Stan prawny od 31.3.2020 r. do 15.5.2020 r.

31.3.2020 r. weszła w życie ustawa z 31.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568), dalej: ZmKoronawirusU20(1).

Dla porządku zaznaczyć należy, iż w tym dniu minął już okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego (od 14.3.2020 r. do 19.3.2020 r.), a obowiązywał stan epidemii (od 20.3.2020 r.).

Zgodnie z art. 15zzr ust. 6 ZmKoronawirusU20(1) w okresie, o którym mowa w ust. 1 (tj. w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19), nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia.

Przy stosowaniu powyższego przepisu, należy mieć na uwadze następujące kwestie:

  • brak przepisów przejściowych, regulujących stan prawny w okresie od 14.3.2020 r. do 31.3.2020 r.; omawiany przepis jest przepisem materialoprawnym, a więc jego stosowanie wstecz powinno być wyjątkiem, zatem przepis ten powinien mieć zastosowanie jedynie w okresie od 31.3.2020 roku do 15.5.2020 r.,
  • mając na uwadze przepis art. 4 § 1 KK, zastosowanie omawianego przepisu, a co za tym idzie – stwierdzenie zawieszenia biegu terminu przedawnienia karalności i wykonania kary, wymaga badania korzystności ustawy obowiązującej w dacie popełnienia czynu, a w dacie orzekania,
  • w przepisie mowa o „czynie” a nie „czynie zabronionym” – czyn, jeśli nie jest zabroniony (w rozumieniu art. 1 § 1 KK, art. 1 § 1 KW, art. 1 § 1 KKS), nie jest przedmiotem prawnokarnego wartościowania i w tej sytuacji, przepis art. 15zzr ust. 6 KoronawirusU20 jest normą pustą,
  • wskazano jedynie na przedawnienie wykonania kary, nie odnosząc się do przedawnienia wykonania środków karnych, środków kompensacyjnych, przepadku, środków zabezpieczających – innymi słowy, bieg terminu przedawnienia wykonania następstw skazania niebędących karą, nie uległ zawieszeniu.
Kodeks karny, Kodeks postępowania karnego. Komentarze BeckOk aktualizowane co kwartał. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Stan prawny w okresie od 16.5.2020 r. do 21.6.2021 r.

Przepis art. 15zzr ust. 6 ZmKoronawirusU20(1) został uchylony 16.5.2020 r., na podstawie ustawy z 14.5.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875, dalej: DziałOsłSARSCoV2U).

We wskazanym powyżej okresie, terminy przedawnienia karalności oraz wykonalności biegły, pomimo obowiązywania stanu epidemii.

Stan prawny od 22.6.2021 r.

22.6.2021 r. weszła w życie ustawa z 20.4.2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1023), na podstawie której w ustawie z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842, dalej: KoronawirusU), wprowadzono przepis art. 15zzr1, zgodnie z którym:

  • w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 6 miesięcy po ich odwołaniu nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe (ust. 1),
  • okresy, o których mowa w ust. 1, liczy się od 14.3.2020 r. – w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego, oraz od 20.3.2020 r. – w przypadku stanu epidemii.

Omawiana nowelizacja zawiera przepis przejściowy (art. 7), do czynów popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy oraz kar orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy o przedawnieniu w brzmieniu nadanym tą ustawą, chyba że termin przedawnienia już upłynął.

Przepis art. 15zzr1 KoronawirusU sięga więc aż do początku stanu zagrożenia epidemicznego, pomimo uprzedniego obowiązywania przepisu art. 15zzr KoronawirusU.

Aktualność zachowują powyższe uwagi, a nadto wskazać należy na poniższe:

  • stan zawieszenia trwa nie tylko przez okres stanu zagrożenia epidemicznego oraz stan epidemii, lecz także przez okres 6 miesięcy po ich odwołaniu, przez co należy rozumieć odwołanie ostatniego z nich,
  • nie zawieszono biegu terminu przedawnienia wykroczeń,
  • wprowadzono przepis przejściowy, nakazujący stosowanie przepisy w tym brzmieniu, pomimo jego obiektywnej niekorzystności dla podsądnych.
Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Wypróbuj! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →