- Wydłużenie terminu do wniesienia apelacji ma mieć miejsce w sprawach, w których sąd skorzystał z możliwości przedłużenia czasu do sporządzenia uzasadnienia wyroku;
- Senacki projekt ustawy przewiduje nowy, 30-dniowy termin na złożenie apelacji;
- Nowelizacja została opracowana na podstawie stanowiska Rzecznika Praw Obywatelskich.
Ważna przyczyna przedłużenia terminu
Prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego zostały rozpoczęte w wyniku inicjatywy Rzecznika Praw Obywatelskich. Zwrócił się on do Komisji Ustawodawczej Senatu z prośbą o rozpoczęcie procesu legislacyjnego, który poskutkuje wydłużeniem terminu do wniesienia apelacji w sprawach postępowania karnego, które są zawiłe i skomplikowane, a uzasadnienia w sprawach obszerne. Sporządzenie apelacji w takim przypadku niesie ze sobą znaczne utrudnienia.
Art. 445 § 1 KPK przewiduje jeden, 14-dniowy termin na wniesienie apelacji, który biegnie od dnia doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem. Zgodnie ze zmianą proponowaną przez Senat w szczególnym przypadku termin ten może zostać wydłużony do 30 dni. Ma to związek z art. 423 § 1 KPK, zgodnie z którym „w sprawie zawiłej lub z innej ważnej przyczyny, w razie niemożności sporządzenia uzasadnienia w terminie, prezes sądu może przedłużyć ten termin na czas oznaczony”. Nierzadko zdarza się, że uzasadnienia w sprawach karnych są bardzo obszerne i liczą nawet kilkaset stron. 14-dniowy termin na dokładną analizę takiego uzasadnienia oraz sporządzenie środka zaskarżenia może być wówczas niewystarczające.
Kształt proponowanych zmian
Projekt ustawy przewiduje dodanie do KPK art. 445 § 1a: „W wypadku przedłużenia terminu do sporządzenia uzasadnienia wyroku termin, o którym mowa w § 1, wynosi 30 dni. O terminie tym sąd zawiadamia stronę doręczając jej wyrok z uzasadnieniem. Jeżeli w zawiadomieniu termin ten wskazano błędnie, a strona się do niego zastosowała, apelację uważa się za wniesioną w terminie”. Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy u podstaw nowelizacji legły następujące przepisy:
- Art. 369 § 11 KPC, zgodnie z którym „w przypadku przedłużenia terminu do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku termin, o którym mowa w § 1, wynosi trzy tygodnie”. Przepis ten, podobnie jak zmiana proponowana w nowelizacji, uzależnia termin do wniesienia apelacji od czasu wyznaczonego na sporządzenie uzasadnienia wyroku w sprawie;
- Art. 423 § 1 KPK, dopuszczający przedłużenie przez prezesa sądu terminu na sporządzenie uzasadnienia w sprawie zawiłej lub z innej ważnej przyczyny.
Art. 2 projektu ustawy wprowadza przepis przejściowy, zgodnie z którym wydłużenie terminu do wniesienia apelacji byłoby możliwe także w postępowaniach wszczętych przed wejściem w życie omawianych zmian.
Nowelizacja i zawarta w niej propozycja przedłużenia terminu na wniesienie apelacji może wzmocnić dodatkowo poczucie zagwarantowania oskarżonemu prawa do obrony. W sytuacji, w której akta sprawy składają się z wielu tomów, wyrok ma rozbudowaną strukturę, a uzasadnienie liczy kilkadziesiąt lub kilkaset stron, takie rozwiązanie wydaje się być niezbędne i należy je ocenić jako słuszne. W praktyce nierzadko zdarzają się też sytuacje, w których oskarżony udziela pełnomocnictwa obrońcy już po wydaniu wyroku – właśnie w celu opracowania środka zaskarżenia. Czas na sporządzenie apelacji zostaje wtedy spożytkowany na zapoznanie się z aktami sprawy.
Skutkiem nowelizacji jest wydłużenie omawianego terminu ex lege dla wszystkich stron, bez uprzedniej konieczności składania odpowiednich wniosków. Projekt ustawy spotkał się z entuzjazmem środowiska prawniczego.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
