Ustawa z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw wprowadziła istotne zmiany m.in. w zasadach wnoszenia pism do sądu w postępowaniu cywilnym.
Dotychczasowy stan prawny
Dotychczas obowiązujący art. 165 § 2 ustawy z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1575, dalej: KPC) stanowi, iż oddanie pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z 23.11.2012 r. – Prawo pocztowe lub w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu.
Tym samym, wskazany wyżej przepis określa zasady zachowania terminu procesowego w przypadku dokonania czynności procesowej poza budynkiem sądu i wskazuje, że termin ten zostaje zachowany jedynie przy oddaniu pisma procesowego w:
- polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z 23.11.2012 r. Prawo pocztowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1041, dalej: PrPoczt) lub
- placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej.
Ponadto wskazać należy, że w dotychczasowym stanie prawnym, oddanie pisma procesowego w jednej z ww. placówek pocztowych, tj.: polskiej placówce operatora pocztowego lub w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, nie wymaga nadania go przesyłką poleconą. Wystarczające jest przesłanie pisma procesowego przesyłką zwykłą, z tym jednak zastrzeżeniem, że w przypadku takiej przesyłki wykazanie przez składającego pismo (stronę lub uczestnika postępowania cywilnego), że zostało ono wniesione z zachowaniem terminu może być utrudnione, a w niektórych sytuacjach nawet niemożliwe.
Zmiana regulacji dotyczących wnoszenia pism procesowych do sądu
Wskazana powyżej ustawa dokonuje zmiany art. 165 § 2 KPC, który zgodnie z jej art. 1 pkt 1 otrzymuje następujące brzmienie: oddanie pisma procesowego w formie przesyłki poleconej w polskiej placówce pocztowej operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z 23.11.2012 r. Prawo pocztowe lub w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu.
Tym samym, wprowadzono regulację, która uznaje, że skuteczne, tj. gwarantujące zachowanie terminu do dokonania czynności procesowej, nadanie przez stronę lub uczestnika postępowania cywilnego pisma procesowego do sądu w polskiej placówce pocztowej każdego operatora pocztowego w rozumieniu PrPoczt.
W celu pełnego dostosowania ww. przepisu do prawa europejskiego – przy nadawaniu pism procesowych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej – umożliwiono stronom korzystanie z usług wszystkich podmiotów zajmujących się doręczaniem korespondencji na terenie UE, a nie tylko operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne.
Dodatkowo wskazać należy, że równocześnie z omówioną powyżej zmianą w zakresie zasad wnoszenia pism procesowych do sądu, wprowadzono także zmianę w dotychczasowej regulacji polegającą na tym, aby domniemanie wniesienia pisma do sądu w dniu nadania przesyłki u operatora, dotyczyło tylko przesyłek poleconych.
Przedmiotowe zmiany w KPC w zakresie zasad skutecznego wnoszenia pism procesowych do sądu powszechnego (cywilnego) wydają się być istotnymi z punktu widzenia realizacji uprawnień procesowych stron i uczestników postępowania cywilnego. W założeniu mają bowiem stanowić znaczące ułatwienie w dokonywaniu czynności procesowych, w szczególności w zakresie wnoszenia pism i związanego z tym zachowania terminu procesowego do dokonania danej czynności.
Jednocześnie ograniczenie ustawowego domniemania prawnego wniesienia pisma do sądu powszechnego w dniu nadania przesyłki z tym pismem u operatora jedynie do przesyłek poleconych może przyczynić się do wyeliminowania trudności stron i uczestników postępowania cywilnego w wykazaniu wniesienia korespondencji do sądu w danej, konkretnej dacie, a w konsekwencji – dokonania czynności procesowej z zachowaniem przewidzianego terminu. Nadanie takiej przesyłki (przesyłki poleconej) dokumentowane jest bowiem przez placówkę pocztową potwierdzeniem nadania przesyłki, które zgodnie z art. 17 PrPoczt, ma moc dokumentu urzędowego. W praktyce oznacza to, że ww. potwierdzenie nadania przesyłki poleconej stanowi dowód tego, co zostało w nim stwierdzone i korzysta z domniemania prawdziwości (wyrok NSA z 12.12.2008 r., II GSK 555/08, Legalis).
Niemniej jednak praktyczne znaczenie wprowadzonych ustawą zmian można będzie ocenić dopiero po wejściu ich w życie i pewnym okresie obowiązywania.
Uzasadnienie zmian
Celem zaproponowanych ww. ustawą zmian jest wprowadzenie w dotychczas obowiązujących regulacjach niezbędnych modyfikacji, służących uwzględnieniu treści wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskie, które zapadły w sprawach polskich, tj. C-176/17 Profi Credit Polska (Dz.Urz. UE C z 2018 r. Nr 408, s. 20), C-545/17 Pawlak (Dz.Urz. UE C z 2019 r. Nr 187, s. 19), w połączonych sprawach C-419/18 i C-483/18 Profi Credit Polska (Dz.Urz. UE C z 2020 r. Nr 10, s. 14) oraz w sprawie niemieckiej, tj. C-670/15 Šalplachta (Dz.Urz. UE C z 2017 r. Nr 309, s. 6).
Uchwalone zmiany obejmują zagadnienia związane nie tylko ze zmianą regulacji dotyczących wnoszenia pism procesowych do sądu, ale także z nowelizacją przepisów dotyczących postępowania nakazowego z weksla w sporach przeciwko konsumentom oraz doprecyzowaniem regulacji dotyczących uprawnienia do ubiegania się o zwrot kosztów tłumaczenia koniecznych dokumentów uzasadniających wniosek o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu prowadzonym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
Etap legislacyjny
Ustawa została podpisana przez Prezydenta RP 25.8.2021 r. Zgodnie z art. 9 Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
