Zgodnie z art. 117ba § 1 ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111; dalej: OrdPU), podatnik VAT na rzecz którego dokonano dostawy towarów lub świadczenia usług, odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów lub usługodawcą zarejestrowanym na potrzeby VAT za jego zaległości podatkowe w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług, jeżeli zapłata należności za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej: VATU).
Co więcej, zgodnie z art. 15d ust. 1 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278; dalej: PDOPrU), podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dla transakcji nie niższej niż 15 000 PLN została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie „białej listy”, w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.
Wyżej wymienione dolegliwości nie są stosowane, jeśli podatnik uiszczający zapłatę na inny rachunek złożył przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu (zawiadomienie ZAW-NR), zawierające wymagane w przepisach art. 117ba § 4 OrdPU dane. Zawiadomienie ZAW-NR bywa nazywane swoistym „donosem” i przeszło ewolucję legislacyjną, pierwotnie bowiem czasu na jego złożenie było zdecydowanie mniej (3 dni), a dodatkowo trzeba było dostarczyć je do organu podatkowego właściwego dla sprzedawcy (co bywało kłopotliwe, ale i bez sensu, skoro jeśli organ podatkowy, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać je organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie). Ewolucji czeka nas ciąg dalszy – w propozycji nowelizacji OrdPU pojawiły się stosowne zapisy dotyczące właśnie zawiadomienia ZAW-NR.
ZAW-NR po nowemu
Legislator proponuje doprecyzowanie sposobu składania zawiadomień ZAW-NR drogą elektroniczną, tj. wyłącznie za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym. Zgodnie z zamysłem, nie dojdzie w istocie do zmiany sposobu składania tego zawiadomienia (już dziś można to robić elektronicznie), a jedynie wskazany zostanie kanał komunikacji elektronicznej za pośrednictwem, którego dokonuje się składania zawiadomień ZAW-NR za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Ale to nie wszystko. Zmiany mają także umożliwić zastosowanie pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji, udzielonego na podstawie art. 80a § 1 OrdPU, odpowiednio do formularzy ZAW-NR (zarówno tych składanych drogą elektroniczną, jak i tych składanych w sposób tradycyjny). Tym samym, do złożenia ZAW-NR wystarczy np. pełnomocnictwo złożone na formularzu UPL-1. Podpisywanie zawiadomień ZAW-NR przez pełnomocnika nie będzie wiązało się z koniecznością każdorazowego składania pełnomocnictwa szczególnego PPS-1.
Komentarz
Ustawodawca twierdzi, że obydwie zmiany są korzystne dla podatników, gdyż ułatwią korzystanie z przysługujących uprawnień. Dochodzi też do kolejnego podkreślenia roli instytucji e-urzędu skarbowego. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 35b ustawy z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 615; dalej: KASU), przez e-Urząd Skarbowy rozumie się system teleinformatyczny KAS służący w szczególności do załatwiania spraw przez organy KAS, ale i składania i doręczania pism w sprawach dotyczących wydawania przez organy KAS wiążących informacji stawkowych, interpretacji ogólnych, interpretacji indywidualnych i opinii w sprawie opodatkowania wyrównawczego oraz innych pism pomiędzy organami KAS a osobami fizycznymi i jednostkami organizacyjnymi.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
