Możliwe formy pomocy dla przedsiębiorców są następujące:
- możliwość złożenia wniosku o zwolnienie ze składek ZUS; o przyznanie bezzwrotnych mikropożyczek z PUP; dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności dla samozatrudnionych, wypłacane przez PUP z Funduszy Europejskich; prawo do umorzenia zaległości podatkowej, możliwość zapłacenia ZUS w późniejszym terminie, lub rozłożenie zaległości na raty;
- możliwość złożenia wniosku o świadczenie postojowe. Ostateczny termin złożenia wniosków mija w terminie 3 miesięcy, od miesiąca w którym zostanie zniesiony stan epidemii. Na mocy tarczy 4.0. samozatrudnieni mający jednocześnie inne tytuły do ubezpieczeń społecznych (np. umowa o pracę czy zlecenia) mają prawo do świadczenia postojowego. Tego typu przedsiębiorcy będą mogli trzykrotnie złożyć wniosek o wypłatę świadczenia. Powinni jednak rozpocząć działalność gospodarczą przed 1.4.2020 r. Świadczenie mogą otrzymać również samozatrudnieni, którzy zawiesili działalność po 31.1.2020 r.;
- możliwość składania wniosków o dofinansowanie do wynagrodzeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Dofinansowanie nie będzie przysługiwać do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia;
- wniosek o dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne – wypłacanych przez PUP.
Wsparcie budżetów jednostek samorządu terytorialnego odbywa się przez:
– wprowadzenie w 2020 r. możliwości nierównowagi strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość planowanego ubytku w dochodach będącego skutkiem wystąpienia epidemii COVID-19,
– złagodzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki wynikającego z wystąpienia epidemii COVID-19,
– wprowadzenie możliwości przekazywania w 2020 r. rat części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej w terminach wcześniejszych,
– wprowadzenie możliwości przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych. Raty wpłat przypadające w maju i czerwcu 2020 r. będą mogły zapłacić w drugim półroczu 2020 r.,
– zwiększenie dochodów samorządu powiatowego z tytułu gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa z 25% do 50% wpływów w okresie od 1.5.2020 r. do 31.12.2020 r.,
– uelastycznienie wydatkowania środków z tzw. „funduszu korkowego” w 2020 r.,
– pokrycie części kosztów związanych z wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy przez zwiększenie opłaty skarbowej za wydawanie tej decyzji dla osób innych niż właściciel lub użytkownik wieczysty,
– wydłużenie terminu na osiągnięcie minimalnej liczby punktów ładowania i tankowania CNG;
– umożliwienie kontynuowania przygotowywania inwestycji infrastrukturalnych w tym budowlanych przez cyfryzację procedur planistycznych;
– wprowadzenie możliwości jednostronnej, czasowej zmiany zadań dotychczas wykonywanych przez pracownika przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w tym prezydenta miasta na prawach powiatu;
– usprawnienie funkcjonowania geodezji;
– zmniejszenie obciążeń przedsiębiorców wynikających z zawartych umów użytkowania wieczystego;
– wsparcie dla kredytobiorców spłacających kredyty na podstawie ustawy z 30.11.1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielanie premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz osób uprawnionych do otrzymania dodatku mieszkaniowego przez wprowadzenie możliwości przyznania go z mocą wsteczną, w przypadku złożenia wniosku w terminie 30 dni od dnia zakończenia obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii;
– wydłużenie o sześć miesięcy zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, których ważność upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pod warunkiem wniesienia proporcjonalnej opłaty za wydanie zezwolenia;
– wprowadzenie tymczasowych, kompleksowych ram kontroli działań, które mogłyby zagrozić zapewnieniu bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego przez podmioty z poza UE/EOG;
W zakresie dostosowania rynku pracy do sytuacji związanej ze stanem epidemii COVID-19, najważniejsze uprawnienia to:
- umożliwienie obniżenia wymiaru czasu pracy pracownika lub objęcie pracownika przestojem ekonomicznym w przypadku istotnego wzrostu obciążenia wynagrodzeń u pracodawcy,
- czasowe zawieszenie obowiązku odbierania zaległych urlopów do 30.9.2020 r.,
- umożliwienie wprowadzenia zmian w organizacji i warunkach pracy również do sytuacji istotnego wzrostu obciążenia funduszem wynagrodzeń,
- doprecyzowanie zasad wykonywania pracy zdalnej,
- ograniczenie odpraw, odszkodowań oraz innych świadczeń pieniężnych wypłacanych przez pracodawcę pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę do kwoty 10-krotności minimalnego wynagrodzenia,
- możliwość zawieszenia niektórych obowiązków dot. zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i innych funduszy mających socjalny charakter, w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy określonego spadku obrotów gospodarczych lub istotnego obciążenia funduszu wynagrodzeń,
- umożliwienie wypowiedzenia umów o zakazie konkurencji w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.
Inną formą pomocy jest wprowadzenie tzw. „wakacji kredytowych”. Prawo do zawieszenia na okres do 3 miesięcy spłaty kredytu, bez naliczania odsetek i innych opłat. Nowe przepisy dotyczyć będą tych, którzy stracili pracę lub inne główne źródło dochodu, w zakresie umów kredytowych zawartych przed 13.3.2020 r., jeśli termin zakończenia okresu kredytowania określony w tych umowach przypada po upływie 6 miesięcy od 13.3.2020 r. Chodzi o zawieszenie obowiązku spłacania kredytów konsumenckich, hipotecznych i kredytów zarówno w części kapitałowej, jak i odsetkowej. W tym okresie kredytodawca nie będzie mógł pobierać żadnych innych opłat, z wyjątkiem opłat z tytułu składek za umowy ubezpieczenia powiązane z umową kredytu. Okres kredytowania, jak i wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu, ulegną stosownemu przedłużeniu o okres zawieszenia. W przypadku, w którym kredytobiorca ma kilka kredytów tego samego rodzaju (np. dwa kredyty waloryzowane do CHF) u danego kredytodawcy, będzie mógł skorzystać z wakacji kredytowych tylko wobec jednego z nich.
W zakresie zamówień publicznych możliwe jest: odejście od fakultatywności dokonywania zmiany umowy na rzecz jej obligatoryjności, w sytuacji, gdy zamawiający stwierdzi, że okoliczności związane z epidemią COVID-19 wskazane przez wykonawcę mają wpływ na należyte wykonanie umowy; wyłączenie możliwości dokonywania przez zamawiających potrąceń kar umownych zastrzeżonych na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy; zniesienie obowiązku żądania wniesienia wadium w postępowaniach o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych.
