Zgodnie z art. 41 ust. 1 i 2 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931, dalej: VATU), stawka podatku wynosi 22%, z pewnymi rzecz jasna zastrzeżeniami. Dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do VATU, stawka podatku wynosi 7% VAT. Obecny poziom stawek VAT w wysokości 8% i 23% ma charakter „tymczasowy”, od 1.1.2011 r. zgodnie z art. 146a i art. 146aa VATU. Towary i usługi wskazane w załączniku 10 do VATU korzystają z 5% stawki VAT.
Czasowa obniżka – do 31.10.2022 r.
Zgodnie z art. 146da ust. 1 VATU, w okresie od 1.2.2022 r. do 31.10.2022 r. obniżeniu do 0% uległa stawka VAT na szereg towarów. Chodzi konkretnie o:
- podstawowe towary spożywcze wymienione w poz. 1-18 załącznika 10 do VATU (a więc m.in. mięso, pieczywo, ryby, produkty mleczarskie, warzywa, owoce, zboże, tłuszcze i oleje, przetwory z warzyw, owoców, wody i niektóre napoje);
- środki poprawiające właściwości gleby, stymulatory wzrostu oraz podłoży do upraw (z wyłączeniem podłoży mineralnych), nawozy i środki ochrony roślin, zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej a także ziemi ogrodniczej;
- gaz ziemny.
W tym samym okresie, obniżeniu z podstawowej do 5% uległa stawka VAT dla energii elektrycznej i cieplnej (art. 146db VATU). Do 8% VAT ze stawki podstawowej obniżona została zaś zgodnie z art. 146dc VATU stawka na paliwa. A konkretnie, benzyny silnikowe (CN 2710 12 45 lub 2710 12 49) oraz wyroby powstałe ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, oleje napędowe (CN 2710 19 43 i 2710 20 11) oraz wyroby powstałe ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, same biokomponenty stanowiące samoistne paliwa. Ale także na przeznaczone do napędu silników spalinowych gaz ziemny (mokry) i pozostałe węglowodory gazowe (CN 2711, z wyłączeniem CN 2711 11 00 2711 21 00) oraz gazowe węglowodory alifatyczne objęte pozycją CN 2901, skroplone.
Zgodnie z art. 53 ustawy z 7.7.2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz.U. z 2022 r. poz. 1488, dalej: PomocKredytU), stosowanie ww. preferencji zostało wydłużone do 31.10.2022 r. Dalsze wydłużenie wynikać będzie z przepisów ustawy z 7.10.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. To właśnie o VATU w pojęciu „niektórych innych ustaw” tu chodzi. Wydłużony zostanie też obowiązek przekazywania nabywcom ww. towarów w czytelnej informacji, że do ich odstawy stosowana jest obniżona stawka podatku. Według wzoru skonstruowanego przez Ministra Finansów.
Analogicznie, wydłużone zostanie także do 31.12.2022 r. wyłączenie z opodatkowania podatkiem od sprzedaży detalicznej benzyn silnikowych, olejów napędowych, biokomponentów stanowiących samoistne paliwa oraz gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych (art. 11b ustawy z 6.7.2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 761, dalej: PodSprzedDetU)).
Opisywana zmiana została uwzględniona w przepisach ustawy, której (niewypowiadanym już wprost przez Ministerstwo Finansów) celem jest uporządkowanie chaosu spowodowanego zmianami w CIT w ramach pierwszej edycji tzw. Polskiego Ładu. Fiskus woli skupiać się na pozytywach. Cytując uzasadnienie, projektowana ustawa ma na celu udoskonalenie przepisów dotyczących opodatkowania dochodów osób prawnych (oraz na zasadzie analogicznego odwzorowania, także niektórych przepisów w podatku dochodowym od osób fizycznych i zryczałtowanym podatku dochodowym) w sposób, który uczyni je bardziej przejrzystymi i jednocześnie zapewni ich większą efektywność z punktu widzenia ich stosowania i celu, jakiemu mają służyć.
Przedłużenie terminów obowiązywania obniżonych stawek VAT ma wymiar praktyczny w kontekście uzyskiwanych wiążących informacji stawkowych. Otóż WIS wydane w okresie czasowej obniżki wygasają z mocy prawa w przypadku zmiany przepisów VATU odnoszących się do towaru, będącego przedmiotem tej WIS, w wyniku której WIS staje się niezgodna z tymi przepisami. Wszystkie uzyskane w tym czasie WIS nie utracą mocy wiążącej do 31.10.2022 r., lecz (co najmniej) dwa miesiące później.
Przypomnijmy, że omawiana nowelizacja ma także zmodyfikować kryteria stosowania „czasowo” podwyższonych stawek VAT w wysokości 23% i 8%. Będą one nadal stosowane w okresie od 1.1.2023 r. do 31.12.2023 r. w zasadzie bez jakiegokolwiek uzasadnienia. Z kolei od 1.1.2024 r., podwyższony poziom stawek VAT może być zachowany do końca roku, w którym suma wydatków na finansowanie potrzeb obronnych Rzeczypospolitej Polskiej określonych w ustawie budżetowej oraz planie finansowym Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, ewentualnie w projekcie tego planu przedstawionym do zatwierdzenia Ministrowi Obrony Narodowej, po wyłączeniu planowanych przepływów finansowych w ramach tej sumy wydatków, jest wyższa niż 3% wartości PKB. Mamy więc odejść od czynników makroekonomicznych i powiązania poziomu stawek VAT ze stanem finansów publicznych i z ogólną kondycją gospodarki. Bezpośrednie powiązanie ma za to dotyczyć planowanych wydatków na obronność.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
