Pozwolenie na użytkowanie w stanie epidemii COVID-19

Stan faktyczny

WSA oddalił skargę inwestorów na decyzję WINB w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie pozwolenia na użytkowanie.

W maju 2020 r. do PINB wpłynął wniosek inwestorów o udzielenie pozwolenia na użytkowanie budynku usługowego (kategoria XVII). PINB wezwał skarżących do uzupełnienia złożonego wniosku o opisane w nim dokumenty. Odpowiedź została udzielona w zakreślonym terminie.

PINB przeprowadził obowiązkową kontrolę, w trakcie której stwierdził niezgodność inwestycji z dokumentacją projektową w zakresie wykonania widocznych elementów nośnych układu konstrukcyjnego obiektu budowlanego polegającą na wykonaniu dodatkowego fragmentu stropu z konstrukcji stalowej nad powierzchnią schodów prowadzących z parteru na piętro, a ponadto wskazał na wykonanie dodatkowej instalacji c.o., elektrycznej oraz podejść wodno-kanalizacyjnych na poddaszu nieużytkowym.

PINB decyzją z września 2020 r. odmówił wydania pozwolenia na użytkowanie budynku.

Na skutek rozpoznania odwołania inwestorów, WINB decyzją ze stycznia 2021 r. uchylił decyzję PINB z września 2020 r. w przedmiocie odmowy wydania pozwolenia na użytkowanie i umorzył postępowanie przed organem I instancji.

WINB wskazał, że powyższa inwestycja wymagała uprzedniego uzyskania przez inwestorów decyzji o pozwoleniu na użytkowanie na podstawie art. 59 w zw. z art. 55 ustawy z 7.7.1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 ze zm.; dalej: PrBud). Niemniej jednak mając na uwadze obowiązujące przepisy ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.; dalej: KoronawirusU), wniosek złożony został przez inwestora w błędnym trybie, a tym samym nie powinien być przez PINB procedowany jako wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie o jakim mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1 PrBud, uprawniający m.in. do przeprowadzenia obowiązkowej kontroli o jakiej mowa w art. 59a PrBud.

Pozwolenie na użytkowanie a stan pandemii

Zgodnie bowiem z art. 31zy(1) KoronawirusU:

1. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 przepisów art. 55 ust. 1 pkt 1 i 3 PrBud nie stosuje się, a wnioski o udzielenie pozwolenia na użytkowanie złożone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli nie wydano decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, traktuje się jak zawiadomienie o zakończeniu budowy o którym mowa w art. 54 PrBud.
2. W przypadku wniosków, o których mowa w ust. 1, termin do zgłoszenia sprzeciwu w drodze decyzji liczy się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Na mocy powyższej regulacji organy nadzoru budowlanego zobowiązane zostały do rozpoznania wniosków o pozwolenie na użytkowanie jako zawiadomień o zakończeniu budowy, ale takie działanie organów w świetle ww. przepisu miało dotyczyć tylko tych wniosków, które złożono przed dniem wejścia w życie przepisu art. 31zy(1) KoronawirusU, co do których nie wydano decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.

Analiza akt sprawy potwierdza, że wniosek inwestorów o udzielenie pozwolenia na użytkowanie opisanej wyżej inwestycji wpłynął do organu w czasie obowiązywania ww. aktu prawnego, co uniemożliwiało stosowanie do niego procedury, o której mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1 PrBud, a także uznanie go z mocy prawa za zawiadomienie o zakończeniu budowy. Pomimo tego PINB procedował wobec ww. wniosku (który jak podniesiono złożony został w błędnym trybie) w oparciu o przepisy, o których mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1 PrBud, w art. 59 PrBud i dalej w art. 59a ust. 1 PrBud.

Obowiązkowa kontrola

Zdaniem WINB, PINB wbrew nałożonemu ustawowo obowiązkowi rozpoznawał podanie złożone przez skarżących jako wniosek o pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego, uprawniający do przeprowadzenia obowiązkowej kontroli o jakiej mowa w art. 59a PrBud.

Następnie organ odwoławczy stwierdził, że dalsze działanie organu I instancji, polegające na przyjęciu, że podstawę prawną żądania inwestorów stanowi art. 55 ust. 2 PrBud (którego zastosowanie nie zostało wyłączone mocą KoronawirusU), zgodnie z którym inwestor zamiast dokonania zawiadomienia o zakończeniu budowy może wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, również było nieprawidłowe.

Powyższa intencja nie wynikała bowiem z treści złożonego wniosku, jak i kolejnych pism wnioskodawców, tj. brak jest w nich oświadczenia inwestorów, że występują z wnioskiem o pozwolenie na użytkowanie zamiast zawiadomienia o zakończeniu budowy w trybie art. 55 ust. 2 PrBud. Działania inwestorów nie wskazywały, aby ich intencją było złożenie zawiadomienia. Świadczy o tym przede wszystkim uwzględnienie terminu obowiązkowej kontroli i udział w niej, która to kontrola jest przewidziana tylko w przypadku wniosku o pozwolenie na użytkowanie.

Jeżeli organ miał wątpliwości co do charakteru złożonego podania winien wezwać inwestorów do sprecyzowania treści złożonego żądania i w zależności od uzyskanej odpowiedzi przeprowadzić określoną przepisami prawa procedurę uproszczoną (w wypadku jednoznacznego wskazania przez inwestorów, iż złożone podanie stanowi zawiadomienie o zakończeniu budowy ww. inwestycji), bądź procedurę zwykłą (w wypadku gdy inwestorzy wyrażą wolę zgodną z dyspozycją przepisu art. 55 ust. 2 PrBud).

W konsekwencji organ odwoławczy stwierdził, że z uwagi na brak w ogóle podstaw do uruchomienia przez organ powiatowy procedury oddania obiektu do użytkowania na podstawie art. 55 ust. 1 pkt 1 PrBud (przepisy zawieszone), a także brak wspólnego stanowiska z inwestorem co do procedury z art. 55 ust. 2 PrBud, postępowanie z wniosku jest bezprzedmiotowe z przyczyn proceduralnych.

Skarga

Inwestorzy złożyli skargę na decyzję WINB, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości wraz z poprzedzającą ją decyzją organu I instancji. Wnieśli również aby Sąd umorzył postępowanie administracyjne w przedmiocie udzielenia pozwolenia na użytkowanie ww. budynku z wykazaniem, że budynek został prawidłowo oddany do użytkowania w trybie zgłoszeniowym.

Stanowisko WSA

W pierwszej kolejności WSA wskazał, że zgodnie z art. 105 § 1 KPA gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części. Sprawa administracyjna jest bezprzedmiotowa w rozumieniu art. 105 § 1 KPA wtedy, gdy nie ma materialnoprawnych podstaw do władczej, w formie decyzji administracyjnej, ingerencji organu administracyjnego. Wówczas jakiekolwiek rozstrzygnięcie merytoryczne pozytywne, czy negatywne staje się prawnie niedopuszczalne.

W niniejszej sprawie WINB wskazał że postępowanie z wniosku skarżących należało umorzyć ze względu na przyczynę natury przedmiotowej, albowiem brak było podstaw do uruchomienia przez PINB procedury oddania obiektu do użytkowania na podstawie art. 55 ust. 1 pkt 1 PrBud, który to przepis na czas pandemii został zawieszony.

Powyższe stanowisko Sąd podzielił.

Istotą wprowadzenia tego przepisu było ograniczenie obowiązku uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego. Z ust. 1 art. 31zy(1) KoronawirusU wynika, że jeśli przed dniem wejścia w życie ustawy o szczególnych instrumentach (tj. przed 18.4.2020 r.), został złożony wniosek o udzielenie pozwolenia na użytkowanie oraz jeżeli przed tą datą nie wydano decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, to wniosek taki traktuje się jak zawiadomienie o zakończeniu budowy, o którym mowa w art. 54 PrBud.

Wniosek skarżących wpłynął do organu 6.5.2020 r., tj. w czasie obowiązywania już art. 31zy(1) ust. 1 KoronawirusU. Słusznie więc organ odwoławczy dostrzegł, że wykluczało to uznanie go z mocy prawa za zawiadomienie o zakończeniu budowy, o którym mowa w art. 31zy(1) ust. 1 KoronawirusU.

Jednocześnie, z uwagi na dzień wpływu wniosku do PINB, niemożliwe było stosowanie procedury, o której mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1 PrBud. Zatem WINB, oceniając decyzję PINB, prawidłowo ją uchylił i umorzył postępowanie z uwagi na brak podstaw prawnych do jego prowadzenia w trybie art. 55 ust. 1 pkt 1 PrBud.

WSA podzielił także stanowisko organu odwoławczego, że twierdzenie skarżących, iż ich wniosek o pozwolenie na użytkowanie (art. 55 ust. 1 pkt 1 PrBud) był od samego początku zawiadomieniem nie jest wystarczające.

Z uwagi na fakt, że na dzień wydania zaskarżonej inwestycja nie została oddana do użytku, zasadnie WINB stwierdził, że oddanie jej może nastąpić po bezspornym uruchomieniu stosownej procedury.

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →