Wniosek o interpretację
„K.” sp. z o.o. złożyła wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego wskazując, że ma zostać przekształcona w spółkę jawną, która następnie zostanie zlikwidowana a cały jej majątek zostanie przeniesiony na rzecz działalności gospodarczej jednego wspólnika, który w oparciu o otrzymane składniki będzie kontynuował działalność prowadzoną przez spółkę. Przedmiotem sprawy jest ustalenie, czy to przeniesienie majątku spółki jawnej rodzi po jej stronie obowiązek: zapłaty podatku, wykazania tej transakcji w remanencie likwidacyjnym, oraz dokonania korekty w przypadku zmiany przeznaczenia przez nabywcę całości przedsiębiorstwa. Organ I instancji odmówił wszczęcia postępowania stwierdzając, że „K.” sp. z o.o. nie jest podmiotem „zainteresowanym” w rozumieniu art. 14b § 1 OrdPU, nie przedstawiła ona bowiem we wniosku zdarzenia przyszłego w swojej indywidualnej sprawie, lecz de facto w sprawie spółki jawnej, która powstanie w przyszłości z przekształcenia spółki z o.o. Organ nie uznał też „K.” sp. z o.o. za „zainteresowanego” w rozumieniu art. 14n § 1 pkt 1 OrdPU, gdyż ta regulacja odnosi się wyłącznie do osób planujących utworzenie spółki a nie przekształcających formę prowadzonej działalności, zaś wnioskodawczyni planuje zmianę swojej formy organizacyjnej.
Spółka jawna a kapitałowa
Organ II instancji utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie podkreślając, że zarówno pytanie, jak i stanowisko przedstawione do tego pytania jednoznacznie wskazują, iż sprawa dotyczy spółki jawnej, a nie spółki kapitałowej, którą jest wnioskodawczyni. W konsekwencji zainteresowanym jest spółka jawna, ponieważ ewentualna interpretacja rodziłaby konsekwencje podatkowe wyłącznie dla niej a nie dla spółki przekształcanej. Organ wskazuje, że „zainteresowanym” na gruncie przepisów OrdPodU może być wyłącznie podmiot, dla którego interpretacja wywołuje bezpośrednie skutki prawnopodatkowe w sferze jego własnych rozliczeń z budżetem państwa. Ewentualna interpretacja nie wpłynęłaby bezpośrednio na sytuację podatkową „K.” sp. z o.o. i nie zagwarantowałaby jej ochrony w tym zakresie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił postanowienia organów obu instancji. Jak wyjaśniono, w przypadku postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej osoba zainteresowana, to każda osoba, która chce uzyskać interpretację przepisów prawa podatkowego w celu wyjaśnienia i/lub ułożenia swoich interesów w sferze prawa podatkowego. Osobą legitymowaną do wystąpienia o wydanie interpretacji indywidualnej może być wyłącznie osoba, u której wystąpił lub może wystąpić określony stan faktyczny, który może powodować określone konsekwencje w zakresie prawa podatkowego. Odstępstwo od tej zasady przewidziano w art. 14n § 1 OrdPU, zgodnie z którym, z wnioskiem o interpretację, która będzie dotyczyła spółki, mogą wystąpić również osoby planujące jej utworzenie. W ocenie Sądu z wykładni językowej art. 14n § 1 pkt 1 OrdPU, uzupełnionej wykładnią systemową i celowościową wynika, że również „przekształcenie” mieści się w pojęciu „utworzenie”. Jak podkreślono, zróżnicowanie podmiotów występujących o interpretację zdarzenia przyszłego w zakresie sytuacji podatkowej spółki, która ma być utworzona, w zależności od tego, czy chodzi o „czyste” utworzenie spółki, czy też związane z przekształceniem innej formy prowadzenia działalności gospodarczej wprowadza zróżnicowanie nie znajdujące akceptacji z punktu widzenia chronionych konstytucyjnie wartości, w szczególności zasady sprawiedliwości społecznej – art. 2 Konstytucji RP, czy zasady proporcjonalności – art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
Definicja przekształcenia
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną wyjaśniając, że pojęcia „utworzenie” nie zdefiniowano w OrdPU, zaś jego językowe brzmienie, rozpatrywane w kontekście art. 14n § 1 pkt 1 OrdPU znaczy tyle, co nadanie bytu prawnego podmiotowi, który wcześniej nie istniał. Wbrew stanowisku organu, instytucja przekształcenia nie jest formą transformacji ustrojowej istniejącego już podmiotu i nie wiąże się z sukcesją prawnopodatkową. W wyniku przekształcenia mamy bowiem do czynienia z tym samym podmiotem prawa, tymczasem nie ulega wątpliwości, że przekształcenie przedsiębiorcy, o którym jest mowa w art. 5841 KSH, prowadzi do utworzenia spółki prawa handlowego, która wcześniej nie istniała. Przekształcenie dochodzi bowiem do skutku z chwilą wpisania spółki do rejestru, która to czynność ma charakter konstytutywny. Równocześnie nie ustaje byt prawny osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, a jedynie zostaje ona wykreślona z odpowiedniego rejestru. Nie można zatem stwierdzić, że w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę prawa handlowego zachowana zostaje ciągłość podmiotowa. W istocie rzeczy przekształceniu ulega jedynie przedsiębiorstwo, poprzez zmianę formy prowadzonej działalności gospodarczej. W rezultacie należy uznać, że „przekształcenie”, o którym jest mowa w art. 5841 KSH, odpowiada pojęciu „utworzenia”, którym posłużono się w art. 14n § 1 pkt 1 OrdPU, zatem skarżąca jest osobą zainteresowaną w sprawie jej wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, ponieważ planowała utworzenie spółki jawnej.
