- Państwa członkowskie zobowiązały się do implementacji przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z 27.11.2019 r. zmieniającej dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta (Dz.Urz. UE L z 2019 r. Nr 328, s. 7) do 28.11.2021 r., zaś przepisy obowiązują w krajach członkowskich od 28.5.2022 r.;
- Dyrektywa 2019/2161 ma zapobiegać nieuczciwym praktykom przedsiębiorców, polegającym np. na zawyżaniu cen przed rozpoczęciem wyprzedaży;
- Platformy e-commerce ujawnią główne parametry, które decydują o wynikach wyszukiwania produktów przez konsumentów.
Sytuacja konsumenta na rynku
Implementacja dyrektywy 2019/2161 ma na celu wzmocnienie i unowocześnienie ochrony konsumentów. Podczas korzystania z platformy handlowej otrzymują oni oferty zarówno od samej platformy, jak i od dostawców oferujących tam swoje usługi. Powoduje to mylne przekonanie z kim dokładnie kupujący zawierają umowy, i czy przysługują im prawa właściwe dla konsumentów. Ochrona konsumenta nie jest także dostatecznie dostosowana do dynamicznie zmieniającego się rynku, na którym usługi cyfrowe świadczone są nie w zamian za zapłatę, a udostępnienie danych osobowych. Ponadto niektóre regulacje dotyczące obowiązków informacyjnych przedsiębiorców są nadmiernie rozbudowane, przez co stają się niejasne. Niewątpliwie potrzebne były nowe, ujednolicające regulacje na poziomie Unii Europejskiej.
Obowiązki platform e-commerce
Projekt ustawy wprowadza przepisy, które gwarantują konsumentom większą przejrzystość przy zawieraniu umów online. Do ustawy z 30.5.2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2020 r. poz. 287) wprowadzony zostanie art. 2 pkt 7, który definiuje internetową platformę handlową, która jest „usługą korzystającą z oprogramowania, w tym strony internetowej, części strony internetowej lub aplikacji, obsługiwanego przez przedsiębiorcę lub w jego imieniu, która umożliwia konsumentom zawieranie umów na odległość z innymi przedsiębiorcami lub konsumentami”.
Jeśli konsument wyrazi chęć zawarcia umowy na odległość, to dostawca internetowej platformy handlowej ma obowiązek poinformować o „ogólnych informacjach, udostępnionych w specjalnej części interfejsu internetowego, która jest bezpośrednio i łatwo dostępna ze strony, na której prezentowane są oferty, dotyczących głównych parametrów decydujących o plasowaniu ofert przedstawionych konsumentowi w wyniku wyszukiwania, o którym mowa w art. 2 pkt 11 ustawy z 23.8.2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2070) oraz znaczeniu tych parametrów w porównaniu z innymi parametrami”. Ponadto konsument powinien być poinformowany o tym, czy umowę, której jest stroną, zawiera z przedsiębiorcą czy konsumentem, czy mają do niej zastosowanie przepisy chroniące konsumentów, oraz kto jest odpowiedzialny za ich przestrzeganie. Co ważne przedsiębiorcy są zobowiązani do wskazania przejrzystych kryteriów publikowania rekomendacji oraz opinii kupujących. Wprowadzeniem w błąd będzie uznanie, jakoby dane opinie pochodziły od konkretnego konsumenta, który nie został jednak w żaden sposób zweryfikowany.
Co nowego w wyprzedażach i obniżkach cen?
Projekt ustawy zawiera zmiany dotyczące wyprzedaży i obniżek cen, które zostały opracowane obok tych zawartych w samej dyrektywie, i są odpowiedzią na specyficzny charakter polskiego rynku. Zmiany dotyczą ustawy z 9.5.2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 178). W przypadku obniżenia ceny sprzedawca jest zobowiązany, obok informacji o obniżonej cenie, poinformować także o najniższej cenie towaru lub usługi w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Jeżeli natomiast dany towar lub usługa są oferowane do sprzedaży krócej niż 30 dni, to obok informacji o cenie obniżonej należy umieścić informację o najniższej cenie tego towaru lub usługi, która obowiązywała w okresie od dnia ich oferowania do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki. Za nieprzestrzeganie ustawowych obowiązków wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej może nałożyć karę pieniężną w wysokości 20 tys. zł. Jeśli zaś przedsiębiorca dopuści się przynajmniej trzech naruszeń w okresie 12 miesięcy, to wówczas kara może wzrosnąć do 40 tys. zł. Informowanie o obniżkach cen w sposób nienależyty może także zostać uznane za nieuczciwą praktykę rynkową i skutkować nałożeniem kary w wysokości 10% obrotu.
Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa
Projekt ustawy proponuje także objęcie ochroną umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, niezależnie od zmian wynikających z dyrektywy 2019/2161. Sprzedaż dokonywana np. na pokazach, wycieczkach czy w trakcie badań, rodzi szereg niebezpieczeństw dla konsumenta. Jest on wówczas poddawany większej presji psychologicznej sprzedającego. Umowy takie często zawierane są pochopnie. Oferty sprzedaży kierowane są także zazwyczaj do osób starszych, które, posiadając stałe źródło dochodu, mogą łatwo uzyskać kredyt konsumencki. Opisane wyżej umowy będą zakazane, a jeśli zostaną zawarte, to staną się nieważne z mocy prawa i nie wywołają żadnych skutków prawnych. Regulacja ma ochronić często nieświadomych konsumentów przed szybkim i nieprzemyślanym zawarciem umowy.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →