Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.; dalej: VATU), podstawowa stawka VAT w chwili obecnej wynosi 22% („tymczasowo” podwyższona do 23% VAT na podstawie art. 146aa ust. 1 VATU). Przepisy VATU przewidują też szereg przypadków stosowania obniżonych stawek VAT (w wysokości 8%, 5% a także 0% VAT). Obniżone stawki VAT określone zostały także (choć w zdecydowanie okrojonym zakresie) również w przepisach wykonawczych. Chodzi konkretnie o rozporządzenia Ministra Finansów z 25.3.2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (t.j. Dz. U. z 2021 poz. 1696 ze zm., dalej: WarObnVATR).
Wyroby medyczne – 8% VAT
Krótki rys historyczny. Zgodnie z poz. 13, 69 i 73 załącznika nr 3 do VATU, 8% stawkę VAT stosuje się w odniesieniu do wyrobów medycznych w rozumieniu ustawy z 20.5.2010 r. o wyrobach medycznych, dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1565 ze zm.; dalej: WyrobMedU). A dodatkowo także do usług napraw i konserwacji tych wyrobów oraz usług udzielenia licencji lub innych usług o podobnym charakterze w stosunku do tych wyrobów. Od 26.5.2021 r. obowiązują znowelizowane przepisy unijne dotyczące wprowadzania do obrotu, udostępniania na rynku lub wprowadzania do używania wyrobów medycznych stosowanych u ludzi oraz wyposażenia takich wyrobów (za wyjątkiem wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro i wyposażenia wyrobów medycznych). Zaistniała więc konieczność zachowania dotychczasowej preferencji i zapewnienia stosowania takich samych zasad opodatkowania VAT dla pełnej kategorii wyrobów medycznych. Stosowne przepisy znalazły się więc w WarObnVATR z dniem 6.11.2021 r. (konkretnie w poz. 6-8 załącznika do WarObnVATR) i obowiązywały z mocą wsteczną od 26.5.2021 r.
W międzyczasie uchwalona została nowa ustawa z 7.4.2022 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 974). Nowelizuje ona także VATU w zakresie określania zakresu wyrobów medycznych korzystających z obniżonej 8% stawki VAT. Stawka ta znajdzie zastosowanie do wyrobów medycznych, wyposażenia wyrobów medycznych, systemów i zestawów zabiegowych, oraz wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro i wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Celem zmiany jest więc utrzymanie dotychczasowego zakresu przedmiotowego preferencji, tj. zasadniczo takiego samego katalogu tych wyrobów objętych stawką obniżoną. Podobnie, stawka 8% VAT znajdzie zastosowanie do usług naprawy i konserwacji wyrobów medycznych. Z uwagi na powyższe, nie będzie już konieczności utrzymywania dualizmu przepisów obniżających stawkę VAT na tego rodzaju wyroby i usługi z nimi związane.
Przewiduje się, że projektowane rozporządzenie wejdzie w życie 26.5.2022 r., tj. z datą wejścia w życie zmian do VATU.
Omawiana zmiana ma charakter niewątpliwie techniczny i doprecyzowujący. Nie jest jednak jedyną zmianą, jaka czeka nas w odniesieniu do stawek VAT w nadchodzącej przyszłości. Organy UE, nauczone doświadczeniami pandemii COVID-19, widzą potrzebę poszerzania zakresu stosowania przez państwa członkowskie obniżonych stawek VAT w celu wzmocnienia odporności systemów opieki zdrowotnej. Z tego względu w Dyrektywie 2022/542 z 5.4.2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2006/112/WE i (UE) 2020/285 w zakresie stawek podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L z 2022 r. Nr 107, s. 1) rozszerzony został katalog wyrobów tego rodzaju, które będą mogły korzystać ze stawek obniżonych. Obejmuje on m.in. sprzęt medyczny, medyczne urządzenia wspomagające, wyroby medyczne, przedmioty medyczne i sprzęt pomocniczy oraz sprzęt ochronny (w tym maski ochronne), przeznaczone zwykle do użytku w opiece zdrowotnej lub do użytku osób z niepełnosprawnościami, towary niezbędne do kompensowania i przezwyciężania niepełnosprawności, jak również dostosowanie, naprawa, wynajem i dzierżawa takich towarów.
Oczywiście wszystko to nie oznacza, że wszelkiego rodzaju wyroby związane mniej lub bardziej ściśle z ochroną zdrowia skorzystają z preferencyjnej stawki VAT. Tworząc przepisy trzeba uważać, o czym przekonała się Polska już kilka lat temu. Konsekwencją był wyrok TSUE z 4.6.2015 r., C-678/13, Legalis stwierdzający nieuprawnione rozszerzenie przez Polskę zakresu wyrobów, do których stosowana była stawka obniżona. Oby historia nie powtórzyła się.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
