Stan faktyczny
Stowarzyszenie wniosło skargę na bezczynność Prokuratora Regionalnego w rozpoznaniu wniosku o udostępnienie informacji publicznej dotyczącego podania listy wszystkich prokuratorów (imię i nazwisko) z obszaru właściwości Prokuratury Regionalnej, w tym prokuratorów delegowanych do innych jednostek organizacyjnych Prokuratury, którym w 2020 r. przyznana została przez Prokuratora Generalnego lub Prokuratora Krajowego nagroda finansowa, o której mowa w art. 133 § 1 i 2 ustawy z 28.1.2016 r. Prawo o prokuraturze (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 66) i w zarządzeniu w sprawie ustalenia rodzajów wyróżnień i nagród dla prokuratorów oraz trybu ich przyznawania – wraz z wysokością tej nagrody oraz wskazaniem funkcji, jeśli nagrodzony prokurator pełni lub pełnił funkcję w ww. okresie.
Skarżące Stowarzyszenie w skardze wskazało, że udzielono odpowiedzi, iż wniosek nie podlega rozpoznaniu na zasadach i w trybie ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2176, dalej: DostInfPubU). Zdaniem Prokuratora Regionalnego działanie Stowarzyszenia Prokuratorów nie jest podyktowane troską o dobro publiczne i nie służy zapewnieniu społecznej kontroli nad wydatkowaniem środków publicznych przez podmioty władzy publicznej. Uzyskane informacje służą wyłącznie partykularnym celom Stowarzyszenia i są wykorzystywane celem szykanowania prokuratorów i prowadzenia polemiki z przyjętym modelem organizacji i funkcjonowania prokuratury. Świadczy o tym ponawianie co roku wniosków i korzystanie z uzyskanych informacji w skrajnie jednostronnych publikacjach szkalujących prokuratorów otrzymujących i przyznających nagrody. Nadto zdaniem Prokuratora Regionalnego takie postępowanie jest nadużyciem prawa do informacji publicznej.
Stanowisko WSA
WSA w Gdańsku rozpoznał sprawę ze skargi Stowarzyszenia Prokuratorów na bezczynność Prokuratora Regionalnego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej i zobowiązał Prokuratora Regionalnego do rozpatrzenia wniosku Stowarzyszenia o udostępnienie informacji publicznej, w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt administracyjnych wraz z wyrokiem ze stwierdzeniem jego prawomocności.
WSA podkreślił, że w sprawie nie jest też sporne, iż objęte żądaniem Stowarzyszenia informacje, jako że są związane z dysponowaniem środkami publicznymi posiadają walor informacji publicznej, a więc, że został spełniony warunek przedmiotowy DostInfPubU. W tym zakresie wyjaśnić przyjdzie, że pojęcie informacji publicznej zdefiniowane zostało w art. 1 ust. 1 DostInfPubU, zgodnie z którym informację publiczną stanowi każda informacja o sprawach publicznych. Jego doprecyzowaniem jest art. 6 ust. 1 DostInfPubU, który wymienia rodzaje spraw, jakich mogą dotyczyć informacje o charakterze publicznym.
Przepis ten zawiera jednak tylko przykładowy katalog spraw i dlatego dla prawidłowego ustalenia znaczenia tego pojęcia uwzględnić należy także zapisy Konstytucji RP, która w art. 61 ust. 1 ustala prawo obywatela do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne, a także o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, oraz innych osób i jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Na podstawie wskazanych powyżej przepisów przyjąć trzeba, że informacją publiczną jest każda informacja wytworzona przez władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne oraz inne podmioty, które wykonują funkcje publiczne lub gospodarują mieniem publicznym, jak również informacje odnoszące się do wspomnianych władz, osób i innych podmiotów, niezależnie od tego przez kogo zostały wytworzone. Dodać wypada, że zgodnie z art. 115 § 13 KK, funkcjonariuszem publicznym jest m.in. prokurator (pkt 3), co oznacza, że jako funkcjonariuszowi publicznemu, czyli osobie będącej prokuratorem nie przysługuje prawo do prywatności, a tym samym wysokość wynagrodzenia, jego składników czy otrzymanych nagród stanowi informację publiczną. Podlega tym samym ujawnieniu na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Stowarzyszenie zarzuciło Prokuratorowi Regionalnemu pozostawanie w bezczynności.
O bezczynności w udostępnieniu informacji publicznej można mówić w sytuacji, gdy zobowiązany do udzielenia tej informacji podmiot nie podejmuje w przewidzianym w ustawie terminie odpowiednich czynności, tj. nie udostępnia informacji w formie czynności materialno-technicznej lub nie wydaje decyzji o odmowie jej udzielenia, bądź też w przypadku, gdy informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, a organ nie wydaje decyzji o umorzeniu postępowania zgodnie z art. 14 ust. 2 DostInfPubU. Przy czym, dla oceny zasadności skargi na bezczynność nie mają znaczenia okoliczności, z jakich powodów określone działanie nie zostało podjęte, a w szczególności, czy bezczynność została spowodowana zawinioną czy też niezawinioną opieszałością organu. Wniesienie skargi jest zatem uzasadnione nie tylko w przypadku niedotrzymania terminu załatwienia sprawy, ale także w razie odmowy podjęcia określonego działania, mimo istnienia w tym względzie ustawowego obowiązku, choćby podmiot mylnie sądził, że zachodzą okoliczności, które uwalniają go od obowiązku prowadzenia postępowania w konkretnej sprawie i zakończenia go wydaniem decyzji administracyjnej lub innego aktu czy czynności.
Sąd podkreślił, że obie strony sporu nie kwestionują, że przedmiot wniosku o udostępnienie informacji publicznej dotyczy danych, które walor informacji publicznej posiadają i podlegają zatem udostępnieniu. Spór powstał na tle stanowiska Prokuratora Regionalnego, który uznał, że intencje jakimi kieruje się skarżące Stowarzyszenie domagając się udostępnienia wnioskowanych informacji nie spełnia przesłanki udostępnienia w trybie dostępu do informacji publicznej, nie mieści się bowiem w konstytucyjnym katalogu prawa do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne w celu poprawy funkcjonowania tych organów. W ocenie organu dotychczasowy sposób wykorzystania przez skarżące Stowarzyszenie informacji publicznej o tożsamej treści uzyskanej za poprzedni rok kalendarzowy dowodzi, że cel w jakim przedmiotowe dane zostały uzyskane nie zasługuje na aprobatę, gdyż posłużyły one do szkalowania i oczerniania prokuratorów przyznających i otrzymujących nagrody.
Wyjaśniając tą kwestie dostrzec należy, że przepis art. 2 stanowi:
- Każdemu przysługuje, z zastrzeżeniem art. 5 DostInfPubU, prawo dostępu do informacji publicznej, zwane dalej „prawem do informacji publicznej”.
- Od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Oznacza powyższe, że organ zobowiązany do udostępnienia informacji nie posiada kompetencji do weryfikowania uprawnień strony wnioskującej o udostępnienie informacji publicznej do domaganie się ujawnienia treści danych stanowiących informację publiczną, oraz nie posiada uprawnień do oceny czy i w jakim celu żądane dane są potrzebne, okażą przydatne czy też w jaki sposób zostaną wykorzystane przez stronę wnioskującą.
O zaliczeniu określonej informacji do kategorii informacji publicznej decyduje spełnienie przesłanek przewidzianych w przepisach DostInfPubU, nie zaś ewentualny możliwy sposób wykorzystania pozyskanych informacji. Natomiast nie ma znaczenia prawnego okoliczność, że skarżące Stowarzyszenie negatywnie ocenia przyznawanie nagród finansowych określonym prokuratorom czy też w inny sposób neguje podstawy do działań Prokuratora Generalnego lub Prokuratora Krajowego.
Oznacza to wprost, że wnioskodawca, kierując swój wniosek do podmiotu zobowiązanego, nie musi wykazywać, w jakim celu żądana informacja publiczna jest mu potrzebna. Jedynie w przypadku żądania dotyczącego udzielenia informacji publicznej przetworzonej, konieczne jest wykazanie, że jej udostępnienie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. Obowiązkiem organu było rozpoznanie wniosku o udzielenie informacji publicznej w trybie DostInfPubU, a zatem w jeden z poniższych sposobów: udostępnienie informacji publicznej poprzez czynność materialno-techniczną; odmowa udostępnienia informacji (art. 16 ust. 1 DostInfPubU) lub umorzenie postępowania (art. 14 ust. 2 DostInfPubU) w formie decyzji administracyjnej; odmowa udostępnienia informacji publicznej przetworzonej w związku z niespełnieniem przez stronę warunku wskazanego w art. 3 ust. 1 pkt 1 DostInfPubU; powiadomienie pisemnie wnioskodawcy, że dany podmiot nie posiada żądanej informacji publicznej bądź, że do udostępnienia żądanej informacji publicznej mają zastosowanie przepisy szczególne, określone w innych aktach prawnych.
W ocenie Sądu, stwierdzona bezczynność nie miała jednak miejsca z rażącym naruszeniem prawa, o czym orzeczono w punkcie drugim wyroku, po myśli art. 149 § 1a PostAdmU. W niniejszej sprawie nie zachodzi bowiem przypadek oczywistego braku podejmowania przez organ jakichkolwiek czynności, czy też lekceważenia wniosku Stowarzyszenia i braku woli załatwienia sprawy, które można byłoby rozpatrywać w kategoriach rażącego naruszenia prawa, oznaczającego wadliwość kwalifikowaną, o szczególnie dużym ciężarze gatunkowym. W rozpoznawanej sprawie Sąd uwzględnił fakt, że organ dokonał wadliwej interpretacji prawa dostępu do informacji publicznej i zakresu tego prawa.
Orzeczenie wskazuje wprost, że o kwalifikacji danej informacji jako informacji publicznej nie decyduje to w jaki sposób informacja ta zostanie wykorzystana. Podmiot udostępniający informację nie ma bowiem prawa badać interesu wnioskodawcy w uzyskaniu informacji – o ile oczywiście nie jest to informacja publiczna przetworzona.
WSA wskazał także, że z rażącym naruszeniem prawa przy bezczynności w udzieleniu informacji publicznej nie mamy do czynienia gdy nie jest to przypadek oczywistego niepodejmowania czynności przez podmiot czy lekceważenia wniosku.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
