Stan faktyczny
Zaskarżonym postanowieniem z 17.7.2020 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze (SKO) stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania od decyzji Burmistrza Miasta R. z 14.5.2020 r. w przedmiocie świadczenia wychowawczego.
Z akt sprawy wynikają następujące okoliczności faktyczne i prawne: 17.9.2019 r. Skarżąca wystąpiła do MOPS z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na dwie córki. W konsekwencji Burmistrz pismem poinformował stronę o przyznaniu prawa do świadczenia wychowawczego.
Następnie decyzją z 14.5.2020 r. Burmistrz orzekł o uchyleniu prawa do świadczenia wychowawczego. Przedmiotowa decyzja została doręczona Skarżącej 28.5.2020 r. Skarżąca wniosła za pośrednictwem MOPS odwołanie do SKO datowane na dzień 2.7.2020 r. Zostało ono wniesione za pośrednictwem poczty i wpłynęło do organu I instancji 6.7.2020 r.
Postanowieniem z 17.7.2020 r. SKO stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania.
W uzasadnieniu postanowienia organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z art. 129 § 2 KPA odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie, o czym strona została prawidłowo pouczona w treści zaskarżonej decyzji. Skoro zatem decyzja została odebrana przez stronę w 28.5.2020 r., to termin do wniesienia odwołania upłynął 12.6.2020 r. Strona wniosła zaś odwołanie dopiero 3.7.2020 r., a więc po upływie ustawowego terminu.
Skarżąca zaskarżyła opisane postanowienie SKO do WSA w Gdańsku, wnosząc o przywrócenie terminu ustawowego i pozytywne rozstrzygnięcie odwołania. Skarżąca podniosła, że odwołanie wysłała pocztą mailową, ale nie zostało ono w tej formie uznane, wobec czego kolejne odwołanie wniosła za pośrednictwem poczty, jak również dokumenty do sprawy.
Orzeczenie WSA
WSA uchylił zaskarżone postanowienie SKO.
Przedmiotem kontroli Sądu było postanowienie SKO z 17.7.2020 r., które stwierdziło uchybienie przez skarżącą terminu do wniesienia odwołania od decyzji Burmistrza z 14.5.2020 r.
Zgodnie z art. 129 § 2 KPA odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia stronie. Z kolei stosownie do art. 134 KPA organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia niedopuszczalność odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania, a postanowienie w tej sprawie jest ostateczne.
Mając powyższe na uwadze odwołanie wniesione przez stronę postępowania z uchybieniem powyższego terminu prowadzi do uznania, że czynność jego wniesienia jest bezskuteczna, zaś organ odwoławczy obowiązany jest w takim przypadku – zgodnie z treścią art. 134 – stwierdzić w drodze postanowienia uchybienie terminu do wniesienia zażalenia.
W orzecznictwie NSA podkreśla się, że zakres postępowania wyjaśniającego determinują przepisy stanowiące podstawę rozstrzygnięcia w sprawie. Mając to na uwadze stwierdzić należy, że w przypadku wniesienia do sądu administracyjnego skargi na postanowienie wydane na podstawie art. 134 KPA, sąd ten bada jedynie, czy organ wykazał w prawidłowo przeprowadzonym postępowaniu, że zachodziła w sprawie niedopuszczalność odwołania czy też – jak miało to miejsce w niniejszej prawie – doszło do uchybienia terminu do jego wniesienia.
W ocenie Sądu z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że Kolegium nie miało podstaw do uznania, iż odwołanie od decyzji Burmistrza zostało przez skarżącą wniesione z uchybieniem terminu.
Z akt sprawy wynika, że niewątpliwie termin do wniesienia od niej odwołania upływał z dniem 13.6.2020 r. Skarżąca złożyła do organu I instancji odwołanie od ww. decyzji Burmistrza poprzez pocztę elektroniczną (w formie zwykłego e-maila z 4.6.2020 r.), które następnie wraz z aktami sprawy zostało przekazane do Kolegium, jednakże Kolegium nie uznało tak złożonego odwołania za podanie w rozumieniu KPA i zwróciło przekazane akta sprawy do organu I instancji z wyjaśnieniem, że brak jest w tej sytuacji podstaw do prowadzenia postępowania przez organ odwoławczy i wydania rozstrzygnięcia w sprawie.
Mając na uwadze opisany stan rzeczy zwrócić należy uwagę na przepis art. 63 § 1 KPA, który stanowi, że podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie, za pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu, a także za pomocą innych środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej utworzoną na podstawie ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (aktualnie: t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 670, dalej: InformPodPublU).
Forma złożenia podania w postaci elektronicznej jest zatem dopuszczalna. Niewątpliwe art. 63 § 3a KPA wskazuje przy tym, że podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno:
- być uwierzytelnione przy użyciu mechanizmów określonych w art. 20a ust. 1 albo ust. 2 ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
- zawierać dane w ustalonym formacie, zawartym we wzorze podania określonym w odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy nakazują wnoszenie podań według określonego wzoru;
- zawierać adres elektroniczny wnoszącego podanie.
Brak na podaniu wnoszonym w formie elektronicznej bezpiecznego podpisu elektronicznego, weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest brakiem formalnym, który może być usunięty w trybie art. 64 § 2 KPA, o ile znany jest adres wnoszącego podanie Artykuł 64 § 2 KPA wskazuje bowiem, że jeżeli podanie nie czyni zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w terminie siedmiu dni z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania. Na podstawie art. 64 § 2 KPA uzupełnieniu podlega brak podpisu pod podaniem, w tym również brak bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu na podaniu wnoszonym w formie elektronicznej. Brak na podaniu wnoszonym w formie elektronicznej bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu można natomiast uzupełnić przez przesłanie podania przez wnoszącego i opatrzenie go bezpiecznym podpisem elektronicznym bądź też wniesienie podania w formie pisemnej opatrzonego podpisem.
W rozpoznawanej sprawie, po otrzymaniu „po raz pierwszy” przez Kolegium, przesłanego wraz z aktami sprawy odwołania strony, które zostało wniesione poprzez pocztę elektroniczną w formie zwykłego e-maila z 4.6.2020 r., organ odwoławczy nie uczynił zadość obowiązkowi wskazanemu w art. 64 § 2 KPA i nie wezwał skarżącej do uzupełnienia braku formalnego tego odwołania poprzez jego podpisanie, co niewątpliwie stanowiło naruszenie wskazanego przepisu postępowania. Ostatecznie skarżąca uzupełniła ten brak z własnej inicjatywy poprzez nadesłanie do Kolegium podpisanego odwołania (pismo z 2.7.2020 r. w aktach Kolegium), dlatego wzywanie jej w tym trybie do uzupełnienia braku formalnego wniesionego w niniejszej sprawie odwołania jest w chwili obecnej bezcelowe. Organ odwoławczy aktualnie dysponuje podpisanym odwołaniem, które powinno zostać rozpoznane.
Omawiane orzeczenie jest kolejnym w ostatnim czasie orzeczeniem sądu administracyjnego, które potwierdza, że wniesienie podania czy odwołania mailem nie skutkuje od razu nieskutecznością złożenia pisma, ale podlega kontroli formalnej pisma. Stąd braki takie można uzupełnić w trybie przepisów KPA. Orzeczenie stanowi także potwierdzenie, że organy administracji ciągle mają duże problemy w ocenie prawnej zachowania terminu do złożenia wniosku czy odwołania (por. także wyrok WSA w Warszawie z 11.6.2021 r., VII SA/Wa 147/21, Legalis).
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →