Przewodniczący może zarządzić wymianę przez strony pism przygotowawczych
Jeżeli zasób informacji o sporze przedstawiony w pozwie i w odpowiedzi na pozew okaże się niewystarczający do powzięcia rozstrzygnięcia, przewodniczący ma możliwość uzupełnienia go w drodze zarządzenia wymiany pism przygotowawczych. Takie uzupełnienie możliwe jest w uzasadnionych przypadkach, w szczególności w sprawach zawiłych lub obrachunkowych. Przewodniczący zarządzając wymianę przez strony pism przygotowawczych, oznacza porządek składania pism, terminy, w których pisma należy złożyć i okoliczności, które mają być wyjaśnione (projektowany art. 2053 § 1). Przewodniczący może również zobowiązać stronę, by w piśmie przygotowawczym podała wszystkie twierdzenia i dowody istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pod rygorem utraty prawa do ich powoływania w toku dalszego postępowania. W takim przypadku twierdzenia i dowody zgłoszone z naruszeniem tego obowiązku podlegają pominięciu, chyba że strona uprawdopodobni, iż ich powołanie w piśmie przygotowawczym nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. Późniejsze wyznaczenie posiedzenia przygotowawczego nie powoduje otwarcia terminu do zgłaszania nowych twierdzeń i dowodów. Przewodniczący może również stronę zastępowaną przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązać do wskazania w piśmie przygotowawczym także podstaw prawnych jej żądań i wniosków, w miarę potrzeby ograniczając zakres tego wskazania.
Takie rozwiązanie podyktowane jest, jak wskazuje projektodawca, tym, że wymiana pism przygotowawczych niesie ze sobą ryzyko wykroczenia argumentacji stron poza właściwy przedmiot procesu i wynikającej stąd zwłoki, wobec czego konieczne są ograniczenia czasowe i rzeczowe: zarządzając wymianę pism przygotowawczych, przewodniczący winien oznaczyć porządek (kolejność) składania pism i terminy do ich złożenia, a zwłaszcza okoliczności (natury faktycznej lub prawnej), które strony winny w tych pismach szerzej wyjaśnić.
Przewodniczący zarządza zwrot pisma przygotowawczego złożonego z uchybieniem terminu albo bez zarządzenia.
W myśl nowego art. 2053 § 5 KPC pismo przygotowawcze złożone z uchybieniem terminu albo bez zarządzenia podlega zwrotowi. Zdaniem projektodawcy nie ma potrzeby rozciągnięcia tej sankcji na niedopełnienie wymagań co do treści pisma, ponieważ w takim przypadku niesumienność strony działa na jej własną niekorzyść: strona traci możliwość argumentacji przed sądem w danym zakresie. Regulację treści pisma przygotowawczego uelastyczniono również poprzez wskazanie, że podanie w nim przez stronę wszystkich twierdzeń i dowodów powinno nastąpić tylko na zarządzenie przewodniczącego, wyraźnie przewidujące rygor utraty możliwości ich powoływania w dalszym postępowaniu (projektowany art. 2053 § 2 KPC). O konsekwencjach złożenia pisma przygotowawczego strony pouczone są odpowiednio przy doręczeniu pozwu oraz informacji o przesłaniu pozwu do pozwanego. W myśl art. 2052 § 1 równocześnie z doręczeniem tych pism poucza się strony miedzy innymi o obowiązku złożenia pisma przygotowawczego na zarządzenie przewodniczącego, wymogach co do jego treści i skutkach ich niedochowania oraz zwrocie pisma przygotowawczego złożonego bez zarządzenia przewodniczącego. Pouczenia doręcza się bezpośrednio stronie. Nie doręcza się ich Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ani pełnomocnikowi, który jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym.
Nowelizacja uchyla art. 127 KPC
W konsekwencji wyżej opisanych zmian muszą także ulec zmianie określone w art. 127 KPC elementy konstrukcyjne instytucji pisma przygotowawczego. Jak wskazuje projektodawca wymogi co do jego zasadniczej treści ulegają uszczegółowieniu; zwłaszcza wymóg określenia stanowiska strony co do faktów przedstawionych przez stronę przeciwną będzie spełniony dopiero przez wyszczególnienie, czyli odniesienie się do każdego faktu indywidualnie. Ponadto, skoro w obecnym stanie prawnym rozstrzygnięcie co do istoty sprawy nie musi już zapaść na rozprawie, nie można już utożsamiać przygotowania rozprawy z przygotowaniem rozstrzygnięcia; zawarte w przepisie ratio legis instytucji pisma przygotowawczego musi ulec odpowiedniej zmianie (projektowany art. 127 KPC). W myśl znowelizowanego art. 127 § 1 KPC w piśmie procesowym, którego celem jest przygotowanie sprawy do rozstrzygnięcia (pismo przygotowawcze) strona powinna zwięźle podać stan sprawy, wyszczególnić, które fakty przyznaje, a którym zaprzecza, oraz wypowiedzieć się co do twierdzeń i dowodów zgłoszonych przez stronę przeciwną. W piśmie przygotowawczym strona może także wskazać podstawy prawne swoich żądań lub wniosków.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
