Stan faktyczny spawy
Postanowieniem z 29.11.2024 r. WSA w Krakowie, po rozpoznaniu wniosku A.C. (dalej: Skarżąca), odmówił przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi. W uzasadnieniu wskazano, że Skarżąca wniosła skargę na decyzję Wojewody Małopolskiego z 23.5.2024 r. w przedmiocie odmowy uznania za osobę bezrobotną oraz odmowy przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
Pismem z 12.7.2024 r. wezwano Skarżącą do usunięcia braków formalnych skargi poprzez podanie nr PESEL, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, pod rygorem odrzucenia skargi. Przesyłka zawierająca ww. wezwanie była podwójnie awizowana: 16.7.2024 r. i 24.7.2024 r., a niepodjęta została zwrócona 1.8.2024 r. Skarżąca nie uzupełniła braku formalnego skargi.
Postanowieniem z 30.8.2024 r. WSA w Krakowie odrzucił więc skargę z powodu nieuzupełnienia braków formalnych skargi.
Wniosek o przywrócenie terminu
Pismem z 13.11.2024 r. Skarżąca zwróciła się o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi. Jednocześnie podała nr PESEL. W uzasadnieniu wskazała, że termin do wykonania ww. czynności nie został przez nią dochowany, gdyż nie otrzymała awiza dotyczącego przesyłki zawierającej wezwanie z 12.7.2024 r. Ponadto wskazała, że od 21.10.2024 r. nie przebywała pod adresem zamieszkania, gdyż opiekowała się chorą teściową. 7.11.2024 r. wróciła do miejsca zamieszkania i w skrzynce pocztowej zastała powtórne awizo. Niezwłocznie – 8.11.2024 r. udała się do czytelni akt sądu i zapoznała się z postanowieniem o odrzuceniu skargi.
Stanowisko Sądu I instancji
WSA w Krakowie odmawiając przywrócenia terminu wskazał, że przesyłkę z 12.7.2024 r. należało uznać za doręczoną 30.7.2024 r. Z kolei termin do uzupełnienia braków formalnych skargi mijał 6.8.2024 r. Jak podała Skarżąca, nie uzupełniła braków formalnych skargi, gdyż od 21.10.2024 r. do 7.11.2024 r. nie przebywała pod adresem zamieszkania. Z powyższego nie wynika jednak, że od 30.7.2024 r. do 6.8.2024 r. nie przebywała pod adresem zamieszkania i nie miała możliwość odbierania korespondencji. W ocenie WSA w Krakowie, nie zasługuje na uwzględnienie argumentacja Skarżącej o braku otrzymania zawiadomień o pozostawieniu przesyłki – tzw. awiz. Ze zwróconej korespondencji wynika bowiem, że ww. przesyłka była podwójnie awizowana, a zawiadomienie o pozostawieniu przesyłki w placówce pocztowej umieszczono w skrzynce oddawczej. Doręczyciel poczynił także prawidłowo wszystkie niezbędne adnotacje na dowodzie doręczenie tej przesyłki. Zdaniem WSA w Krakowie, Skarżąca nie uprawdopodobniła braku winy w niedochowaniu terminu.
Zażalenie Skarżącej
Zażalenie na przedmiotowe postanowienie wniosła Skarżąca, wskazując że nie można uznać aby przesyłka z 12.7.2024 r. mogła zostać uznana za doręczoną 30.7.2024 r., gdyż awiza nie trafiały do jej skrzynki pocztowej, zatem nie posiadała żadnej informacji o ich oczekiwaniu na doręczenie. Ponadto podniosła, że jako klient Poczty Polskiej nie ma możliwości skutecznego udowodnienia, że awiza nie dotarły.
Stan prawny
NSA zwrócił uwagę, że zgodnie z art. 86 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej: PostAdmU), jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania uchybienia terminu i należy w nim uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu (art. 87 § 2 PostAdmU). NSA podkreślił, że brak winy w uchybieniu terminu powinien być oceniany z uwzględnieniem wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o własne interesy i przy braniu pod uwagę także uchybień spowodowanych nawet niewielkim niedbalstwem. Z brakiem winy mamy bowiem do czynienia tylko w przypadku zaistnienia okoliczności niezależnych od strony, która uchybiła terminowi i niemożliwych do przezwyciężenia okoliczności, z powodu których doszło do przekroczenia wyznaczonego przepisami prawa terminu.
Rozstrzygnięcie NSA
NSA, oceniając wniosek Skarżącej o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi, podzielił stanowisko WSA w Krakowie, że podane we wniosku okoliczności nie dają podstaw do przyjęcia, że uchybienie było przez Skarżącą niezawinione.
NSA wyjaśnił, że przesyłka zawierająca wezwanie do uzupełnienia braków formalnych skargi poprzez podanie numeru PESEL Skarżącej została skierowana na adres strony wskazany w skardze i prawidłowo doręczona na podstawie art. 73 PostAdmU. Zgodnie z art. 73 § 1 PostAdmU, w razie niemożności doręczenia pisma, w sposób przewidziany w art. 65-68 PostAdmU, art. 69 § 1 PostAdmU oraz art. 70-72 PostAdmU, pismo składa się na okres czternastu dni w placówce pocztowej w rozumieniu ustawy z 23.11.2012 r. – Prawo pocztowe (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 366) (…), dokonując jednocześnie zawiadomienia określonego w art. 73 § 2 PostAdmU. W myśl art. 73 § 2 PostAdmU zawiadomienie (…) umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej (…). W przypadku niepodjęcia pisma w terminie, o którym mowa w art. 73 § 2 PostAdmU, pozostawia się powtórne zawiadomienie (…) w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od dnia pierwszego zawiadomienia (art. 73 § 3 PostAdmU). Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w art. 73 § 1 PostAdmU (art. 73 § 4 PostAdmU). Ustawodawca przewidział więc tzw. doręczenie zastępcze, w sytuacji kiedy przesyłka nie zostaje doręczona bezpośrednio do rąk jej adresata, lecz przyjmuje się fikcję prawną, że takie doręczenie nastąpiło.
Przenosząc powyższe na stan faktyczny rozpatrywanej sprawy, NSA wskazał, że z adnotacji operatora pocztowego umieszczonych na kopercie, w której przesłano wezwanie do uzupełnienia braków formalnych skargi wynika, że przesyłka została prawidłowo dwukrotnie awizowana. Z koperty wynika również, że 16.7.2024 r. w skrzynce pocztowej Skarżącej umieszczono zawiadomienie (awizo) o pozostawieniu pisma w placówce pocztowej. Wobec powyższego zasadnie uznano, że ww. korespondencja została skutecznie doręczona Skarżącej 30.7.2024 r., na podstawie art. 73 § 4 PostAdmU.
NSA podkreślił, że domniemanie faktyczne, wynikające z art. 73 PostAdmU, może zostać obalone, ale to strona musi przedstawić dowody, które podważyłby dane wynikające ze zwrotnego potwierdzenia odbioru. Domniemania tego nie można natomiast obalić poprzez samo twierdzenie strony o braku awiza w skrzynce pocztowej bez przedstawienia stosownych dowodów. W rozpoznawanej sprawie Skarżąca nie obaliła domniemania prawdziwości informacji zawartych na zwrotnym potwierdzeniu odbioru, w szczególności nie przedstawiła żadnych dowodów potwierdzających, że przedmiotowa przesyłka nie była dwukrotnie awizowana, a zawiadomienie o pozostawieniu pisma w placówce pocztowej nie zostało umieszczone w oddawczej skrzynce pocztowej. W tej sytuacji brak było podstaw do przyjęcia, że ocena zawarta w zaskarżonym postanowieniu była wadliwa. NSA wskazał, że z akt sprawy nie wynika, aby Skarżąca, pomimo wskazywanych w zażaleniu uchybień Poczty Polskiej, wszczęła odpowiednią procedurę reklamacyjną w placówce pocztowej, w celu wyjaśnienia nieprawidłowości związanych z doręczaniem kierowanej do niej korespondencji.
Z tych względów NSA, na podstawie art. 184 PostAdmU w zw. z art. 197 § 2 PostAdmU, oddalił zażalenie.
Komentarz
Rozpatrując stan faktyczny ustalony w sprawie, NSA wypowiedział się na temat przewidzianego w art. 73 PostAdmU domniemania prawnego doręczenia zastępczego i trybu jego wzruszenia. W tym kontekście NSA wskazał, że przyjęcie ww. domniemania i uznania na jego podstawie doręczenia za skuteczne (przy uwzględnieniu ustawowego wymogu podwójnej awizacji) nie ma charakteru niepodważalnego. Niemniej jednak to do strony postępowania należy wykazanie – udowodnienie, przy pomocy odpowiednich dokumentów (zwrotnych potwierdzeń odbioru, awiz, reklamacji Poczty Polskiej, itp.), że do takiego doręczenia w ogóle (lub we wskazanym terminie) nie doszło. Takiej aktywności dowodowej zabrakło po stronie Skarżącej w analizowanej sprawie.
Postanowienie NSA z 10.4.2025 r., I OZ 199/25, Legalis
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →