Przenośny wolno stojący maszt antenowy jako obiekt nie-tymczasowy

Stan faktyczny

NSA rozpoznał skargę kasacyjną Spółki od wyroku WSA w Lublinie z 7.4.2022 r., II SA/Lu 948/21, Legalis w sprawie ze skargi na decyzję Wojewody Lubelskiego w przedmiocie sprzeciwu od zgłoszenia zamiaru budowy i skargę kasacyjną oddalił.

Wcześniej w sprawie tej WSA oddalił skargę na decyzję Wojewody, utrzymującą w mocy decyzję Starosty Zamojskiego w przedmiocie sprzeciwu od zgłoszenia zamiaru budowy wolno stojącego masztu antenowego w postaci mobilnej antenowej konstrukcji wsporczej o wysokości 29,29 m.

W złożonej skardze kasacyjnej Spółka podniosła zarzuty koncentrujące się na błędnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że projektowane posadowienie obiektu wyklucza możliwość uznania go za nietrwale połączonego z gruntem, a zatem przedmiotowego masztu antenowego nie można zdaniem Sądu uznać za przenośny, podczas gdy to nie wielkość, konstrukcja i przeznaczenie obiektu decyduje, czy obiekt stanowi przenośny wolno stojący maszt antenowy, lecz decydująca jest tu deklaracja inwestora dotycząca możliwości przeniesienia obiektu, wyrażona m.in. w zgłoszeniu o planowanym zamiarze przeniesienia obiektu w inne miejsce, a ponadto w projekcie załączonym do zgłoszenia wyraźnie wskazano, iż konstrukcja jest przenośna i sposób jej demontażu.

Stanowisko NSA

NSA uznał, że skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie. Wskazał, że stosownie do art. 28 ust. 1 ustawy z 7.7.1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 418; dalej: PrBud) roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31 PrBud. W art. 29 PrBud zawarto zamknięty katalog obiektów i robót budowlanych, których wykonanie zostało zwolnione z obowiązku uprzedniego uzyskania od organu administracji architektoniczno-budowlanej decyzji o pozwoleniu na budowę. Wymieniono tam obiekty i roboty budowlane, które dla ich legalnego zrealizowania wymagają uprzedniego zgłoszenia organowi architektonicznemu. Są to m.in. roboty polegające na budowie tymczasowych obiektów budowlanych niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce – w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu (art. 29 ust. 1 pkt 7 PrBud).

Przenośny wolno stojący maszt antenowy jest specyficznym rodzajem tymczasowego obiektu budowlanego w rozumieniu PrBud, wymienionym przykładowo w katalogu tymczasowych obiektów budowlanych opisanym w art. 3 pkt 5 PrBud. Zgodnie z tym przepisem tymczasowy obiekt budowlany to obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak m.in. przenośne wolno stojące maszty antenowe. Definicja przenośnego wolno stojącego masztu antenowego została natomiast sprecyzowana w art. 3 pkt 5a PrBud, który stanowi, że przenośne wolno stojące maszty antenowe to wszelkie konstrukcje metalowe bądź kompozytowe, samodzielne bądź w połączeniu z przyczepą, rusztem, kontenerem technicznym, lub szafami telekomunikacyjnymi, posadowione na gruncie, wraz z odciągami, balastami i innymi elementami konstrukcji, instalacją radiokomunikacyjną i infrastrukturą zasilającą, przeznaczone do wielokrotnego montażu i demontażu bez utraty wartości technicznej.

NSA podkreślił, że zaliczenie do kategorii tymczasowych obiektów budowlanych, to jest takich, które charakteryzują się tym, że obiekty te są niepołączone trwale z gruntem podlega każdorazowo ocenie organu architektoniczno-budowlanego w kwestii spełnienia warunku nietrwałego związania z gruntem. Ocena ta dokonywana jest na podstawie okoliczności faktycznych sprawy, zamiaru inwestora, a zwłaszcza treści projektu budowlanego, o ile taki został sporządzony. Dla przyjęcia trwałego związania z gruntem nie ma znaczenia okoliczność posiadania przez obiekt fundamentów, czy też wielkość zagłębienia w gruncie. Trwale związane z gruntem są również budowle posadowione na powierzchni gruntu, jednakże w sposób uniemożliwiający ich przemieszczanie. Zatem cecha „trwałego związania z gruntem” sprowadza się do posadowienia obiektu na tyle trwale, by zapewnić mu stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć lub spowodować przesunięcie czy przemieszczenie w inne miejsce. Na tej podstawie można więc stwierdzić, że o trwałym związaniu obiektu budowlanego z gruntem przesądzają przede wszystkim jego cechy konstrukcyjne, wskazujące, że nie jest on przeznaczony do przenoszenia.

Ocenę trwałości związania z gruntem należy rozważać nie tyle przez akcentowaną możność odłączenia obiektu od gruntu bez jego uszkodzenia i możliwość jego przeniesienia w inne miejsce bez uszczerbki dla jego właściwości i użyteczności, ale przez powyższe cechy, co powoduje, że jeżeli przyjęte przy projektowaniu i wykonywaniu obiektu jego techniczne właściwości zapewniają jego trwałą stabilizację w miejscu zlokalizowania, to obiekt ten pozostaje obiektem budowlanym charakteryzującym się trwałym związaniem z gruntem.

Dla zgłoszenia budowy przenośnych wolno stojących masztów antenowych przewidziano procedurę zgłoszeniową uregulowaną w art. 30 ust. 5f-5i PrBud, obowiązującą wyłącznie podczas stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo stanu klęski żywiołowej (art. 30 ust. 5i PrBud). Zgodnie z art. 30 ust. 5f PrBud do wykonywania robót budowlanych polegających na budowie lub przebudowie przenośnych wolno stojących masztów antenowych w przypadku, gdy inwestorem jest podmiot, o którym mowa w art. 29 ust. 8 PrBud, można przystąpić w terminie 3 dni roboczych następujących po dniu doręczenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej zgłoszenia, o którym mowa w art. 29 ust. 1b PrBud. Art. 30 ust. 5g PrBud stanowi, że organ administracji architektoniczno-budowlanej może wnieść sprzeciw do zgłoszenia w terminie 14 dni od dnia doręczenia zgłoszenia wyłącznie w przypadku, gdy wykonanie robót budowlanych lub obiektu objętego zgłoszeniem może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia.

NSA stwierdził, że koniecznie należy sięgnąć do przedłożonego wraz ze zgłoszeniem projektu technicznego zamierzonego obiektu. Przedmiotowy maszt, z uwagi na jego parametry techniczne opisane w projekcie, nie może zostać potraktowany jako tymczasowy obiekt budowlany nietrwale związany z gruntem. Wskazuje na to znaczna wysokość całej konstrukcji (ok. 30 m) oraz sposób związania z gruntem uwzględniający posadowienie masztu na ruszcie stalowym, ułożonym na poziomie terenu, opartym na czterech słupach głównych (narożnych) oraz czterech słupach pośrednich. Jako balast przewidziano bloczki betonowe M6 o wymiarach 12x38x24cm oraz masie 0,26 kN każdego bloczka, ułożone na 4 głównych podporach narożnych oraz na 4 podporach pośrednich. Całość zostanie zabezpieczona koszem osłonowym. Pod każdą stopą przewidziano ułożenie na zagęszczonym podłożu płyt drogowych o wymiarach 300x150x15 cm, mocowanych za pomocą 4 kotew wklejanych (minimalny balast dla jednej stopy narożnej wynosi 37,0 kN, to jest 144 bloczki betonowe M6). Taka konstrukcja odpowiada trwałemu związaniu z gruntem. Jest to konstrukcja znacznych rozmiarów, posadowiona na masywnych elementach betonowych.

Komentarz

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →