Stan faktyczny sprawy

Pismem z 7.1.2024 r. R. W. (dalej: Skarżący) wniósł skargę na działanie J.S. – Prezydenta Wrocławia (dalej: Prezydent) i zażądał jego ukarania zakazem wykonywania funkcji publicznych, w szczególności zasiadania w radach miejskich oraz piastowania jakichkolwiek funkcji w jednostkach samorządowych i centralnych państwa polskiego. W motywach skargi wskazano, że poprzez podjęte przez Prezydenta decyzje, w związku z organizacją na przełomie lat 2023/2024 jarmarku świątecznego na wrocławskim rynku, miasto Wrocław poniosło stratę w wysokości co najmniej 5 milionów złotych. Ponadto Prezydentowi zarzucono faworyzowanie restauracji C. w zakresie udzielenia zgody na wystawienie we wspomnianym okresie zewnętrznego ogródka przy obowiązującym pozostałych przedsiębiorców zakazie w tym zakresie. Dodatkowo w skardze podniesiono, że w noc sylwestrową Prezydent naraził na bezpośrednie zagrożenie poparzeniem i okaleczeniem osoby przebywające na rynku miejskim, pośród drewnianych domków, od wybuchów petard i rac, wystrzeliwanych przez osoby będące w większości pod wpływem alkoholu. Powyższe, w ocenie Skarżącego, świadczy o tym, że Prezydent nie powinien zajmować żadnych stanowisk kierowniczych.

W odpowiedzi na skargę Prezydent wniósł o jej odrzucenie, podnosząc, że sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego, ewentualnie o jej oddalenie.

W piśmie procesowym z 18.3.2024 r. Skarżący stwierdził, że jest świadomy, iż sprawa należy do zakresu działania prokuratury i wniósł o przekazanie do niej zgromadzonych materiałów, w sytuacji uznania przez WSA we Wrocławiu braku swojej właściwości.

Beck Akademia - praktyczne szkolenia online - sprawdź aktualny harmonogram Sprawdź

Stan prawny

WSA we Wrocławiu uznał, że ww. skarga podlega odrzuceniu. W uzasadnieniu zajętego stanowiska WSA we Wrocławiu wskazał, że sąd administracyjny w pierwszej kolejności bada z urzędu dopuszczalność skargi, ustalając czy mieści się w katalogu spraw należących do właściwości sądu administracyjnego. W przypadku stwierdzenia braku takiej właściwości, skarga podlega odrzuceniu (stosownie do art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634; dalej: PostAdmU). Następnie WSA we Wrocławiu wskazał, że zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z 25.7.2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2492), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Stosownie zaś do art. 3 § 1 i 2 PostAdmU, sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, która obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

  1. decyzje administracyjne;
  2. postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;
  3. postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które przysługuje zażalenie;
  4. inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w KPA, postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383; dalej: OrdPU), postępowań, o których mowa w dziale V w rozdziale 1 ustawy z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 615) oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw; 4a.) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach, opinie zabezpieczające i odmowy wydania opinii zabezpieczających; 4b.) opinie, o których mowa w art. 119zzl § 1 OrdPU, i odmowy wydania tych opinii;
  5. akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;
  6. akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;
  7. akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;
  8. bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a;
  9. bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w KPA oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI OrdPU oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw.

Ponadto sądy administracyjne orzekają w sprawach sprzeciwów od decyzji wydanych na podstawie art. 138 § 2 KPA oraz w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach.

Odpowiedzialność karna

Przenosząc powyższy stan prawny na grunt rozpatrywanej sprawy WSA w Wrocławiu wskazał, że w badanej sprawie Skarżący zażądał ukarania Prezydenta zakazem wykonywania funkcji publicznych, w tym zasiadania w radach miejskich oraz piastowania jakichkolwiek funkcji w jednostkach samorządowych i centralnych państwa polskiego. Tak zakreślony przedmiot zaskarżenia nie podlega kognicji sądów administracyjnych. Treść skargi, a w szczególności powołane w niej okoliczności faktyczne, odnoszą się bowiem do odpowiedzialności karnej, egzekwowanej na podstawie KK oraz KPK. To w ramach postępowania karnego możliwe jest dochodzenie odpowiedzialności z tytułu przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków, ze szkodą dla interesu publicznego i prywatnego (art. 231 KK) czy narażenia człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo uszczerbku na zdrowiu (art. 160 KK). W wyniku postępowania karnego może być też orzeczony zakaz wykonywania i piastowania przez skazanego jakichkolwiek funkcji w organach i instytucjach państwowych oraz samorządu terytorialnego (art. 41 § 1aa KK). Postępowania w tym zakresie prowadzą organy ścigania i sądy powszechne, nie zaś sąd administracyjny.

Wobec powyższego skarga o ukaranie Prezydenta zakazem wykonywania funkcji publicznych podlegała odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 PostAdmU.

Komentarz

Uwzględniając stan faktyczny rozpatrywanej sprawy, a także znajdujący do niego zastosowanie stan prawny, WSA we Wrocławiu wypowiedział się na temat odpowiedzialności administracyjnej i odpowiedzialności karnej. WSA we Wrocławiu podkreślił, że są to dwa odrębne reżimy. Stąd do każdej z ww. odpowiedzialności stosuje się osobne podstawy prawne, a do ich wymierzania właściwe są odrębne organy.

Orzeczenie zakazu zajmowania wszelkich stanowisk w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego, czego domagał się Skarżący, możliwe jest w wyniku postępowania karnego, prowadzonego przez organy ścigania i sądy powszechne, nie zaś w drodze postępowania sądowoadministracyjnego. Zasady orzeczenia przedmiotowego środka karnego zostały przewidziane i uregulowane przez ustawodawcę w art. 41 KK.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →