Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 11 lit. c ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 722 ze zm.; dalej: AkcyzU), stawki akcyzy na wyroby energetyczne wynoszą dla preparatów smarowych objętych pozycją CN 3403 1180,00 zł/1000 litrów. Jednak stawki tej nie stosuje się do smarów plastycznych objętych tą pozycją. Smarów plastycznych próżno zaś szukać w odmętach załącznika 2 do AkcyzU. Oznacza to, że jeśli są one przeznaczone do celów innych niż opałowe, jako dodatki lub domieszki do paliw opałowych, do napędu silników spalinowych albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, to stawka akcyzy wynosi w ich przypadku okrągłe 0 zł.
Pojawia się więc ważne pytanie: które preparaty smarowe można uznać za smary plastyczne? Z punktu widzenia skutków na gruncie podatku akcyzowego znaczenie takiego rozróżnienia jest kolosalne. Problem klasyfikacji preparatów smarowych dla celów akcyzy jest dość charakterystyczny np. dla branży obróbki skór, w ramach której wykorzystywanie smarów plastycznych jest powszechne (w tym m.in. do natłuszczania skór w zakładach garbarskich). Z zasady, Dyrektor KIS potwierdza stosowanie stawki akcyzy w wysokości 0 zł w takich przypadkach (tak np. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 26.5.2021 r., 0111-KDIB3-3.4013.48.2021.2.WR, Legalis; interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 30.4. 2021 r., 0111-KDIB3-3.4013.15.2021.3.WR). Problem dotyczyć może jednak także innych branż, bardziej kojarzonych z akcyzą jako taką.
Czego dotyczyła sprawa
Podatnik prowadzi działalność w zakresie produkcji drutów i wyrobów z drutu. W jej ramach, dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia preparatów ciągarskich w postaci proszków ciągarskich i emulsji ciągarskich, stosowanych w procesie przeciągania walcówki. Nabywane towary sklasyfikowane są pod kodem CN 3403 99 00. Preparaty ciągarskie nabywane przez podatnika dzielą się na smary do ciągnienia na sucho, do ciągnienia na mokro oraz smary półsuche, o konsystencji pośredniej między smarami stałymi a emulsjami (tzw. pasty ciągarskie).
Główne zadania pełnione z punktu widzenia technologii produkcji przez preparaty ciągarskie to zmniejszanie tarcia między drutem ciągnionym a materiałem ciągadła, zapobieganie silnemu przywieraniu drutu ciągnionego do powierzchni ciągadła, ułatwianie odkształcenia drutu przy przejściu przez ciągadło, itp. Są więc one przeznaczone do celów innych niż na cele napędowe lub opałowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, albo oleje smarowe do silników do produkcji paliw silnikowych lub olejów smarowych do silników. Nabywane produkty podatnik zużywa na terenie swojego zakładu produkcyjnego, podczas procesu przeciągania walcówki stalowej i produkcji drutów stalowych z tej walcówki. Produkty te nie podlegają dalszej odsprzedaży.
W obliczu tak przedstawionego stanu faktycznego podatnik zastanawia się, czy nabywane preparaty smarowe mogą korzystać ze stawki akcyzy w wysokości 0 zł.
Stanowisko organu
Wydając interpretację indywidualną z 5.2.2021 r., 0111-KDIB3-3.4013.219.2020.2.MAZ, Legalis, Dyrektor KIS uznał, że nabywane wewnątrzwspólnotowo preparaty ciągarskie, klasyfikowane do kodu CN 3403 99 00, są wyrobami energetycznymi, wymienionymi w poz. 37 załącznika nr 1 do AkcyzU, a przy tym nie są wyrobami wymienionymi w załączniku nr 2 do tej ustawy. Stawka akcyzy w wysokości 1180 zł/1000 litrów owszem, dotyczy wyrobów sklasyfikowanych pod kodem CN 3403. Ale z zastrzeżeniem, że nie chodzi o smary plastyczne objęte tą pozycją.
A zatem wzmiankowane preparaty ciągarskie, będące przecież smarami plastycznymi, powinny korzystać z preferencyjnej stawki 0 zł. Skoro są przeznaczone do celów innych niż cele napędowe lub opałowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych albo jako oleje smarowe do silników albo do produkcji paliw silnikowych lub olejów smarowych do silników.
Preparaty smarowe sklasyfikowane pod kodem CN 3403 podlegają opodatkowaniu akcyzą od 1.9.2019 r. na podobnych zasadach jak oleje smarowe klasyfikowane pod kodem CN 2710. Przy wprowadzeniu ww. zmiany, ustawodawcy chodziło rzecz jasna o uszczelnienie systemu podatkowego. Oszuści nadużywali klasyfikacji właściwych dla preparatów smarowych (przed ww. datą korzystających ze stawki 0 zł) również w odniesieniu do olejów smarowych.
Oczywiście powyższa zmiana niekoniecznie oznacza, że preparaty smarowe podlegają efektywnemu opodatkowaniu akcyzą. Przepisy wykonawcze do AkcyzU wprowadzają bowiem stosowne zwolnienie z akcyzy ze względu na przeznaczenie (analogicznie jak w przypadku olejów smarowych). Skorzystanie ze zwolnienia wymaga jednak spełnienia szeregu warunków formalnych. Chodzi m.in. o odpowiedni status sprzedawcy i nabywcy, objęcie preparatów zabezpieczeniem akcyzowym, odpowiednią dokumentację ale także złożenia przez nabywcę zgłoszenia rejestracyjnego jako podatnik akcyzy (art. 32 ust. 6 AkcyzU). Paradoksalnie, ten ostatni warunek może obecnie być najbardziej kłopotliwy, a to ze względu na ogólne zamieszanie wokół (delikatnie mówiąc) niezbyt sprawnie działającego Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych. Podatnicy akcyzy zużywający wyroby zwolnione ze względu na przeznaczenie muszą też pamiętać o konieczności składania kwartalnych deklaracji akcyzowych zgodnie z art. 24e AkcyzU.
Nie każdy preparat smarowy podlega jednak ww. zasadom. Ze stawki akcyzy w wysokości 0 zł nadal korzystać mogą smary plastyczne. AkcyzU nie zawiera stosownej definicji. Można jednak przyjąć, że smar plastyczny to substancja o konsystencji od ciekłej do stałej, której podstawowymi składnikami są faza ciekła i zagęszczacz (substancja żelująca). Mikroskopowy obraz smaru plastycznego przypomina gąbkę nasyconą cieczą. Gąbkę stanowi zagęszczacz, najczęściej substancja o charakterze mydła, a fazę ciekłą najczęściej olej mineralny lub syntetyczny. Zagęszczacz (najczęściej mydło) tworzy elastyczną, przestrzenną strukturę sieciową, która wiąże fazę ciekłą, nadając smarowi wymaganą konsystencję.
Tyle technologii (jakże typowej dla rozszyfrowywania zasad opodatkowania akcyzą różnego rodzaju wyrobów). W postępowaniu interpretacyjnym Dyrektor KIS oczywiście kwestii technologicznej nie bada. Nawet, jeśli do wniosku dołączone są np. kopie kart charakterystyki produktu. W razie wątpliwości co do klasyfikacji, rodzaju wyrobu lub jego opisu, sensowniejszą opcją wydaje się złożenie wniosku o wiążącą informację akcyzową WIA (zgodnie z art. 7d AkcyzU). W opisywanej interpretacji podatnik sam uznał nabywane wyroby za smary plastyczne. Organ przyjął ów element stanu faktycznego i wydał jedyne słuszne rozstrzygnięcie na tej podstawie. Klasyczna pułapka iluzji mocy ochronnej interpretacji. Inna sprawa, czy organ podatkowy w ramach kontroli podjąłby wysiłek kontestowania takiej klasyfikacji.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
