- Zgodnie z projektowanymi przepisami, zamawiający otrzymają wyraźne uprawnienie do wykluczania wykonawców z państw trzecich, z którymi UE nie zawarła odpowiednich umów międzynarodowych.
- Utrwalona ma zostać zasada równego traktowania wykonawców z państw objętych Porozumieniem Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych i innymi umowami gwarantującymi wzajemność.
- Projekt wprowadza elastyczne narzędzia pozwalające na zróżnicowanie warunków zamówień i koncesji w zależności od kraju pochodzenia wykonawcy.
Zakres projektowanych zmian
Projektowane zmiany w ustawie z 11.9.2019 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1320; dalej: PrZamPubl) oraz w ustawie z 21.10.2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 140; dalej: UmowaKoncU) uwzględniają wyrok TSUE z 22.10.2024 r., Kolin Inşaat Turizm Sanayi ve Ticaret AȘ przeciwko Državna komisija za kontrolu postupaka javne nabave, C-652/22, Legalis oraz akcentują zasady wynikające ze zobowiązań prawnomiędzynarodowych i dyrektyw UE w zakresie zamówień publicznych i umów koncesji dotyczące ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego przez wykonawców z państw trzecich, z którymi UE nie jest związana żadną umową międzynarodową gwarantującą na zasadzie wzajemności i równości dostęp do rynku zamówień publicznych.
Wprowadzenie art. 16a do ustawy – Prawo zamówień publicznych
Projekt zakłada dodanie do PrZamPubl przepisu art. 16a, który miałby zastosowanie zarówno do zamówień klasycznych (art. 7 pkt 33 PrZamPubl), jak i sektorowych (art. 7 pkt 35 PrZamPubl).
Zgodnie z projektowanym art. 16a ust. 1 PrZamPubl, zamawiający mają obowiązek zapewnić wykonawcom z państw-stron Porozumienia Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych oraz innych umów międzynarodowych zawartych przez UE, traktowanie nie mniej korzystne niż wykonawcom z UE. Dotyczy to również oferowanych przez nich robót budowlanych, dostaw i usług.
Projektowany art. 16a ust. 2 PrZamPubl stanowi zaś, że zamawiający może rozszerzyć katalog podmiotów dopuszczonych do postępowania, wprowadzając w dokumentacji zamówienia możliwość ubiegania się o zamówienie przez wykonawców z innych państw trzecich. Jeśli zamawiający tego nie uczyni, zastosowanie znajdzie art. 226 ust. 5a PrZamPubl, który nakazuje odrzucenie oferty wykonawcy z państwa spoza listy projektowanego art. 16a ust. 1 PrZamPubl.
Jak wynika z brzmienia projektowanego art. 16a ust. 3, przewiduje się możliwość określania mniej korzystnych warunków zamówienia dla podmiotów spoza krajów objętych Porozumieniem Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych lub innymi umowami UE. Warunki zamówienia (art. 7 pkt 29 PrZamPubl) mogą dotyczyć m.in. opisu przedmiotu zamówienia, wymagań realizacyjnych, kryteriów oceny ofert czy zapisów umownych.
Zmiany dostosowawcze w ustawie – Prawo zamówień publicznych
Projekt ustawy przewiduje szereg zmian w przepisach szczegółowych:
- Art. 226 ust. 1 PrZamPubl zostanie uzupełniony o pkt 5a, zgodnie z którym zamawiający obligatoryjnie odrzuca ofertę wykonawcy spoza krajów wskazanych w art. 16a ust. 1 PrZamPubl, jeśli nie przewidziano ich dopuszczenia.
- Art. 393 ust. 1 pkt 4 PrZamPubl zostanie doprecyzowany: zamawiający może odrzucić ofertę, w której udział produktów z UE i innych krajów objętych umowami UE nie przekracza 50%, jeśli przewidziano to w ogłoszeniu o zamówieniu.
- Art. 395 ust. 4 PrZamPubl wyłączy stosowanie projektowanego art. 16a PrZamPubl do zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa.
- Art. 404 PrZamPubl zostanie uzupełniony o ust. 3, wzorowany na projektowanym art. 16a ust. 3 PrZamPubl, uprawniającym do określania mniej korzystnych warunków dla wykonawców z państw nieobjętych art. 404 ust. 1 PrZamPubl.
Nowe przepisy w ustawie o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi
Zgodnie z projektowaną ustawą, w UmowaKoncU zostaną wprowadzone zmiany zbliżone do tych w przepisach PrZamPubl.
Dodawany art. 12a ust. 1 UmowaKoncU ustanawia zasadę równego traktowania wykonawców i dostaw z krajów objętych Porozumieniem Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych i innymi umowami UE.
Jak wynika z dodawanego art. 12a ust. 2, zamawiający może określić w dokumentach koncesji lub w ogłoszeniu o koncesji, że o zawarcie umowy koncesji mogą ubiegać się również wykonawcy z państw trzecich, innych niż wymienione w art. 12a ust. 1 UmowaKoncU.
Z kolei projektowany art. 12a ust. 3 UmowaKoncU pozwala na określenie mniej korzystnych warunków koncesji lub procedury wobec wykonawców spoza GPA.
Na podstawie projektowanego art. 37a UmowaKoncU zamawiający będzie miał obowiązek odrzucenia oferty wykonawcy z państwa trzeciego, jeśli nie przewidział jego dopuszczenia w dokumentacji.
Przepisy przejściowe
Art. 3 i 4 projektu ustawy stanowią, że do postępowań wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Obejmuje to zarówno postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak i o zawarcie umowy koncesji. W odniesieniu do dynamicznych systemów zakupów stosuje się również regulacje obowiązujące w dacie ich ustanowienia.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi został skierowany przez Marszałka Sejmu do zaopiniowania przez Biuro Legislacyjne. Zgodnie z art. 5 projektu, ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →