Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 143; dalej: AkcyzU) ustawa określa opodatkowanie podatkiem akcyzowym wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych. Samochody osobowe mają „swoje” przepisy określające zasady opodatkowania akcyzą, niezależne od jakichkolwiek innych przepisów ustawy AkcyzU. I tak art. 105 AkcyzU określa stawki akcyzy na samochody osobowe. Wynoszą one 18,6% podstawy opodatkowania dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2000 cm3 i 3,1% podstawy opodatkowania dla pozostałych samochodów osobowych.
Odstępstwa od tych zasad dotyczą samochodów hybrydowych. Tu właściwe są stawki 9,3% podstawy opodatkowania dla hybrydowych samochodów osobowych o większej pojemności (ponad 2000 cm3), w tym typu plug in. Dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym o pojemności silnika spalinowego do 2000 cm3 innych niż plug in właściwa jest stawka 1,55% podstawy opodatkowania. Z akcyzy całkowicie zwolnione są ponadto samochody w pełni elektryczne i zasilane wodorem (art. 109a AkcyzU) oraz hybrydy plug in o pojemności do 2000 cm3 (art. 163a AkcyzU).
Samochody korzystające z tzw. alternatywnych źródeł energii (w tym hybrydowe) korzystają więc z preferencji akcyzowej. Można to wytłumaczyć, przynajmniej w założeniu, mniej szkodliwym oddziaływaniem takich samochodów na środowisko naturalne. Problem w tym, że rynek oferuje różnego rodzaju konfiguracje techniczne silników tego rodzaju aut, w tym także tzw. miękkie hybrydy (mild hybrid lub mHEV) albo wręcz tzw. mikrohybrydy. Pytanie brzmi: Czy tego rodzaju auta mogą również skorzystać z niższych stawek akcyzy? Odpowiedź odnajdziemy w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS, opisywanej poniżej.
Czego dotyczy problem?
Podatnik nabył hybrydowy samochód osobowy z silnikiem o pojemności skokowej silnika 2995 cm3. Jest to hybryda typu tzw. mlid hybrid. Auto posiada w bagażniku akumulatory samoładujące w momencie pracy silnika. Akumulatory wspomagają pracę silnika i wspomagają układ elektryczny całego auta. Nie umożliwiają jednak samodzielnego ruszania i jazdy bez pracy silnika spalinowego. Nie jest to także auto typu plug in, a więc energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania.
Podatnik postanowił potwierdzić, jaka będzie stawka akcyzy właściwa dla takiego auta. Jego zdaniem auto powinno korzystać z akcyzowej preferencji. Silnik elektryczny, choć sam w sobie nie wprawi auta w ruch, istotnie wspomaga silnik spalinowy, ułatwia mu zapłon, wspomaga system „Start/Stop”, podtrzymuje w samochodzie funkcjonowanie systemów elektronicznych, przy okazji czego obniża spalanie silnika spalinowego i zmniejsza emisję CO2. A „miękka hybryda” to hybryda – przy tej pojemności silnika właściwa będzie więc stawka akcyzy w wysokości 9,3% podstawy opodatkowania.
Stanowisko organu
Dyrektor KIS wydał w sprawie interpretację indywidualną z 23.8.2022 r., 0111-KDIB3-3.4013.116.2022.2.MK, Legalis. I choć hybryda jest „miękka”, stanowisko okazało się twarde i zdecydowane. Co ważne – przychylne dla podatnika. Przy okazji Dyrektor KIS zafundował podatnikowi pouczającą wędrówkę przez technologiczne meandry rynku samochodów hybrydowych.
Organ zauważył, że w samochodach typu mild hybrid (mHEV – miękka hybryda), moc silnika elektrycznego jest znacząco niższa od mocy silnika spalinowego i pełni on wyłącznie rolę wspomagającą, nie umożliwiając jazdy w trybie czysto elektrycznym przy wyłączonym silniku spalinowym. Silnik elektryczny pełni więc rolę wspomagającą. Zasada działania takiego układu jest podobna do tej w standardowym układzie hybrydowym. Podczas hamowania, zwalniania czy zjeżdżania z góry akumulator jest doładowywany. Zmagazynowana energia trafia do silnika elektrycznego, ewentualnie zasilane są nią urządzenia pokładowe. W napędach mild hybrid stosuje się silnik elektryczny o niskiej mocy, który w efekcie nie umożliwia rozpędzenia pojazdu. Taki poziom mocy nie umożliwia również sprawnego ruszenia z miejsca pojazdu. Silnik spalinowy deaktywuje się na postoju oraz podczas jazdy na biegu jałowym i zostaje zastąpiony w tym czasie silnikiem elektrycznym. Zróżnicowanie parametrów trakcyjnych silników mHEV jest na tyle znaczne, że silnik spalinowy odgrywa dominującą rolę przy napędzie pojazdu.
Niemniej z not wyjaśniających do Zharmonizowanego systemu oznaczania i kodowania towarów (ISZTAR4) wynika, że pojazdy, które posiadają połączenie silnika tłokowego z jednym lub kilkoma silnikami elektrycznymi są znane jako Elektryczne Pojazdy Hybrydowe (EPH). Istnieją różne rodzaje elektrycznych pojazdów hybrydowych (HEV), które można odróżnić w zależności od konfiguracji układu napędowego i stopnia hybrydyzacji. Jeśli więc w pojeździe określanym mianem „łagodnej hybrydy” funkcjonują połączone ze sobą obydwa rodzaje siników, tj. silnik spalinowy i silnik elektryczny, są to zasadniczo samochody osobowe o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, do których mają zastosowanie obniżone stawki akcyzy. W tym konkretnym przypadku będzie to stawka akcyzy w wysokości 9,3%.
Prezentowane przez Dyrektora KIS podejście nie zaskakuje. Ministerstwo Finansów nieoficjalnie już wiele miesięcy temu wypowiadało się pozytywnie odnośnie możliwości uznawania tzw. miękkich hybryd za samochody osobowe, korzystające z obniżonych stawek akcyzy. Kluczową kwestią jest to, czy silnik elektryczny w pojazdach typu mild hybrid wspiera pracę silnika spalinowego. Jeśli tak, jest to wystarczające dla spełnienia przesłanki o posiadaniu napędu spalinowo-elektrycznego i możliwości skorzystania z preferencji podatkowej.
Ale jeśli nie, o preferencji nie ma co marzyć – takie pojazdy na rynku również występują. Pojazdy ze źródłem zasilania elektrycznego, takim jak zintegrowany alternator/rozrusznik, który jest używany wyłącznie do funkcji innych niż napędowe, nie są klasyfikowane jako pojazdy HEV. Te źródła zasilania mogą być wykorzystywane do uruchamiania systemów stop-start i mogą być wyposażone w systemy hamowania odzyskowego i zarządzania ładowaniem. Takie pojazdy mogą być określane jako posiadające „technologię hybrydową” lub będące „mikrohybrydami”, ale nie mają silnika elektrycznego do napędu. Obniżone stawki podatku akcyzowego nie znajdą dla nich zastosowania. Mają one bowiem jednostkę elektryczną, która nie służy do funkcji napędowych, a jej rolą jest jedynie rozruch „Start/Stop” oraz odzysk energii hamowania.
Warto zaznaczyć, że zgodnie z art. 163a AkcyzU w okresie do 31.12.2022 r. zwalnia się od akcyzy samochód osobowy stanowiący pojazd hybrydowy typu plug in o pojemności silnika spalinowego równej 2000 cm3 lub niższej. Zgodnie z ogłoszonym projektem nowelizacji AkcyzU zwolnienie to ma być rozciągnięte aż do końca 2029 r. Jest ono uzasadnione tym, iż w przeciwnym wypadku do samochodów plug in o pojemności do 2000 cm3 zastosowanie miałaby stawka akcyzy wyższa niż samochodów hybrydowych „bez wtyczki”. Te pierwsze są zdaniem ustawodawcy bardziej ekologiczne, więc różnicowanie stawek akcyzy w przeciwną stronę nie ma uzasadnienia.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
