Transfer majątku
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.; dalej: VATU), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. Działalność gospodarcza obejmuje zaś wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody (art. 15 ust. 2 VATU).
Rzeczywistość prawno-podatkowa związana z nadchodzącymi zmianami w ramach tzw. Polskiego Ładu składnia wielu podatników prowadzących działalność gospodarczą do dokonywania różnego rodzaju zmian reorganizacyjnych. Jedną z nich, dość powszechnie dyskutowaną w przestrzeni publicznej jest zmiana formy prowadzenia działalności z jednoosobowej na spółkę z o.o. Nie zawsze w takich sytuacjach podatnik – przedsiębiorca chce jednak przekształcić się „jeden do jednego”, tzn. w zakresie całego majątku wykorzystywanego do tej pory do działalności jednoosobowej. Reorganizacja to dobry moment, by część majątku „przenieść” poza działalność w nowej formie, chociażby do zwykłego majątku prywatnego.
Na przeszkodzie przed efektywnym przeprowadzeniem takiego działania może stać jednak VAT. Zgodnie z art. 7 ust. 2 VATU, dostawą towarów opodatkowaną VAT jest bowiem również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności na cele osobiste podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tych towarów. A to tylko wierzchołek potencjalnych komplikacji VAT takiego rodzaju czynności. Warto więc śledzić praktykę podatkową w takich przypadkach. Podobnych stanów faktycznych może bowiem przybywać.
Czego dotyczyła sprawa?
Podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie produkcji przemysłowych urządzeń chłodniczych i zamrażających, urządzeń klimatyzacyjnych, wentylatorów, wymienników ciepła, urządzeń do skraplania powietrza lub gazu itp. W związku z prowadzoną działalnością, podatnik nabył grunt, na którym poczynił inwestycję w postaci postawienia budynku.
W związku z nabyciem nieruchomości gruntowej, nie wystąpił po stronie podatnika podatek naliczony do odliczenia. Z kolei w trakcie ponoszenia nakładów, podatnik był zarejestrowanym podatnikiem VAT i dokonywał odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z nakładami, w szczególności od materiałów budowlanych i usług budowlanych. Niemniej, inwestycja w budynek nie została zakończona a samej nieruchomości nie zaliczono do środków trwałych.
W chwili obecnej podatnik zamierza przekształcić przedsiębiorstwo prowadzone w formie jednoosobowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Podatnik przygotowuje więc w pocie czoła plan przekształcenia, który będzie podlegał badaniu przez biegłego rewidenta. Następnie planowane jest podpisanie oświadczenia o przekształceniu oraz aktu założycielskiego spółki z o.o., a także powołanie jej organów. Dalszy krok to już złożenie wniosku o wpis spółki do KRS.
Przed przekształceniem, podatnik zamierza wycofać z działalności nieruchomość wraz z budynkiem, na którym poniesiono nakłady. Po wycofaniu majątku, podatnik będzie świadczył usługę najmu nieruchomości na rzecz Spółki. Plan jest taki, by był to najem prywatny na cele niemieszkalne. Planowane działania skłoniły podatnika do refleksji nad tym, czy wycofanie nieruchomości do majątku prywatnego podlega opodatkowaniu VAT. A także, czy w związku z wycofaniem nieruchomości wraz budynkiem podatnik będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego związanego z wydatkami inwestycyjnymi.
Stanowisko organu
Wydając interpretację indywidualną z 12.11.2021 r., 0111-KDIB3-1.4012.784.2021.1.AB, Dyrektor KIS uznał, że wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i przekazanie jej do majątku prywatnego w celu wykonywania wynajmu nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Wszystko dlatego, że składnik ten będzie nadal wykorzystywany do czynności opodatkowanych VAT, polegających na świadczeniu usług najmu.
Oddając w najem nieruchomość, podatnik pomimo przekształcenia nie utraci bowiem statusu podatnika podatku VAT. Wynika to z faktu, że oddanie nieruchomości w najem poza dotychczasową działalność gospodarczą skutkuje wykonywaniem działalności gospodarczej. Która to działalność – co warte podkreślenia – nie będzie też korzystać ze zwolnienia z VAT (przynajmniej nie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 VATU).
Z podobnych względów, podatnik nie będzie też miał obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego, w odniesieniu do nieruchomości mających być przedmiotem planowanego najmu. Przekazanie opisanej nieruchomości z działalności gospodarczej do majątku prywatnego celem jej dalszego wynajmu nie będzie bowiem stanowiło zmiany w sposobie jej wykorzystania, w szczególności nie będzie stanowiło czynności zwolnionej od podatku ani wykonywanej poza działalnością gospodarczą. Zatem wycofanie z działalności gospodarczej nieruchomości, w przypadku gdy w związku z wydatkami inwestycyjnymi na przedmiotową nieruchomość podatnik odliczył podatek VAT nie spowoduje, że trzeba będzie naliczyć podatek należny od wycofanego majątku. W związku z czym podatnik nie będzie musiał korygować odliczonego wcześniej podatku VAT w sytuacji, gdy ten najem prywatny będzie nadal czynnością opodatkowaną podatkiem VAT.
W opisywanej historii podatnik twierdzi, że wycofuje składniki wykorzystywane do celów działalności gospodarczej do majątku „prywatnego”. W celu świadczenia usług „prywatnego” najmu. Cudzysłów nieprzypadkowy. Ewidentnie nie chodzi bowiem o wykorzystywanie nieruchomości do celów innych niż działalność gospodarcza. A jedynie do celów innych niż działalność nowo powoływanej spółki z o.o. Nadal nie będzie to „prywata”. Podatnik nadal jednak będzie wykonywał czynności opodatkowane VAT jednoosobowo, polegające na wynajmowaniu nieruchomości na rzecz spółki. Czego zresztą sam zupełnie nie ukrywa, z czym się godzi i na co wręcz liczy.
Stanowisko fiskusa nie mogło być więc inne. Nie doszło bowiem na żadnym etapie do przekazania lub zużycia towarów na cele osobiste podatnika. Ani do zmiany przeznaczenia nieruchomości, skoro nadal służy ona do działalności opodatkowanej. I nadal w ramach jednoosobowej działalności podatnika, a nie innego podmiotu (tj. spółki z o.o.).
Omawiana historia stanowi jeden z wielu przykładów szerokiego podejścia fiskusa do pojęcia działalności gospodarczej na gruncie VAT. Z kolei pojęcie „majątku prywatnego” jest na gruncie tych przepisów często bez większego znaczenia praktycznego. Nie ma znaczenia percepcja podatnika. Decyduje zamiar i obiektywnie rozumiany przez fiskusa sposób podejmowania określonych aktywności „jak przedsiębiorca”. Często uderza to np. w sprzedawców działek czy wynajmujących lokale. Nie czują się oni podatnikami, ale zdaniem fiskusa prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu VAT. W tym wypadku, podatnik-wynajmujący z pewnością nie będzie kontestował oceny organu podatkowego. Inna sprawa, jak organ podejdzie do samej kwestii reorganizacji. I np. stosunków między podatnikiem prowadzącym działalność jednoosobową a spółką z o.o. To jednak temat na zupełnie inną historię. Historii takich będzie w najbliższym czasie pewnie bardzo wiele.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →