Zgodnie z art. 145b ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.; dalej: VATU), określone grupy podatników mają obowiązek dokonania wymiany kas rejestrujących na kasy online. Terminy wynikające z ww. przepisu zostały przesunięte w czasie na mocy rozporządzenia Ministra Finansów z 10.6.2020 r. w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii (Dz.U z 2020 r. poz. 1059, dalej: KasyTerminR).
Nie zmienia to jednak faktu, że dość istotna grupa podatników powinna już kasy online posiadać. Wśród nich znajdują się m.in. podatnicy prowadzący działalność w zakresie sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych (§ 1 ust. 1 pkt 1 KasyTerminR). Obowiązek wymiany kasy na wersję online w ich przypadku został ostatecznie ustanowiony 1.1.2021 r. Nawet jednak po tej dacie, podatnik sprzedający węgiel może nadal korzystać z kasy tradycyjnej. Oczywiście, w ściśle określonych okolicznościach.
Czego dotyczyła sprawa?
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży hurtowej zbóż, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt. Do tego, choć sporadycznie, sprzedaje też węgiel. Podatnik niedawno zakupił nową kasę rejestrującą, ze względu na upływ terminu poprzedniej kasy. Nie była to kasa online, co podczas kontroli Urzędu Skarbowego zostało podatnikowi wytknięte. Od 1.1.2021 r. podatnik powinien bowiem używać kasy rejestrującej online z uwagi na prowadzoną (choć sporadycznie) sprzedaż wyrobów węglowych. O obowiązku w tym zakresie podatnik nie został poinformowany przez serwisanta, co jednak nie zmienia faktu, że to podatnik naruszył odpowiednie przepisy.
Abstrahując od negatywnych konsekwencji ww. naruszenia, podatnik chcąc nie chcąc nabył kolejną kasę rejestrującą. Tym razem była to już kasa online. Tym sposobem, podatnik był w posiadaniu dwóch zupełnie nowych kas rejestrujących – online i tradycyjnej offline. Sprzedaż w firmie podatnika odbywa się w magazynie, tam też podatnik ma podłączoną konwencjonalną kasę rejestrującą. Kasa online została przez podatnika zainstalowana w biurze. Podatnik postawił więc na dualizm rejestrowania obrotu na rzecz konsumentów: kasa konwencjonalna używana jest przy sprzedaży nasion, pasz i zbóż. Z kolei kasa online uruchamiana jest wyłącznie w przypadku sprzedaży węgla. Podatnik nabrał jednak wątpliwości, czy w ramach jednej działalności gospodarczej można używać kasy zwykłej do sprzedaży produktów nieobjętych obowiązkiem rejestracji w kasie rejestrującej online. A dodatkowo kasy online – ale tylko do sprzedaży towarów objętych obowiązkiem używania tego rodzaju kasy. W kasie konwencjonalnej są jeszcze dostępne raporty dobowe. Szkoda więc podatnikowi z tego urządzenia rezygnować.
Stanowisko organu
Dyrektor KIS rozstrzygnął sprawę wydając interpretację indywidualną z 25.1.2022 r., 0111-KDIB3-2.4012.913.2021.1.MN. Fiskus uznał, że obowiązek stosowania kas online w celu prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych dla podatników prowadzących działalność gospodarczą w określonych w ustawie wrażliwych branżach, stosuję się tylko do kas rejestrujących, przy zastosowaniu których jest prowadzona ewidencja sprzedaży w zakresie sprzedaży towarów lub świadczenia usług wymienionych w art. 145b ust. 1 VATU.
Oznacza to, że w sytuacji gdy podatnik oprócz prowadzenia sprzedaży węgla, tj. sprzedaży wymienionej w art. 145b ust. 1 pkt 2 lit. b VATU jako sprzedaży, która została objęta obowiązkiem ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej online, prowadzi jeszcze inną sprzedaż nieobjętą (póki co) takim obowiązkiem, do czasu zaistnienia tego obowiązku będzie mógł względem tej innej sprzedaży prowadzić ewidencję z wykorzystaniem dotychczas stosowanej „zwykłej” kasy rejestrującej.
W konsekwencji więc stanowisko podatnika jest prawidłowe. Jeśli chce, może stosować dwa rodzaje kas rejestrujących. Oczywiście, o ile nie pogubi się w swoich obowiązkach i na kasie „zwykłej” nie będzie rejestrował sprzedaży węgla i innych towarów i usług objętych już obowiązkową fiskalizacją na kasie online.
To pocieszające, że fakt prowadzenia sporadycznej działalności związanej z obowiązkową fiskalizacją online nie oznacza jeszcze obowiązkowej fiskalizacji online całego spectrum sprzedaży. Podatnicy mogą wydzielać sprzedaż uwzględniając kryterium rodzaju kasy fiskalnej. I fiskalizować ją dwutorowo.
Dokumentowanie sprzedaży węgla w ogóle jest dość wymagające i częstokroć wymaga, nomen omen, innego rodzaju dualizmu. Z jednej strony, sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej podlega obowiązkowej rejestracji na kasie (zgodnie z zasadą ogólną z art. 111 ust. 1 VATU). Z drugiej strony, węgiel jest wyrobem akcyzowym, który jednak często z opodatkowania akcyzą może być zwolniony (np. w przypadku dostawy węgla przeznaczonego do celów opałowych np. przez gospodarstwo domowe, zgodnie z art. 31a ust. 1 pkt 3 ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 143 ze zm.; dalej: AkcyzU). Jednym z warunków takiego zwolnienia jest zaś udokumentowanie sprzedaży fakturą (art. 31a ust. 3 AkcyzU).
Rozwiązaniem pozwalającym na uniknięcie dokumentowania tej samej transakcji jednocześnie paragonem fiskalnym i fakturą może być zwolnienie z fiskalizacji. W tym zakresie należy zerknąć dla odmiany na rozporządzenie Ministra Finansów z 28.12.2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2021 r. poz. 2442, dalej: KasyRejR). I tak, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania na kasie fiskalnej np. dostawę towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi). Jeżeli dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres). Sprzedaż wysyłkowa węgla często ma w praktyce miejsce. W odróżnieniu od innych wyrobów akcyzowych (np. napojów alkoholowych, wyrobów tytoniowych, gazu), węgiel nie jest wyłączony ze zwolnień z obowiązku fiskalizacji. Praktyka organów podatkowych tego rodzaju podejście zresztą potwierdza (tak np. Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 4.3.2021 r., 0112-KDIL3.4012.699.2020.2.MS, Legalis).
O tym, że od „podwójnej” fiskalizacji lepszy jest „brak fiskalizacji” przypominają też zasady wynikające z wejścia w życie tzw. Polskiego Ładu. Przypomnijmy, że od 1.1.2022 r., zgodnie z art. 19a. ust. 2 ustawy z 6.3.2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.; dalej: PrPrzed), przedsiębiorca mający obowiązek fiskalizacji zapewnia możliwość dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana. Dodatkowo, od 1.7.2022 r., przedsiębiorca, który zapewnia możliwość przyjmowania płatności przy użyciu terminala płatniczego i prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących online, musi zapewnić współpracę kasy rejestrującej z terminalem płatniczym zgodnie z wymaganiami technicznymi dla kas rejestrujących. Ww. obowiązki będą więc na bohaterze omawianej interpretacji spoczywać.
Na zakończenie warto dodać, że zgodnie z przepisami tzw. tarczy antyinflacyjnej 2.0, podatnicy dokonujący sprzedaży towarów spożywczych, o których mowa w art. 146da ust. 1 pkt 1 VATU (żywność ujęta w załączniku 10 do VATU), mają obowiązek zamieszczać przy kasie rejestrującej w lokalu przedsiębiorstwa, w którym dokonywana jest sprzedaż tych towarów spożywczych, czytelnej informacji, że od 1.2.2022 r. do 31.7.2022 r. sprzedaż tych towarów spożywczych jest objęta stawką VAT obniżoną do wysokości 0%. Wydaje się, że brak obowiązku fiskalizacji jest równoznaczny z brakiem obowiązku wystawiania tego rodzaju informacji.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
