- Projekt ustawy zakłada wdrożenie mechanizmów umożliwiających lepszą integrację odnawialnych źródeł energii z systemem elektroenergetycznym, m.in. poprzez wprowadzenie elastycznych umów przyłączeniowych dla podmiotów działających na obszarach z ograniczeniami sieciowymi.
- Nowelizacja uwzględnia nowe obowiązki informacyjne dla operatorów systemów dystrybucyjnych, mające na celu zapewnienie większej przejrzystości w zakresie dostępności mocy przyłączeniowej oraz statusu wniosków o przyłączenie.
- Wzmocnione zostaną kompetencje Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, który zyska nowe narzędzia nadzoru nad rynkiem oraz możliwość nakładania kar administracyjnych za naruszenia związane z manipulacjami na hurtowym rynku energii.
Implementacja unijnego pakietu gazowo-wodorowego
Celem projektu jest wprowadzenie zmian do ustawy z 10.4.1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 266; dalej: PrEnerg) koncentrujących się wokół:
- wzmocnienia pozycji odbiorcy końcowego energii elektrycznej;
- usprawnienia procesu przyłączania odbiorców do sieci elektroenergetycznej;
- optymalizacji wykorzystania istniejącej infrastruktury.
Bezpośrednią przyczynę nowelizacji stanowi konieczność dostosowania polskiego porządku prawnego do zmian wprowadzonych:
- Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1711 z 13.6.2024 r. zmieniającą dyrektywy (UE) 2018/2001 i (UE) 2019/944 w odniesieniu do poprawy struktury unijnego rynku energii elektrycznej (Dz.Urz. UE L z 2024 r. poz. 1711);
- Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 2024/1747 z 13.6.2024 r. zmieniającym rozporządzenia (UE) 2019/942 i (UE) 2019/943 w odniesieniu do poprawy struktury unijnego rynku energii elektrycznej (Dz.Urz. UE L z 2024 r. poz. 1747);
- Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 2024/1106 z 11.4.2024 r. w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) nr 1227/2011 i (UE) 2019/942 w odniesieniu do poprawy ochrony Unii przed manipulacjami na hurtowym rynku energii (Dz.Urz. UE L z 2024 r. poz. 1106).
Wśród kluczowych kwestii uregulowanych w dyrektywie 2024/1711/UE, które wymagają dostosowania prawa krajowego wskazuje się:
- poszerzenie praw podmiotów ubiegających się o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej na obszarach, na których istnieją ograniczenia w zakresie możliwości przyłączania nowych podmiotów, poprzez wprowadzenie rozwiązań w zakresie niegwarantowanych elastycznych umów przyłączeniowych;
- zwiększenie ochrony odbiorców energii elektrycznej w zakresie uniezależnienia rachunków od krótkoterminowych zmian cen na rynkach energii poprzez wprowadzenie obowiązku oferowania przez dostawców energii elektrycznej umów na czas określony ze stałą ceną;
- nałożenie na operatorów systemów dystrybucyjnych obowiązków informacyjnych w zakresie publikacji i aktualizacji informacji o mocy przyłączeniowej dostępnej dla nowych przyłączeń oraz o kryteriach stosowanych do jej obliczania, przekazywania użytkownikom informacji na temat statusu i sposobu rozpatrywania ich wniosków o przyłączenie, umożliwienie składania wniosków o przyłączenie w sposób w pełni elektroniczny z zachowaniem zasady braku dyskryminacji użytkowników systemu.
Z kolei rozporządzenie 2024/1747/UE przewiduje:
- zmiany w systemie taryfowania energii elektrycznej zachęcające operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych elektroenergetycznych do korzystania z usług w zakresie elastyczności, w szczególności odpowiedzi odbioru lub magazynowania energii oraz zachęcających tych operatorów do integracji energii ze źródeł odnawialnych po jak najniższych kosztach dla systemu elektroenergetycznego;
- nałożenie na operatora systemu przesyłowego obowiązków informacyjnych w postaci publikacji informacji o mocy przyłączeniowej dostępnej dla nowych przyłączeń, w tym o kryteriach stosowanych do jej obliczenia, przekazywanie informacji na temat statusu i sposobu rozpatrywania wniosków o przyłączenie w terminie trzech miesięcy od złożenia wniosku, a w przypadku nierozpatrzenia wniosku, aktualizacja informacji o statusie wniosku raz na kwartał;
- nałożenie obowiązków dotyczących współpracy pomiędzy operatorami systemów dystrybucyjnych oraz operatorem systemu przesyłowego przy publikowaniu informacji dotyczących mocy przyłączeniowych dostępnych na potrzeby nowych przyłączeń dla projektów inwestycyjnych.
Rozporządzenie 2024/1106/UE zakłada zaś:
- rozszerzenie zakresu kompetencji Prezesa URE;
- rozszerzenie katalogu naruszeń, za które Prezes URE może wymierzyć pieniężną karę administracyjną;
- dostosowanie administracyjnych kar nakładanych przez Prezesa URE oraz sankcji nakładanych przez sąd;
- rozszerzenie obowiązków uczestników rynku w zakresie tworzonych i utrzymywanych mechanizmów oraz procedur.
Realizacja Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności
Nowelizacja PrEnerg wpisuje się również w zatwierdzony przez Komisję Europejską Krajowego Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności – w zakresie reformy G1.2.2 pn. „Usuwanie barier dla integracji odnawialnych źródeł energii z sieciami z sieciami elektroenergetycznymi” i związany z reformą Kamień Milowy G14G dotyczący wprowadzenia dodatkowych obowiązków informacyjnych, ułatwień i zwiększenia transparentności oraz przejrzystości procesu przyłączenia do sieci elektroenergetycznych obejmujących system przesyłowy i dystrybucyjny.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie
Jak wynika z opublikowanych założeń projektu nowelizacji PrEnerg, proponuje się następujące środki realizacji:
- rozwiązania zwiększające elastyczność sieci (elastyczne umowy przyłączeniowe);
- rozwiązania zobowiązujące dostawców energii elektrycznej do oferowania odbiorcom umów sprzedaży energii na czas określony ze stałą ceną;
- zmiany w zakresie ustalania taryf dla usług dystrybucji i przesyłania energii elektrycznej;
- rozwiązania optymalizujące wykorzystanie istniejącej infrastruktury sieciowej;
- obowiązki informacyjne oraz obowiązek współpracy operatorów systemu przesyłowego i dystrybucyjnego w zakresie procesu przyłączania do sieci;
- ułatwienia i zwiększenie transparentności oraz przejrzystości procesu przyłączenia do sieci elektroenergetycznych obejmujących system przesyłowy i dystrybucyjny;
- rozwiązania uproszczające proces przyłączeniowy i zwiększające liczbę obiektów możliwych do przyłączenia;
- urealnienie i optymalizacja procesu planowania rozwoju sieci elektroenergetycznej i realizacji warunków przyłączenia;
- rozwiązania umożliwiające tworzenie specjalnych obszarów dla rozwoju infrastruktury sieciowej i magazynowania energii.
Etap legislacyjny
Założenia projektu ustawy o zmianie ustaw – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw zostały opublikowane w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał 2025 r.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
