Odmowa wydania interpretacji z uwagi na podejrzenie unikania opodatkowania

Opis stanu faktycznego

A. B. sp. z o.o. z siedzibą w M., zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia (…) r. Nr (…), utrzymujące w mocy postanowienie tegoż organu z dnia (…) r. (…) w sprawie odmowy wydania interpretacji indywidulanej przepisów prawa podatkowego w sprawie z wniosku z 29.10.2019 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z planowanym podziałem spółki dzielonej i wydzieleniem do spółki przejmującej Działu Zarządu Hotelem wystąpi u spółki dzielonej dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę.

Z uzasadnienia Sądu

Istotą sporu w sprawie jest zasadność zastosowania przez organ interpretacyjny przepisów art. 14b § 5b pkt 1 i art. 14b § 5c ustawy z 29.8.1997 r.- Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1325; dalej: OrdPU) i, w konsekwencji – wydanie postanowienia o odmowie wydania interpretacji indywidualnej.

Według skarżącej, okoliczności zdarzenia przyszłego opisane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie są objęte zakresem art. 119a § 1 OrdPU, a w konsekwencji – przepisy art. 14b § 5b pkt 1 i art. 14b § 5c OrdPU nie znajdowały zastosowania w sprawie, gdyż w sprawie nie dojdzie do powstania korzyści podatkowej i nie zostały uprawdopodobnione przesłanki uzasadniające przypuszczenie, że planowane czynności opisane we wniosku mogą być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem art. 119a OrdPU. Natomiast, według organu, opinia uzyskana w trybie art. 14b § 5c OrdPU uzasadnia przypuszczenie, że elementy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez skarżącą mogą stanowić unikanie opodatkowania w rozumieniu art. 119a § 1 OrdPU, co uzasadniało odmowę wydania interpretacji indywidualnej.

Przepis art. 14b § 5b pkt 1 OrdPU, stanowi, że odmawia się, w drodze postanowienia, wydania interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą stanowić czynność lub element czynności określonej w art. 119a § 1 OrdPU. W przepisie zaś art. 14b § 5c OrdPU przewidziano, że organ uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej zwraca się do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o opinię w zakresie, o którym mowa w § 5b, chyba że stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe odpowiadają zagadnieniu, które było przedmiotem uzyskanej uprzednio opinii Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Opinię Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, której przedmiotem jest zagadnienie odpowiadające stanowi faktycznemu lub zdarzeniu przyszłemu przedstawionemu we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, wraz z wnioskiem organu uprawnionego do wydania interpretacji indywidualnej o jej wydanie, po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz inne podmioty w nich wskazane, dołącza się do akt sprawy. Natomiast, przepis art. 119a § 1 OrdPU stanowi, że czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli osiągnięcie tej korzyści, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu, było głównym lub jednym z głównych celów jej dokonania, a sposób działania był sztuczny (unikanie opodatkowania). (…)

Z przywołanych regulacji prawnych wynika, że na organ interpretacyjny, w trakcie prowadzenia postępowania w przedmiocie wydania interpretacji indywidualnej, nałożono obowiązek przeprowadzenia analizy, czy jakiekolwiek elementy stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawione we wniosku mogą stanowić unikanie opodatkowania. W razie uzasadnionego przypuszczenia, że stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe mogą stanowić unikanie opodatkowania (i w konsekwencji – być przedmiotem decyzji wydanej na podstawie art. 119a), organ interpretacyjny zwraca się do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o opinię w zakresie, o którym mowa w § 5b, a następnie odmawia wydania interpretacji, jeżeli opinia potwierdza jego przypuszczenie.

Zatem, dla prawidłowego zastosowania art. 14b § 5b OrdPU, konieczne jest wyczerpanie przez organ trybu określonego w art. 14b § 5c OrdPU, a więc zwrócenie się do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o wskazaną opinię.

Wprawdzie ustawodawca nie wypowiedział się jednoznacznie co do charakteru ww. opinii, jednak w orzecznictwie sądowym wyjaśniono, że brak jednoznacznej wypowiedzi ustawodawcy w tym zakresie nie oznacza, że opinia ta nie ma charakteru wiążącego dla organu interpretacyjnego. Jeżeli Szef Krajowej Administracji Skarbowej potwierdzi w opinii uzasadnione podejrzenie organu interpretującego, ten ostatni, będąc związany nią, nie będzie mógł wydać interpretacji indywidualnej. Jeżeli natomiast opinia ta będzie negatywna, organ interpretujący nie będzie mógł odmówić jej wydania z powołaniem się na art. 14b § 5b OrdPU. Zatem, ustawodawca wyraźnie powiązał opinię Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z postępowaniem organu interpretacyjnego. Opinia potwierdzająca istnienie uzasadnionego przypuszczenia, że okoliczności przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej mogą stanowić czynność lub element czynności wpisanej w unikanie opodatkowania w rozumieniu art. 119a § 1 OrdPU zobowiązuje organ interpretacyjny do odmowy wydania interpretacji indywidualnej na podstawie art. 14b § 5b pkt 1 OrdPU. Natomiast ocena i ewentualna kontrola legalności tego, czy organ opiniujący wydał prawidłową opinię co do zasadności zastosowania art. 119a § 1 OrdPU w analizowanych okolicznościach, podlega rozstrzygnięciu w odrębnym trybie, także kontroli sądowej w innej sprawie. Zatem, merytoryczna prawidłowość stanowiska organu opiniującego nie jest weryfikowana w postępowaniu o wydanie interpretacji indywidualnej, ale przede wszystkim o wydanie opinii zabezpieczającej czy w dalszej kolejności w postępowaniu podatkowym w przypadku unikania opodatkowania.

Związanie organu interpretacyjnego opinią Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, wydaną na podstawie art. 14b § 5c OrdPU, oznacza także, że wystarczające będzie powołanie się na jej treść w uzasadnieniu postanowienia odmawiającego wydania interpretacji indywidualnej na podstawie art. 14b § 5b pkt 1 OrdPU. (…)

Uwzględniając powyższą opinię, w okolicznościach omawianego postępowania interpretacyjnego, organ prawidłowo zastosował przepis art. 14b § 5b pkt 1 OrdPU w rezultacie uzyskania opinii na podstawie art. 14b § 5c OrdPU, zaś organ odwoławczy nie naruszył art. 233 § 1 pkt 1 OrdPU utrzymując w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. Ponadto, wbrew zarzutom skargi, organy obu instancji nie naruszyły zasady zaufania do organów podatkowych (art. 121 § 1 OrdPU) oraz zasady legalizmu (art. 120 OrdPU), bowiem skoro prawidłowo wywiodły, że zaistniały przesłanki do odmowy wydania interpretacji indywidualnej, to adekwatne do tego ustalenia rozstrzygnięcia nie naruszają tych przepisu nawet, jeżeli strona skarżąca posiadała odmienne w tym zakresie oczekiwania.

Dodatkowo, na marginesie tylko, wskazać należy, że nawet gdyby w sprawie nie zaistniały ww. przesłanki do odmowy wydania interpretacji indywidualnej na podstawie przepisów art. 14b § 5b pkt 1 OrdPU i art. 14b § 5c OrdPU – skoro jednak skarżąca w uzupełnieniu wniosku wyjaśniła, że nie może bezpośrednio wskazać w opisie stanu