Organ właściwy do nałożenia sankcji po nabyciu znacznego pakietu akcji

Stan faktyczny

Austriacki organ nadzoru rynku finansowego (dalej: FMA), który jest „centralnym właściwym organem administracyjnym” w rozumieniu dyrektywy 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 15.12.2004 r. w sprawie harmonizacji wymogów dotyczących przejrzystości informacji o emitentach, których papiery wartościowe są dopuszczane do obrotu na rynku regulowanym oraz zmieniającej dyrektywę 2001/34/WE (Dz.Urz. UE L z 2004 r. Nr 390, s. 38 ze zm; dalej: dyrektywa 2004/109/WE) nałożył sankcje finansowe na spółki i osoby fizyczne w związku z naruszeniem obowiązku zawiadomienia emitenta, którego akcje zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w Austrii, o nabyciu przez nie pakietu akcji osiągającego próg 30% ogólnej liczby głosów tego emitenta.

Sąd odsyłający wskazał, że austriacka ustawa, transponująca dyrektywę 2004/109/WE, nakłada obowiązki zawiadomienia na osoby posiadające znaczny pakiet akcji, tj. rzędu 30% i więcej ogólnej liczby głosów emitenta i że obowiązki te są bardziej rygorystyczne niż obowiązki przewidziane w tej dyrektywie. Sąd odsyłający zastanawia się nad zgodnością tych bardziej rygorystycznych wymogów dotyczących zawiadamiania z art. 3 ust. 1a akapit czwarty pkt (iii) dyrektywy 2004/109/WE w zakresie, w jakim zgodnie z tym przepisem wymogi te powinny być nie tylko przewidziane w przepisach ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych przyjętych w szczególności w odniesieniu do ofert przejęcia, lecz również nadzorowane przez organy wyznaczone przez państwa członkowskie zgodnie z art. 4 dyrektywy 2004/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 21.4.2004 r. w sprawie ofert przejęcia (Dz.Urz. UE L z 2004 r. Nr 142, s. 12; dalej: dyrektywa 2004/25/WE).

Stanowisko TSUE

Wyjątek

Z treści art. 3 ust. 1a akapit czwarty dyrektywy 2004/109/WE wynika, że macierzyste państwo członkowskie nie może stosować wobec akcjonariusza albo osoby fizycznej lub prawnej, o których mowa w art. 10 lub art. 13 dyrektywy 2004/109/WE wymogów bardziej rygorystycznych niż określone w tej dyrektywie. Jednakże zakaz ten podlega trzem wyjątkom, wymienionym w ppkt (i)–(iii) akapitu czwartego dyrektywy 2004/109/WE.

Wyjątek zawarty w akapicie czwartym ppkt (iii) art. 3 ust. 1a dyrektywy 2004/109/WE umożliwia macierzystemu państwu członkowskiemu zastosowanie względem akcjonariuszy, bądź osób fizycznych lub prawnych, o których mowa w art. 10 lub art. 13 dyrektywy 2004/109/WE, przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych przyjętych w odniesieniu do ofert przejęcia, transakcji łączenia i innych transakcji mających wpływ na własność spółek lub ich kontrolowanie, nadzorowanych przez organy, wyznaczone przez państwa członkowskie na mocy art. 4 dyrektywy 2004/25/WE. Pierwsza przesłanka przewidziana w ppkt (iii), od której uzależnione jest stosowanie bardziej rygorystycznych wymogów niż te określone w dyrektywie 2004/109/WE, polega na tym, że takie wymogi, w tym dotyczące zawiadamiania o nabyciu znacznego pakietu akcji, zostały przewidziane w przepisach ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych dotyczących ww. transakcji.

„Osoby działające w porozumieniu”

Trybunał wskazał, że przepisy dyrektywy 2004/25/WE regulują obliczanie progu znacznego pakietu akcji w spółce posiadanej przez osobę fizyczną lub prawną, powyżej którego osoba ta jest zobowiązana do ogłoszenia publicznej oferty przejęcia, w celu ochrony akcjonariuszy mniejszościowych tej spółki. Przepisy te przewidują, w odniesieniu do nabycia pośrednich pakietów akcji, wymogi bardziej rygorystyczne niż wymogi regulujące obliczanie wysokości progów nabycia znacznych pakietów akcji, które prowadzą do powstania obowiązku zawiadomienia o nabyciu lub zbyciu znacznego pakietu akcji na mocy dyrektywy 2004/109/WE. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 dyrektywy 2004/25/WE do celów tego obliczenia uwzględnia się pakiety akcji posiadane przez „osoby działające w porozumieniu” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. d) dyrektywy 2004/25/WE. Trybunał wskazał, że w dyrektywie 2004/109/WE nie posłużono się pojęciem „osób działających w porozumieniu”. W art. 10 lit. a) dyrektywy 2004/109/WE bierze się pod uwagę, dla celów obliczania progów udziałów rodzących obowiązek zawiadamiania o nabyciu znacznego pakietu akcji, umowy zawarte między zainteresowanymi osobami, które zobowiązują te osoby do „przyjęcia, poprzez wspólne i zgodne wykonanie praw głosu będących w ich posiadaniu, długoterminowej wspólnej polityki”. W ocenie TSUE przepisy państwa członkowskiego przyjęte w ramach dyrektywy 2004/25/WE, które opierają się na pojęciu „osób działających w porozumieniu” spełniają pierwszą przesłankę przewidzianą w art. 3 ust. 1a akapit czwarty ppkt (iii) dyrektywy 2004/109/WE dla celów stosowania wobec akcjonariuszy, względnie osób fizycznych lub prawnych, o których mowa w w art. 10 lub art. 13 dyrektywy 2004/109/WE.

Organ wyznaczony

Drugi wyjątek zawarty w art. 3 ust. 1a akapit czwarty ppkt (iii) dyrektywy 2004/109/WE, od którego uzależnione jest stosowanie – względem akcjonariuszy, bądź osób fizycznych lub prawnych, o których mowa w art. 10 lub art. 13 dyrektywy 2004/109/WE – bardziej rygorystycznych wymogów niż wymogi wskazane w dyrektywie w zakresie zawiadamiania o nabyciu znacznego pakietu akcji w danej spółce, wskazanej w art. 1 ust. 1 dyrektywy 2004/109/WE, polega na nadzorowaniu tych bardziej rygorystycznych wymogów przez organy wyznaczone przez państwa członkowskie na podstawie art. 4 dyrektywy 2004/25/WE. Z tego ostatniego przepisu wynika, że te organy są właściwe do nadzoru nad ofertami przejęcia celem stosowania przepisów, ustanowionych lub wprowadzonych na mocy dyrektywy 2004/25/WE. W związku z tym wymogi, których przestrzeganie zapewniają, muszą być przewidziane w przepisach ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych, które dotyczą w szczególności ofert przejęcia i mogą należeć wyłącznie do zakresu stosowania dyrektywy 2004/25/WE, a nie do zakresu stosowania dyrektywy 2004/109/WE. W ocenie TSUE art. 3 ust. 1a akapit czwarty ppkt (iii) dyrektywy 2004/109/WE nie może być interpretowany w ten sposób, że organ wyznaczony na podstawie art. 24 ust. 1 dyrektywy 2004/109/WE, odpowiedzialny za nadzór nad stosowaniem przepisów prawa krajowego dokonujący transpozycji tej dyrektywy, jest materialnie właściwy do nadzoru nad przestrzeganiem bardziej rygorystycznych wymogów, o których mowa, jakkolwiek wymogi te wchodzą w zakres stosowania dyrektywy 2004/25/WE. Rzecznik generalny wskazał w pkt 37 opinii, że harmonizacja dokonana przez dyrektywę 2004/109/WE może zostać dokonana wyłącznie w zakresie stosowania tej dyrektywy. Właściwy organ na podstawie art. 24 ust. 1 dyrektywy 2004/109/WE, odpowiedzialny za czuwanie nad stosowaniem przepisów przyjętych zgodnie z tą dyrektywą, nie może zatem posiadać kompetencji wykraczającej poza uprawnienia, które wywodzi z tego przepisu i które dotyczyłyby dziedziny nieobjętej tą harmonizacją, a mianowicie dziedziny ofert przejęcia, łączenia i innych operacji mających wpływ na własność i kontrolę przedsiębiorstw.

Zdaniem TSUE wykładnia art. 3 ust. 1a akapit czwarty ppkt (iii) dyrektywy 2004/109/WE, zgodnie z którą jest możliwe, że organy te, które są właściwe w zakresie nadzorowania wymienionych w nim transakcji, nie posiadają w tym celu uprawnienia do zapewnienia przestrzegania „bardziej rygorystycznych wymogów” w zakresie zawiadamiania o nabyciu znacznego pakietu akcji przewidzianych w przepisach ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych dotyczących tych transakcji nie byłaby zgodna ze zwykłym znaczeniem w języku potocznym pojęcia „nadzoru”, które odsyła do „kontroli”, a tym samym do działania polegającego na „zapewnieniu przestrzegania” pewnych norm lub wymogów.

Reasumując TSUE orzekł, że art. 3 ust. 1a akapit czwarty ppkt (iii) dyrektywy 2004/109/WE należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie przepisom państwa członkowskiego, które nakładają na akcjonariuszy, bądź na osoby fizyczne lub prawne, o których mowa w art. 10 lub 13 dyrektywy 2004/109/WE, bardziej rygorystyczne wymogi w rozumieniu tego akapitu czwartego w zakresie zawiadamiania o nabyciu znacznego pakietu akcji niż przewidziane w tej dyrektywie, a które wynikają z przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych przyjętych w szczególności w odniesieniu do ofert przejęcia, nie przyznając przy tym uprawnień do zapewnienia poszanowania tych wymogów organowi tego państwa członkowskiego, wyznaczonemu zgodnie z art. 4 dyrektywy 2004/25/WE.

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →