Rozstrzygnięcie SO

Sąd Okręgowy w Płocku – VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (dalej: SO) po rozpoznaniu sprawy z odwołania A.K. (dalej: Odwołująca) przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P. (dalej: ZUS) o prawo do świadczenia przedemerytalnego, zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał Odwołującej prawo do przedmiotowego świadczenia od 29.4.2021 r.

Stan faktyczny

Odwołująca złożyła 28.4.2021 r. w ZUS wniosek o świadczenie przedemerytalne. Od 7.5.2020 r. była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w P. jako osoba bezrobotna i po upływie 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych wystąpiła o wnioskowane świadczenie. W okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Odwołująca ostatnio była zatrudniona w ROM-T. S. I S-KA sp. j. z siedzibą w P. od 2.4.2002 r. do 30.4.2020 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku dziewiarza szydełkarek płaskich. Umowa o pracę została rozwiązana przez ww. pracodawcę z zachowaniem okresu wypowiedzenia zgodnie z art. 30 § 1 pkt 2 KP.

ZUS uznał za udowodnione 30 lat, 5 miesięcy i 23 dni okresów składkowych oraz 2 lata, 7 miesięcy i 11 dni okresów nieskładkowych, tj. 33 lata, 1 miesiąc i 4 dni łącznego stażu ubezpieczeniowego Odwołującej. Mając powyższe na uwadze ZUS 13.5.2021 r. wydał zaskarżoną decyzję, którą odmówił Odwołującej prawa do świadczenia przedemerytalnego z powodu nieudowodnienia wymaganego, 35-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Kolejną decyzją z 11.6.2021 r. ZUS – po rozpatrzeniu dokumentów złożonych wraz z odwołaniem – ponownie odmówił Odwołującej prawa do świadczenia przedemerytalnego. Do stażu pracy nadal nie doliczono okresu zatrudnienia od 1.9.1981 r. do 15.6.1984 r. w sklepie w G. (w ramach Gminnej Spółdzielni (…) w B.; dalej: Sklep) jako pracownika młodocianego, ponieważ nie przedłożono żadnych dokumentów pośrednich potwierdzających ww. zatrudnienie, a zeznania tylko jednego świadka były – zdaniem ZUS – mało wiarygodne.

Pisma procesowe z zakresu prawa pracy z objaśnieniami. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Przedmiot sporu

SO wskazał, że spór w sprawie dotyczył możliwości zaliczenia pracy Odwołującej, jako pracownika młodocianego, w Zakładach (…) w P. (dalej: Zakłady) oraz w Sklepie w okresie od 1.9.1981 r. do 15.6.1984 r. i uzupełnienia o ww. okres niespornego, łącznego stażu ubezpieczeniowego wynoszącego 33 lata, 1 miesiąc i 4 dni, tak aby Odwołująca legitymowała się co najmniej 35-letnim okresem uprawniającym do emerytury i nabyła prawo do świadczenia przedemerytalnego.

W przedmiotowej sprawie brak było dokumentów osobowych Odwołującej ze spornego okresu. W tym miejscu SO wskazał, że w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie obowiązują ograniczenia dopuszczalności dowodów przewidziane w art. 246 KPC i art. 247 KPC w zw. z art. 304 KPC. Oznacza to, że w postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia co do środków dowodowych stwierdzających m.in. fakt zatrudnienia i jego okres.

Stan prawny

SO wskazał, że w myśl art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z 30.4.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1867; dalej: ŚwPrzedEmU) prawo świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 3 ŚwPrzedEmU, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

  1. nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;
  2. w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;
  3. złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Z kolei w myśl art. 6 ust. 2 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 291; dalej: EmRentyFUSU) za okresy składkowe uważa się również przypadające przed 15.11.1991 r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne:

  • zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego – w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową (art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. a EmRentyFUSU);
  • zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed 1.1.1975 r. (art. 6 ust. 2 EmRentyFUSU).

Z uzasadnienia SO

W niniejszej sprawie sporna była przesłanka posiadania przez Odwołującą okresu uprawniającego do emerytury, wynoszącego co najmniej 35 lat. W ocenie ZUS udowodniła ona łączny okres zatrudnienia wynoszący 33 lata, 1 miesiąc i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Pozostałe warunki przyznania świadczenia przedemerytalnego były bezsporne.

Odwołująca wniosła o zaliczenie jej pracy, jako pracownika młodocianego, w Zakładach oraz w Sklepie w okresie od 1.9.1981 r. do 15.6.1984 r. Zeznania Odwołującej, które SO uznał za wiarygodne w całości, dały podstawę do oceny, że pracowała ona u ww. pracodawców w maksymalnie dopuszczonym wymiarze czasu pracy pracownika młodocianego, tj. w Zakładach – po sześć godzin dziennie, mając wówczas 15 i 16 lat, natomiast po ukończeniu 16 roku życia świadczyła pracę w Sklepie – po osiem godzin dziennie. Ustalenie, że Odwołująca świadczyła pracę u ww. pracodawców i określenie okresów zatrudnienia, wobec braku innych dokumentów osobowych, nie byłoby możliwe bez jej legitymacji ubezpieczeniowej. Zdaniem SO wymaga podkreślenia, iż w myśl § 1 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 6.10.1959 r. w sprawie legitymacji ubezpieczeniowych (Dz.U. z 1959 r. Nr 56 poz. 388), legitymacje ubezpieczeniowe dla pracowników były jedynymi dokumentami uprawniającymi do uzyskiwania świadczeń wchodzących w zakres pomocy leczniczej, ustalonych w przepisach o ubezpieczeniu na wypadek choroby i macierzyństwa, oraz do uzyskiwania zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy. Legitymacje te służyły również do rejestracji okresów zatrudnienia i zarobków oraz do dokonywania wpisu o sposobie rozwiązania stosunku pracy. W świetle powyższych uregulowań SO wskazał, że Zakłady wydały Odwołującej przedmiotową legitymację 22.5.1982 r., co wynika wprost z oznaczenia na pierwszej ww. legitymacji. Zatem wobec faktu, że legitymacje te były wydawane wyłącznie pracownikom, zasadny jest wniosek, że ww. pracodawca traktował Odwołującą jak pracownika co najmniej od daty wystawienia tej legitymacji. Powyższe dało SO przekonanie, że Odwołująca w okresie co najmniej od 22.5.1982 r. do 15.6.1984 r. była zatrudniona jako pracownik młodociany w Zakładach oraz w Sklepie i w tym czasie pobierała wynagrodzenie. Wobec tego SO stwierdził, iż Odwołująca wykazała, że posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat. Bezsporny, łączny okres składowy i nieskładkowy wynoszący 33 lata, 1 miesiąc i 4 dni uzupełniła bowiem o okres zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia, w trakcie którego pobierała wynagrodzenie od 22.5.1982 r. do 15.6.1984 r.

Mając na uwadze stan faktyczny ustalony w rozpatrywanej sprawie i stan prawny znajdujący do niego zastosowanie SO dokonał analizy zasad postępowania z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, a w szczególności reguł dotyczących postępowania dowodowego prowadzonego w tego typu kategorii spraw. SO wskazał, że specyfika ww. spraw polega na tym, że nie obowiązują w nich ograniczenia dopuszczalności dowodów przewidziane w KPC (art. 246 KPC i art. 247 KPC w zw. z art. 304 KPC in fine) i środków dowodowych stwierdzających fakty (tu: okoliczność zarówno samego zatrudnienia, jak i jego okresu). W konsekwencji wyżej zaprezentowanego stanowiska, SO uwzględnił jako dowód legitymację ubezpieczeniową Odwołującej i na jej podstawie ustalił, że w spornym okresie istniało zatrudnienie. Przedmiotowe ustalenie miało bezpośredni wpływ na przyznanie Odwołującej uprawnienia, tj. prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na spełnienie przez nią ustawowej przesłanki w postaci „posiadania okresu uprawniającego do emerytury, wynoszącego co najmniej 35 lat”.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Wypróbuj! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →