Zgodnie z art. 31a ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; dalej: VATU), w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany, opublikowanego przez Europejski Bank Centralny, na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro. Art. 106e ust. 11 VATU przesądza, że kwoty podatku na fakturze wykazuje się w złotych. Kwoty podatku wyrażone w walucie obcej wykazuje się w złotych przy zastosowaniu zasad przeliczania na złote, przyjętych dla przeliczania kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania. Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki od 0,5 grosza zaokrągla się do 1 grosza.
Przeliczanie kursów walut obcych dla celów rozliczeń VAT to standardowe wyzwanie działów księgowych, wzbudzające wciąż spore wątpliwości praktyczne. Dotyczą one w szczególności specyficznych faktur, takich jak faktury korygujące czy faktury zbiorcze. Ministerstwo Finansów postanowiło rozwiać część wątpliwości przy okazji nadchodzącego pakietu SLIM VAT 3. Zanim to jednak nastąpi, spójrzmy na sytuację, nad którą pochylił się Dyrektor KIS w wydanej niedawno interpretacji indywidualnej.
Czego dotyczyła sprawa?
Podatnik jest spółką celową powołaną do realizacji projektu inwestycyjnego. W ramach omawianego przedsięwzięcia planowane jest zawieranie z niektórymi kontrahentami polskimi i zagranicznymi długoterminowych kontraktów m.in. w walucie obcej, tj. w euro i dolarach. W fakturach dokumentujących takie kontrakty wykazywane będą poszczególne dostawy z różnych dni, dokonywane w zadanym przedziale czasowym, ze wskazaniem dat tych dostaw, ilości towaru, oraz wyrażonych w walucie obcej: ceny jednostkowej, wartości netto danej partii towaru, stawki podatku VAT i wartości podatku VAT. Łączna kwota podatku VAT będzie wykazana w walucie obcej oraz złotych, po przeliczeniu wartości podatku według kursu średnioważonego obliczonego na podstawie kursów z poszczególnych dostaw.
Jedną ze składowych kontraktu mogą być umowy rabatowe rozliczane w okresach kwartalnych, półrocznych lub rocznych. W przypadku rabatów posprzedażowych podatnik będzie wystawiać fakturę rabatową. Z uwagi na znaczną ilość korygowanych dostaw w przypadku jednego kontrahenta na fakturze nie będą wymienione wszystkie korygowane faktury sprzedażowe. Faktura rabatowa będzie zawierać załącznik, w którym podatnik wskaże daty i numery poszczególnych pierwotnych faktur sprzedażowych, kwoty rabatu dotyczące danej faktury pierwotnej z okresu objętego rabatem, w rozbiciu m.in. na wartość korygowanych kwot: sprzedaży netto, podatku VAT dla danej stawki podatku wyrażonej w walucie obcej. Na fakturze rabatowej umieszczona będzie informacja, że załącznik stanowi integralną część faktury, i wykazany będzie podatek VAT w złotych, obliczony według kursu średnioważonego opartego na kursach przeliczeniowych właściwych dla każdej z faktur pierwotnych.
Podatnik postanowił potwierdzić, czy prawidłowo stosuje kurs walutowy dla potrzeb prawidłowego naliczania podatku VAT na fakturach zbiorczych oraz fakturach rabatowych wystawionych w innej walucie niż w złotych, dla ustalenia wartości podatku wykazanej na tej fakturze w złotych.
Stanowisko Organu
Dyrektor KIS wydał w tej sprawie interpretację indywidualną z 9.3.2023 r., 0114-KDIP1-2.4012.584.2022.1.JO, Legalis. Odnośnie faktur zbiorczych Organ uznał, że gdy fakturą zbiorczą są dokumentowane czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje z ogólną zasadą, tj. w chwili dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, poszczególne kwoty podatku należy obliczyć oddzielnie dla każdej dostawy na podstawie odpowiednich kursów. Praktyka odmienna od wyżej przedstawionej mogłaby wpływać na wysokość kwot wykazywanych na fakturze (w szczególności na wysokość kwot podatku należnego), bowiem na te wielkości wpływa bezpośrednio kurs stosowany do przeliczenia. Nie można więc zgodzić się z forsowanym przez podatnika stanowiskiem, że fakturę zbiorczą wystawioną w walucie obcej należy przeliczać według kursu średnioważonego obliczonego na podstawie kursów z poszczególnych dostaw.
Jeżeli chodzi zaś o faktury rabatowe, to co do zasady do przeliczania kwot wykazanych w walucie obcej na fakturach korygujących zastosowanie ma taki sam kurs waluty obcej, jaki został zastosowany przy rozliczeniu transakcji pierwotnej, tj. ogłoszony na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Szczególnym przypadkiem są zbiorcze faktury korygujące, w przypadku których dopuszczalne jest stosowanie do przeliczenia kwot określonych w walucie obcej jednego kursu waluty z dnia poprzedzającego dzień wystawienia takiej zbiorczej faktury korygującej. Nie można zgodzić się ze stanowiskiem, że prawidłowe jest przeliczenie skorygowanego podatku VAT na złotówki, dokonane według kursu obliczonego jako średnia ważona kursów cząstkowych z poszczególnych pierwotnych faktur sprzedaży.
Komentarz
Projekt SLIM VAT 3 zakłada doprecyzowanie zasad stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących, w przypadkach gdy pierwotna faktura została wystawiona w walucie obcej. Dotychczas materia ta nie była objęta regulacją VATU. Zgodnie z generalną zasadą kurs przyjmowany do przeliczenia kwoty korekty podstawy opodatkowania na fakturze korygującej będzie zasadniczo powieleniem kursu przyjmowanego dla pierwotnego rozliczenia. Przyjęcie zasady przeliczania kursu waluty (dla potrzeb ustalenia podstawy opodatkowania) w oparciu o moment powstania obowiązku podatkowego (tzw. kurs historyczny) będzie w pełni odzwierciedlało regulacje unijne.
Szczególna zasada będzie dotyczyć zbiorczych faktur korygujących. W takich przypadkach podatnik nie będzie musiał stosować pierwotnego kursu zastosowanego do każdej z korygowanych transakcji. Przeliczenia na złote wskazanych w fakturze kwot określonych w walucie obcej podatnik będzie mógł dokonać według kursu średniego danej waluty obcej, ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej. Rozwiązanie legislacyjne będzie miało charakter fakultatywny, w takim przypadku podatnik będzie mógł zastosować jeden zbiorczy kurs do wszystkich korygowanych transakcji. Ustawodawca zakłada, że przyjęte rozwiązanie stanowić będzie dla podatników znaczne uproszczenie zasad przeliczania kursów walut, oraz zasadniczo utrzymuje dotychczasową praktykę organów i podatników w zakresie przeliczania kursów walut w przypadku wystawienia zbiorczych faktur korygujących. Omawiana interpretacja jest zresztą na to znakomitym dowodem. Z całą pewnością jednak zarówno obecnie, jak i po wejściu w życie SLIM VAT 3 (co miało mieć miejsce 1.4.2023 r., choć szanse na sukces w tej materii sukcesywnie maleją) podatnicy nie powinni kombinować z kursami stanowiącymi średnią ważoną kursów cząstkowych.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
