Zmiana przepisów Kodeksu pracy

Do Sejmu 11.1.2023 r. wpłynął długo wyczekiwany rządowy projekt ustawy o zmianie Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2932, dalej: projekt). Stanowi on wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw unijnych, w tym m. in. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20.6.2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/ (Dz.Urz. UE. L. Nr 188, s. 79, dalej: dyrektywa 2019/1158/UE). Przy okazji implementacji unijnych przepisów wprowadzone zostaną do Kodeksu pracy inne konieczne zmiany wykraczające poza wdrożenie dyrektywy 2019/1158/UE. Jedna z nich będzie polegać na wprowadzeniu możliwości składania wniosków w postaci papierowej lub elektronicznej dla pracowników wnioskujących o uprawnienia rodzicielskie, o których mowa w dziale VIII KP, a także o urlop opiekuńczy.

Zmiana postaci wniosków o uprawnienia rodzicielskie

Dział VIII KP przewiduje wiele uprawnień pracowniczych, które są związane z pełnieniem przez pracowników funkcji rodzicielskich. Jednym z warunków skorzystania z takich praw jest złożenie w odpowiednim terminie stosownego wniosku do pracodawcy. Wydane na podstawie art. 1868a KP rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 8.12.2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz.U. z 2015 r. poz. 2243, dalej: WnioskUprRodzicielR) określa m.in. treść wniosków oraz dokumenty, które muszą być do nich dołączane. Natomiast KP reguluje formę składania wniosku. Obecnie w stosunku do wniosków o uprawnienia rodzicielskie KP przewidywał formę pisemną. W projekcie przewidziano możliwość składania wniosków w postaci papierowej lub elektronicznej. Zmiana ma na celu ułatwienie składania wniosków, odformalizowanie formy ich składania i będzie dotyczyła następujących wniosków i oświadczeń:

  • wniosku o rezygnację z korzystania z części urlopu macierzyńskiego przez pracownicę (zmieniony art. 180 § 8 KP);
  • wniosku o udzielenie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi ‒ ojcu albo prawnikowi innemu członkowi najbliższej rodziny (zmieniony art. 180 § 9 i 16 KP);
  • wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego (zmieniony art. 1821d § 1 KP);
  • wniosku o łączenie urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy (zmieniony art. 1821e § 2 KP);
  • wniosku o udzielenie urlopu ojcowskiego (zmieniony art. 1823 § 2 KP);
  • wniosku o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (zmieniony art. 183 § 6 KP);
  • wniosku o udzielenie wniosku o urlop wychowawczy (zmieniony art. 186 § 7 KP);
  • oświadczenia o wycofanie wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego (zmieniony art. 186 § 7 KP);
  • wniosku o obniżenie wymiaru etatu pracownika, który ma prawo do urlopu wychowawczego (zmieniony art. 1867 § 1 KP);
  • wniosku o udzielenie zwolnienia od pracy dla pracowników wychowujących dziecko do 14 lat (zmieniony art. 188 § 2 KP).
Prawo pracy – Sprawdź aktualną listę szkoleń Sprawdź

Inne zmiany we wnioskach o uprawnienia rodzicielskie

Oprócz zmiany w formie składania wniosków o uprawnienia rodzicielskie, modyfikacji ulegną przepisy KP regulujące inne kwestie związane z wnioskami. Są to zmiany porządkowe, które likwidują obciążenia biurokratyczne. Po pierwsze w projekcie proponuje się skreślenie zdania drugiego w art. 1821e § 2 KP, który obecnie wskazuje, że do wniosku o łączenie urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego takiego urlopu dołącza się dokumenty określone w WnioskUprRodzicielR. Zmiana ma charakter typowo porządkowy, bowiem oprócz wniosku o łączenie korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy nie składa się obecnie innych dokumentów. W związku z tym przepis ten jest bezprzedmiotowy. Drugą zmianą, którą przewiduje projekt jest zmiana również w art. 1821e § 2 KP. Zgodnie z nią o przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku pracownika o łączenie urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy pracodawca będzie informował pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej w ciągu 7 dni od otrzymania wniosku. Obecnie o przyczynie odmowy pracodawca informuje pracownika na piśmie i nie ma wskazanego terminu przekazania tej informacji. Zmieniono więc formę odmowy oraz wskazano termin na jej dokonanie.

Wniosek o urlop opiekuńczy i elastyczną organizację pracy

Wdrożenie dyrektywy 2019/1158/UE spowoduje, że pracownicy uzyskają nowe uprawnienia związane z faktem posiadania dzieci lub wynikające z funkcji opiekuńczych jakie pełnią. Zgodnie z projektem do działu VII KP po rozdziale I dodany zostanie rozdział Ia dotyczący urlopu opiekuńczego. W myśl proponowanej zmiany pracownikowi przysługiwać będzie urlop opiekuńczy w wymiarze do 5 dni w roku kalendarzowym w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymagać będzie znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. W celu uzyskania takiego urlopu pracownik będzie musiał złożyć do pracodawcy wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej (dodany art. 1731 § 4 KP). Ponadto w myśl dodanego do KP art. 1881 pracownik wychowujący dziecko, do ukończenia przez nie 8 roku życia, będzie mógł złożyć wniosek o zastosowanie do niego elastycznej organizacji pracy. Co oznacza że dla tego nowego urlopu – urlop opiekuńczego oraz dla wnioskowania o elastyczną organizację pracy przewidziano również dwie formy składania wniosku: papierową oraz elektroniczną.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →