnie zatrudnianych pracowników oraz wysokość osiągniętego rocznego obrotu netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych lub sumy aktywów bilansu są u skarżącej jeszcze większe.
W ocenie Sądu wymierzona przez organ w stanie faktycznym niniejszej sprawy kara pieniężna w wysokości 28 888 zł jest skuteczna, proporcjonalna i odstraszająca, w myśl art. 8 dyrektywy 98/6/WE z 16.2.1998 r. Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony konsumenta poprzez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.Urz. UE L z 1998 r. Nr 80, s. 27 ze zm.). Nie może natomiast zostać uznana za rażąco niewspółmierną do wagi popełnionego naruszenia, jak podnosi to w skardze skarżąca. Skoro skarżąca spółka – jak wskazano wyżej – w ciągu 12 miesięcy naruszyła po raz ósmy przepisy dotyczące obowiązku uwidaczniania cen i cen jednostkowych towarów, to oznacza, że wcześniejsze kontrole i nakładane kary pieniężne nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.
Reasumując, Sąd stwierdził, że w niniejszej sprawie postępowanie zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy, a zgromadzony materiał dowodowy dawał podstawę do wydania zaskarżonej decyzji.
Cenę i cenę jednostkową należy uwidaczniać w miejscu dostępnym i dobrze widocznym dla konsumentów, na danym towarze, bezpośrednio przy nim lub w jego bliskości- uznał w swoim wyroku WSA w Warszawie. Wyrok ten zasługuje na akceptację. Brak uwidocznienia cen jednostkowych przy towarach uniemożliwia kupującym porównanie cen towarów z cenami towarów podobnych, lecz o innej masie czy objętości, a przez to utrudnia kupującym dokonanie optymalnego i właściwego dla nich wyboru towaru, naruszając ich interesy ekonomiczne oraz prawo do rzetelnej informacji o cenie.
Warto także zauważyć, że dokonując oceny dotychczasowej działalności skarżącej spółki, wzięto pod uwagę wyniki dotychczas przeprowadzonych kontroli w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących uwidaczniania cen. Skarżąca spółka funkcjonuje na rynku od 2004 r., była niejednokrotnie kontrolowana, zatem winna wykazać się znajomością obowiązujących przepisów dotyczących prawidłowego uwidaczniania cen i cen jednostkowych, istotnych z punktu widzenia ochrony praw i interesów konsumentów. Jednakże organy kontrolne wskazały, że ujawniono ośmiokrotnie, licząc od dnia pierwszego stwierdzenia nieprawidłowości, naruszenie przez spółkę obowiązku właściwego oznaczania cen towarów. Tym samym, nie sposób zgodzić się z zarzutem skarżącej spółki, co do rzekomej dysproporcji wymierzonej kary pieniężnej w stosunku do przewinienia.
