Woreczki nikotynowe pod lupą ustawodawcy

Projekt zmian dotyczy:

1. rozszerzenia zakazu sprzedaży osobom poniżej 18 roku życia elektronicznych papierosów bez nikotyny oraz pojemników zapasowych,
2. objęcie e-papierosów beznikotynowych takimi samymi zasadami, jakie dotyczą nikotynowych,
3. zakazu sprzedaży woreczków z nikotyną osobom poniżej 18 roku życia, a także zakaz ich sprzedaży przez Internet, w automatach samoobsługowych, w placówkach oświaty i podmiotach leczniczych.

Aktualny stan prawny

Aktualnie obowiązuje ustawa z 9.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1162, dalej: TytońU).

Obecnie zakresem regulacji obejmuje takie produkty jak papieros elektroniczny, pojemnik zapasowy czy palenie papierosów elektronicznych. Wzrost popularności wyrobów tytoniowych oraz beznikotynowych u młodych ludzi spowodował potrzebę nowelizacji ustawy i ograniczenia dostępu.

Zakres zmian

Projekt nowelizacji TytońU obejmuje następujące zmiany:

1. zmiana treści definicji ustawowej „palenie papierosów elektronicznych” – używanie e-papierosów z płynem beznikotynowym będzie zakazane w miejscach publicznych, gdzie już obowiązuje zakaz używania e-papierosów z płynem nikotynowym, np. w jednostkach oświatowych, na przystankach komunikacji publicznej, w miejscach zabaw dla dzieci;
2. zmiana treści definicji ustawowej „pojemnik zapasowy” – dookreślenie, że jest to także naczynie z płynem niezawierającym nikotyny, który jest przeznaczony do wykorzystania w papierosach elektronicznych; zmiana ma na celu wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych co do zakresu definicji „pojemnik zapasowy”, który nie jest przeznaczony do wykorzystania w e-papierosach, ale może być potencjalnie w tym celu użyty, szczególnie chodzi o wyroby zawierające glikol i glicerynę;
3. na skutek powyższych zmian – wprowadzenie zakazu sprzedaży w automatach oraz na odległość (np. przez Internet) pojemników zapasowych oraz e-papierosów osobom poniżej 18 roku życia, na zasadzie analogii, jak w przypadku e-papierosów z płynem nikotynowym oraz wyrobów tytoniowych;
4. zaklasyfikowanie woreczków nikotynowych jako wyroby powiązane w rozumieniu art. 2 pkt 21 TytońU oraz ich zdefiniowanie jako wszystkie wyroby do stosowania doustnego, z wyjątkiem tych przeznaczonych do inhalacji, niezawierające tytoniu, lecz zawierające nikotynę zmieszaną lub niezmieszaną z innymi składnikami, które są porcjowane w woreczki lub dostępne w woreczkach – problem z woreczkami nikotynowymi polega na tym, że nie są wyrobem tytoniowym w rozumieniu TytońU, a jednocześnie nie ma ograniczeń co do maksymalnego stężenia nikotyny, jak i ograniczeń wiekowych w ich zakupie; stosowanie woreczków może powodować raka jamy ustnej, zwiększać ryzyko leukplakii w jamie ustnej (stan przedrakowy), a to są zmiany nieodwracalne;
5. objęcie woreczków nikotynowych zakazem promocji oraz reklamy;
6. zakaz sprzedaży woreczków nikotynowych osobom poniżej 18 roku życia, jak również zakaz sprzedaży tych wyrobów na terenie podmiotów wykonujących działalność leczniczą w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, w jednostkach organizacyjnych systemu oświaty oraz w obiektach sportowo-rekreacyjnych, a także zakaz sprzedaży w automatach i systemach samoobsługowych;
7. zakaz sprzedaży na odległość woreczków z nikotyną, analogicznie jak wyrobów tytoniowych bezdymnych, innymi słowy – zakaz sprzedaży internetowej woreczków z nikotyną, ponieważ w takiej formie nie ma możliwości kontroli wieku kupującego;
8. umieszczanie na opakowaniach zbiorczych oraz jednostkowych pojemnikach zapasowych oraz papierosach elektronicznych bez nikotyny ostrzeżenia zdrowotnego: „Wyrób szkodliwy dla zdrowia”, a w przypadku opakowań, które mogą być przeznaczone zarówno do wyrobów z nikotyną, jak i bez nikotyny – „Wyrób zawiera nikotynę, która powoduje szybkie uzależnienie”;
9. nałożenie na producentów i importerów woreczków nikotynowych obowiązku przekazywania Prezesowi Biura do spraw Substancji Chemicznych wykazu wszystkich składników, z podaniem ich ilości używanych do produkcji tych wyrobów, w podziale na marki i rodzaje – dane będą udostępniane w BIP z poszanowaniem tajemnicy handlowej, a producent lub importer woreczków nikotynowych będzie zobowiązany do wniesienia opłaty rocznej do Prezesa Biura do Spraw Substancji Chemicznych za otrzymywanie, przechowywanie, przetwarzanie, analizę i publikowanie ww. informacji;
10. uregulowanie maksymalnego dopuszczalnego stężenia nikotyny w woreczkach nikotynowych – po konsultacjach z Krajowym Konsultantem w dziedzinie Toksykologii Klinicznej maksymalna zawartość nikotyny w tych produktach, zgodnie z projektem, powinna być określona w odniesieniu do stężenia, tzn. mg/g materiału, w ilości 20 mg/g;
11. zakaz obrotu woreczkami zawierającymi dodatki, w tym takie ich ilości lub stężenia, które zwiększają właściwości uzależniające oraz toksyczność;
12. umieszczenie na woreczkach nikotynowych ostrzeżenia zdrowotnego – „Ten wyrób szkodzi Twojemu zdrowiu i powoduje uzależnienie”;
13. zakaz sugerowania na opakowaniach woreczków nikotynowych, że są one odżywcze, dodają energii, odmładzają, mają organiczne właściwości, kojarzą się ze zdrowym stylem życia;
14. wyłączenie spod zakresu regulacji woreczków nikotynowych, na które należy uzyskać pozwolenie na dopuszczenie do obrotu na podstawie przepisów ustawy z 6.9.2001 r. – Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 686) lub które podlegają wymaganiom określonym w przepisach o wyrobach medycznych;
15. uprawnienie Prezesa Biura do spraw Substancji Chemicznych do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej należności budżetowych wynikających z opłat rejestracyjnych woreczków nikotynowych stanowiących dochód budżetu państwa;
16. w zakresie nadzoru nad rynkiem wyrobów tytoniowych i powiązanych – przyznanie wiodącej roli Inspekcji Handlowej, która posiada kompetencje do kontroli wyrobów tytoniowych i wyrobów powiązanych;
17. uregulowanie jako stan przejściowy sytuacji, w której papierosy elektroniczne, jak i pojemniki zapasowe (obie kategorie) niespełniające nowych wymagań, które są wprowadzane projektowaną ustawą, będą mogły pozostawać w obrocie nie dłużej niż przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (przepisy przejściowe);
18. uregulowanie jako stan przejściowy sytuacji, w której woreczki nikotynowe będą mogły pozostawać w obrocie w automatach lub w systemie samoobsługowym przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy (przepisy przejściowe).

Etap legislacyjny

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych jest w trakcie prac legislacyjnych w Sejmie – druk nr 983, został skierowany na przełomie stycznia i lutego 2025 r. do I czytania w komisjach.

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →