- Ustawa wprowadza zmiany w przygotowaniu do zawodu nauczyciela, w tym w zakresie dokonywania oceny przez dyrektora szkoły, oraz konkretyzuje zadania mentora.
- Skróceniu ulegnie termin dokonania oceny zawodu nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu.
- Nowelizacja ustawy wprowadza szczegółowe warunki wynagradzania za godziny ponadwymiarowe oraz godziny doraźnych zastępstw, a także zmiany dotyczące nagrody jubileuszowej oraz jednorazową odprawę emerytalną.
Zmiany w procesie przygotowania do zawodu nauczyciela
Ustawa zakłada wprowadzenie dokonywania oceny pracy nauczyciela przez dyrektora szkoły w okresie trwania okresu przygotowania do zawodu nauczyciela po upływie 8 miesięcy do maksymalnie 11 miesięcy włącznie. Jeśli w tym czasie nauczyciel zmienił miejsce zatrudnienia po upływie 3 miesięcy trwania przygotowania w nowym miejscu zatrudnienia – w okresie po upływie 8 miesięcy do maksymalnie 12 miesięcy włącznie. Ponadto po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy, przeniesienia do innej pracy lub udzielenia urlopu bezpłatnego w trakcie trwania przygotowania do zawodu nauczyciela, wydłużeniu do 30 dni ulegnie dokonanie oceny pracy nauczyciela przez dyrektora szkoły za okres trwania przygotowania (art. 6a ust. 1da-10c Karty Nauczyciela).
W procesie usamodzielniania do zawodu nauczyciela doprecyzowaniu ulegają również zadania mentora nauczyciela przygotowującego się do zawodu, w tym poprzez umożliwienie nauczycielowi obserwacji prowadzonych zajęć przez mentora oraz omówienie co najmniej 1 godziny na miesiąc w pierwszym roku odbywania przygotowania oraz co najmniej 4 w każdym kolejnym roku przygotowania do zawodu, a także umożliwienie mentorowi obserwowanie zajęć prowadzonym przez nauczyciela przygotowującego się i omówienie z nim tych zajęć na tożsamych zasadach co uczestniczenie oraz omawianie zajęć przez nauczyciela przygotowującego się u mentora (art. 9ca ust. 12 pkt 4 i 5 Karty Nauczyciela).
Skróceniu ulegnie także okres trwania umowy o pracę na czas określony z dwóch lat do roku, umożliwiając zawarcie umowy o pracy na czas określony nauczycielowi początkującemu, który posiada wymagane kwalifikacje (art. 10 ust. 2-3b oraz ust. 7 Karty Nauczyciela).
Ujednolicenie ochrony przedemerytalnej
Ustawa zrównuje udzielanie ochrony przedemerytalnej nauczycieli mianowanych oraz zatrudnionych na czas nieokreślony, co do zakazu ich zwalniania, w przypadku gdy brakuje im nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia uniemożliwi uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku, przy czym zakaz ten nie będzie mieć zastosowania w następujących przypadkach:
- uzyskanie przez nauczyciela prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;
- rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem w przypadku całkowitej likwidacji szkoły;
- uzyskanie negatywnej oceny pracy;
- częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.
Godziny ponadwymiarowe i godziny doraźne
Ustawa wprowadza nowelizację zasad wykonywania przez nauczyciela pracy w godzinach ponadwymiarowych, które dotyczą szczególnych przypadków wynikających z potrzeb szkoły. Nauczyciel będzie mógł być zobowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych, przy czym liczba ich nie będzie mogła przekroczyć ¼ tygodniowego obowiązującego wymiaru godzin lekcyjnych.
Ustawa wprowadza również zasady wynagradzania za jedną godzinę ponadwymiarową oraz godzinę doraźnego zastępstwa, określając, iż oblicza się ją jako iloraz, w którym dzielną jest suma przyznanej nauczycielowi stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za warunki pracy.
Ustawa wskazuje również, ze wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe przysługuje za przydzielone i zrealizowane godziny zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, a także że przysługiwać będzie ono w przypadkach, gdy:
- nauczyciel, zamiast przydzielonych godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, zrealizuje w tym samym dniu przydzielone godziny zajęć opiekuńczych lub wychowawczych uwzględniających potrzeby i zainteresowania uczniów, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt. 2 Karty Nauczyciela;
- niezrealizowanie przez nauczyciela przydzielonych godzin zajęć indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego nauczania nastąpi z przyczyn niedotyczących nauczyciela, a nauczyciel będzie gotów do realizacji tych zajęć.
Co do zasady godziny doraźnych zastępstw nie będą mogły być realizowane w czasie, w którym zostały zaplanowane do realizacji przez nauczyciela zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, chyba że w przypadku gdy z przyczyn dotyczących szkoły w danym dniu nauczyciel nie mógłby zrealizować zajęć wynikających z obowiązującego go tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć godziny doraźnych zastępstw, będą mogły być realizowane w czasie, w którym zostały zaplanowane do realizacji przez nauczyciela zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz. W takim przypadku nauczyciel będzie realizował godziny doraźnych zastępstw w ramach ustalonego wynagrodzenia (art. 35 ust. 1-1a, 3-3h Karty Nauczyciela).
Nagroda jubileuszowa i odprawa emerytalna
Ustawa dokonuje zmiany w nagrodzie jubileuszowej, poprzez przyznanie nagrody jubileuszowej po 40 lata pracy w wysokości 300% wynagrodzenia miesięcznego, a po 45 latach pracy – w wysokości 400% wynagrodzenia miesięcznego (art. 47 ust. 1 Karty Nauczyciela).
Ustawa wprowadza również jednorazową odprawę dla nauczyciela w związku z jego przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w wysokości: po 10 latach pracy – dwumiesięcznego wynagrodzenia, po 15 latach pracy – trzymiesięcznego wynagrodzenia, zaś po 20 latach pracy – sześciomiesięcznego wynagrodzenia. Przy czym jeżeli nauczyciel pozostawał zatrudniony w więcej niż jednej szkole, odprawę otrzyma we wskazanej przez niego szkole jako podstawowe miejsce zatrudnienia. (art. 87 Karty Nauczyciela).
Etap legislacyjny
Ustawa wejdzie w życie 1.9.2025 r., niemniej przepisy dotyczące m.in.: wyższej nagrody jubileuszowej czy jednorazowej odprawy wejdą w życie dopiero 1.1.2026 r.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →