Zgodnie z art. 2 pkt. 32a ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; dalej: VATU) faktura ustrukturyzowana to taka wystawiona przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wraz z przydzielonym numerem identyfikującym ją w tym systemie. Art. 106nd ust. 2 VATU określa zaś, do czego owy system informatyczny służy.
Jednym z najważniejszych praktycznych i pozytywnych skutków wejścia w życie obowiązkowego systemu KSeF będzie z pewnością znormalizowanie zasad rozliczania faktur korygujących in minus. Przypomnijmy, że na mocy ustawy z 27.11.2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2419; dalej: ZmVATU20) zostały wprowadzone nowe zasady rozliczania takich faktur korygujących, lecz nie spotkały się one z entuzjazmem podatników. Wątpliwości praktyczne budzi już sama siatka pojęciowa („uzgodnienie”, „spełnienie warunków korekty”). Zasady te nie są uniwersalne i rodzą ryzyko zwłaszcza po stronie nabywców, zmuszonych niejednokrotnie do korygowania podatku naliczonego bez posiadania faktury korygującej. Obowiązkowy KSeF sprawi jednak, że w tej materii może do nas wrócić swego rodzaju normalność.
Faktury korygujące in minus – po nowemu dla wystawcy, powrót do korzeni dla nabywcy
Przypomnijmy, że dziś korekta podatku należnego zgodnie z art. 29a ust. 13 VATU ma miejsce w okresie rozliczeniowym, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem, że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług, określone w fakturze korygującej, oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. Zasady te pozostaną w użyciu w przypadku wąskiego wycinka transakcji, dla których faktury ustrukturyzowane nie będą obowiązkowe. Dla pozostałych transakcji wystawca faktury korygującej dokona obniżenia podstawy opodatkowania za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę ustrukturyzowaną.
Podobna zasada ma dotyczyć nabywców. Dzisiejsze reguły zostaną zarezerwowane dla tych, którzy nie muszą wystawiać (odbierać) faktur ustrukturyzowanych. Pozostali będą obowiązani do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymali oni fakturę ustrukturyzowaną. A jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego na fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.
Komentarz
Opisywana propozycja nie dziwi i nie budzi kontrowersji. Skoro organy podatkowe będą miały w czasie rzeczywistym wgląd w wystawiane przez podatników faktury (i faktury korygujące), nie ma powodu stosowania systemu opartego o uzgodnienie i spełnienie warunków korekty – zwłaszcza, że to system zawodny i niejednoznaczny. W tym kontekście nieco niepokoi jednak motywacja Ministerstwa Finansów, wskazana w uzasadnieniu do projektu przepisów KSeF. Zgodnie z wyrażonym tam poglądem podatnicy wystawiający faktury korygujące nie będą obowiązani do posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określonych w tej fakturze oraz potwierdzającej, że warunki te zostały spełnione. Można jednak odnieść wrażenie, że organy podatkowe nadal mogą badać samo uzgodnienie i spełnienie warunku korekty. Taka interpretacja jest jednak w sprzeczności z przedstawioną propozycją przepisów. Skoro system VAT jest neutralny, to nie ma potrzeby opierania korekt o inne przesłanki niż samo ich wystawienie.
Przyjęte rozwiązanie to z perspektywy nabywców powrót do zasady obowiązującej przez SLIM VAT. Wówczas bowiem korekta podatku naliczonego odbywała się właśnie w miesiącu otrzymania takiej faktury. Z perspektywy wystawców faktur korygujących in minus szykuje się już trzeci system. Po potwierdzeniach odbioru faktur korygujących oraz uzgodnieniach i spełnieniu warunków wreszcie sam fakt wystawienia takiej faktury będzie decydujący. Trzeba uczciwie powiedzieć, że wcześniej nie było jednak narzędzi, aby aż tak bardzo uprościć te zasady.
Można mówić, że system KSeF to tak naprawdę jedynie narzędzie do przesyłania faktur. Niemniej okazuje się, że wpływa ono także na niektóre specyficzne rozwiązania rozliczeniowe. Co ciekawe system KSeF nie wpłynie (przynajmniej bazując na obecnie znanych założeniach) na sposób rozliczeń faktur korygujących in plus. Tu nadal (jak się wydaje) z perspektywy dostawcy decydować będzie przyczyna wystawienia takiej faktury.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
