Istota problemu: brak przepisów regulujących w jaki sposób spółka komandytowa ma „postanowić” o odroczeniu do 1.5.2021 r. stania się przez nią podatnikiem CIT
Zgodnie z treścią art. 2. Pkt 1) lit a) myślnik pierwszy ustawy z dnia 28.11.2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020 poz. 2123) – dalej jako: ZmPDOFizPrRyczU20(2) spółki komandytowe stają się podatnikami CIT od 1.1.2021 r. Jednocześnie zgodnie z art. 12 ust. 2 ZmPDOFizPrRyczU20(2), spółka komandytowa może „postanowić”, iż przepisy ustaw o CIT i PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1.1.2021 r stosuje się do niej oraz przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem w niej począwszy od 1.5.2021. Konsekwencją powyższego „postanowienia” jest odroczenie aż do 1.5.2021 r uzyskania przez spółkę komandytową statusu podatnika CIT.
Niestety żaden z przepisów ZmPDOFizPrRyczU20(2) nie rozstrzyga o tym, jak owo „postanowienie” o niestosowaniu CIT na wyglądać. Rozwiązaniem powyższego problemu, jest odwołanie się do mechanizmów KSH oraz ustawy z 29.9.1994 r.o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 351 ze zm., dalej jako: RachunkU), regulujących podejmowanie decyzji przez wspólników.
„Postanowienie” o odroczeniu stosowania CIT – czyli uchwała wspólników, podjęta w ramach prowadzenia spraw
Postanowienie o odroczeniu stosowania CIT winno przybrać postać uchwały wspólników. Przemawia za tym szereg argumentów. Po pierwsze brzmienie art. 3 ust. 1 pkt 7) zd. 2 RachunkU. Zgodnie z jego treścią, przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe w przypadku spółek osobowych, należy rozumieć wspólników spółek osobowych. Skoro wspólnicy są uprawnieni do rozstrzygania o najbardziej fundamentalnej kwestii w ramach finansów spółki tj. zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, to tym bardziej (a maiori ad minus) należy przyjąć, iż przysługuje im kompetencja do decydowania o odroczeniu uzyskania przez spółkę komandytową statusu podatnika CIT.
Podjęcie decyzji o zwolnieniu z opodatkowania mieścić się będzie w pojęciu prowadzenia spraw (art. 121 KSH w zw. art. 38 §1 oraz art. 39 – 47 KSH w zw. z art. 103 § 1 KSH). Niewątpliwie także decyzja ta będzie wykraczać poza zakres zwykłych czynności. Stosownie do powyższego, wymagana będzie uchwała wspólników (argumentum ex art. 39 § 3 KSH).
Kto będzie mógł głosować przy podejmowaniu uchwały o odroczeniu stosowania CIT?
Problematyce prawa głosu wspólników, w zakresie spraw przekraczających zwykły zarząd poświęcony jest art. 121 § 2 KSH. W zależności od tego czy wspólnicy w umowie spółki zmodyfikują regulacje kodeksowe, czy też nie wyróżnić można następujące warianty:
- wymóg zgody wszystkich wspólników (tj. zarówno komplementariuszy jak i komandytariuszy). Będzie on miał miejsce, gdy umowa spółki komandytowej nie będzie modyfikować regulacji zawartych w art. 121 § 2 KSH.
- wymóg zgody wyłącznie wspólników posiadających prawo prowadzenia spraw spółki (czy też w ujęciu negatywnym, wszystkich wspólników, z wyjątkiem tych którzy zostali pozbawieni prawa prowadzenia spraw w umowie spółki). Wariant ten zaistnieje w przypadku gdy wspólnicy skorzystali z uprawnienia przewidzianego w art. 121 § 2 KSH i wyłączyli wymóg zgody komandytariusza, w sprawach przekraczających zwykły zarząd. Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 40 w zw. z art. 103 § 1 KSH, możliwe jest także odebranie prawa prowadzenia spraw komplementariuszowi. Nie jest jednak możliwe pozbawienie prawa prowadzenia spraw spółki wszystkim wspólnikom (art. 38 § 1 w zw. z art. 103 KSH. W skrajnym przypadku uprawnionym do decyzji o odroczeniu uzyskania statusu podatnika CIT będzie mógł być tylko jeden wspólnik.
Podejmowanie uchwał o odroczeniu stosowania CIT, przez spółkę której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy
W przypadku spółek komandytowych, które zostały zawarte przy wykorzystaniu wzorca umowy, konieczne będzie podjęcie także uchwały o odroczeniu stosowania CIT w trybie i na zasadach przewidzianych dla „zwykłych” spółek. Wynika to z faktu, iż rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wzorców dotyczących spółki komandytowej udostępnionych w systemie teleinformatycznym, nie reguluje problematyki podejmowania uchwał w zakresie prowadzenia spraw, ani tym bardziej w zakresie podejmowania „postanowienia” określonego w art. 12 ust. 2 ZmPDOFizPrRyczU20(2).
Problematykę prowadzenia spraw reguluje § 10 wzorca umowy spółki komandytowej. Pomimo, iż przewiduje on dwa warianty uregulowania tej problematyki (tj. wariant A i B), niezależnie od tego, który na który z ww. wariantów wspólnicy zdecydowali się podczas redagowania umowy spółki, przy podejmowaniu uchwały o odroczeniu stosowania CIT do 1.5.2021r, konieczna będzie zawsze zgoda wszystkich komandytariuszy. Wynika to z faktu, iż wzorzec umowy spółki komandytowej, nie dopuszcza możliwości wyłączenia konieczności uzyskiwania zgody komandytariuszy w sprawach przekraczających zwykły zarząd (art. 121 § 2 in fine KSH).
Forma uchwały
Przepisy KSH nie regulują formy uchwały podejmowanej przez wspólników w ramach prowadzenia spraw spółki. Ze względów dowodowych, należy jednak wskazać, iż zasadne jest aby była ona podjęta w formie pisemnej.
Wzór uchwały o niestosowaniu do spółki komandytowej oraz przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem” przepisów CIT i PIT
UCHWAŁA NR ___ Z DNIA ____2020 r.
O STOSOWANIU DO SPÓŁKI ORAZ PRZYCHODÓW I KOSZTÓW ZWIĄZANYCH Z UCZESTNICTWEM W SPÓŁCE PRZEPISÓW USTAWY O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB PRAWNYCH ORAZ PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH, W BRZMIENIU OBOWIĄZUJĄCYM OD 1.1.2021, POCZĄWSZY OD 1.5.2021r.
§1
Wspólnicy spółki pod firmą __________ z siedzibą w __________ KRS nr _____________ („Spółka”) , postanawiają iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu nadanym ustawą z 28.11.2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020 poz. 2123) dalej jako „Ustawa”, stosuje się do Spółki oraz przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem w Spółce począwszy od dnia 1.5. 2021, stosownie do czego Spółka uzyskuje status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych z dniem 1.5.2021 r.
§2
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Za uchwałą oddano _______głosów za, ______głosów przeciw, ____________ głosów wstrzymujących się.
Wspólnicy (podpisy):
__________________
__________________