Czeka nas kolejna nowelizacja Prawa budowlanego

Rząd planuje kolejne zmiany w ustawie Prawo budowlane, które z założenia mają stanowić kolejny etap upraszczania i przyspieszania procesu inwestycyjno-budowlanego. W sierpniu br. nowelizacja została opublikowana w wykazie prac rządu. Wśród propozycji zmian w przepisach znalazły się te dotyczące rozszerzenia katalogu obiektów budowlanych i robót budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz dokonania zgłoszenia.

Dla przypomnienia tzw. domy bez pozwolenia są budowane już od kilku lat, jednak do niedawna możliwość ta dotyczyła głównie niewielkich, nieprzekraczających 35 m² budynków rekreacyjnych. Od początku 2022 r., kiedy to w życie weszły przepisy wprowadzone przez Nowy Ład, katalog budynków, które można postawić bez pozwolenia na budowę, został poszerzony o murowane domy całoroczne o powierzchni zabudowy do 70 m² oraz budynki rekreacyjne (domki letniskowe).

Wkrótce ta sytuacja może dotyczyć także domów jednorodzinnych powyżej 70 m², przeznaczonych na cele mieszkaniowe. Uznano, że nie ma przeszkód, by rozszerzyć możliwość stosowania wprowadzonych stosunkowo niedawno regulacji. Zdaniem resortu dotychczasowa procedura budowy domów bez pozwolenia sprawdziła się, choć innego zdania są eksperci, którzy wskazują, że od momentu funkcjonowania wspomnianych przepisów zgłoszono budowę zaledwie ok. 400 takich domów.

Autorzy nowelizacji chcą także rozszerzenia katalogu inwestycji (budów) niewymagających decyzji o pozwoleniu na budowę, a wymagających jedynie dokonania zgłoszenia oraz katalogu inwestycji (budów) niewymagających ani decyzji o pozwoleniu na budowę, ani zgłoszenia. Do katalogu inwestycji zwolnionych z pozwolenia na budowę, ale wymagających zgłoszenia, proponują dodać części budowlane wolnostojącej elektrowni wiatrowej, której całkowita wysokość jest większa niż 3 m i nie większa niż 12 m, oraz której moc nie przekracza mocy mikroinstalacji, a odległość jej usytuowania od granic działki jest nie mniejsza niż jej całkowita wysokość. Jak podaje Kancelaria Prezesa RM, takie inwestycje na etapie zgłoszenia będą wymagały sporządzenia planu sytuacyjnego i projektu architektoniczno-budowlanego, a na etapie rozpoczęcia robót budowlanych konieczne będzie sporządzenie projektu technicznego i zapewnienie udziału kierownika budowy. Natomiast obiekty o wysokości do 3 m będą zwolnione z pozwolenia na budowę i zgłoszenia.

Kolejną proponowaną modyfikacją (uzasadnianą walką z suszą) jest to, aby jedynie zgłoszenia wymagała budowa wylotów do cieków naturalnych i budowa zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 3 m³ i nie większej niż 10 m³. Przy czym budowa takich zbiorników do 3 m³ nie będzie wymagała nawet zgłoszenia.

W myśl proponowanych przepisów planuje się utworzenie Bazy Projektów Budowlanych, której głównym celem będzie ułatwianie dostępu do projektów budowlanych i ich poszczególnych elementów (sporządzonych w postaci elektronicznej) organom administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego w przypadku wniosków (np. o pozwolenie na budowę lub o pozwolenie na użytkowanie), zgłoszeń i zawiadomień. Zgodnie z przepisami projektowanej ustawy inwestor, zamiast załączać projekt budowlany do wniosków, zgłoszeń czy zawiadomień, będzie mógł wskazywać indywidualny numer projektu, który został umieszczony (przez np. inwestora lub projektanta) w Bazie Projektów Budowlanych. Organ obsługujący wniosek, zgłoszenie czy zawiadomienie nie będzie zaś sprawdzał i weryfikował projektu w postaci papierowej – będzie miał wgląd do projektu poprzez Bazę.

Kolejna pula nowych przepisów ma dotyczyć umożliwiania nakładania kar za nieterminowe wydawanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę. Jednocześnie autorzy nowelizacji chcą doprecyzowania przepisów dotyczących rejestrów wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę, tak aby obejmowały one również wnioski o pozwoleniu na rozbiórkę i decyzje o pozwoleniu na rozbiórkę.

W projekcie ustawy znalazły się także zapisy, których celem jest rozszerzenie zasady oddawania do użytkowania obiektów budowlanych w drodze zawiadomienia o zakończeniu budowy oraz ograniczenie wydawania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Autorzy nowelizacji proponują, aby pozwolenie na użytkowanie było wymagane tylko wtedy, gdy przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego będzie miało nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych, oraz gdy sam inwestor dobrowolnie o to wystąpi, mimo że uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie nie jest wymagane. W pozostałych przypadkach wymagane byłoby zawiadomienie o zakończeniu budowy.

W stosunku do budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz obiektów budowlanych kategorii III autorzy nowelizacji chcą także zrezygnować z procedury formalnego oddawania do użytkowania, tak aby oddanie do użytkowania ww. obiektów następowało już z chwilą złożenia przez kierownika budowy oświadczenia o zakończeniu budowy i możliwości przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego. Przed przystąpieniem do użytkowania do dokumentacji budowy konieczne będzie jednak dołączenie m.in. projektu technicznego, protokołów badań i sprawdzeń: przyłączy i instalacji, zapewniających użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z przeznaczeniem, dokumentacji geodezyjnej, zawierającej wyniki geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej oraz informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu, czy też o odstępstwach od tego projektu. Ponadto w celu weryfikacji wykonania obiektu budowlanego zgodnie z projektem budowlanym proponowane jest dołączanie do dokumentacji budowy wykonanej przez kierownika budowy dokumentacji fotograficznej.