Stan faktyczny rozpatrywanej sprawy

Skarżący – W.H., działając przez pełnomocnika, złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie z listopada 2019 r., w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne okresy rozliczeniowe 2011 r.

Na podstawie zarządzenia Przewodniczącej Wydziału III WSA w Warszawie z 5.2.2020 r. wezwano pełnomocnika Skarżącego do usunięcia braków formalnych skargi w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi przez złożenie oryginału lub uwierzytelnionego odpisu pełnomocnictwa procesowego do działania w imieniu Strony skarżącej przed wojewódzkim sądem administracyjnym lub przed sądami administracyjnymi, podanie numeru PESEL Skarżącego oraz podanie wartości przedmiotu zaskarżenia. Powyższe wezwanie zostało doręczone pełnomocnikowi Skarżącego 20.3.2020 r. W zakreślonym terminie nie uzupełniono braków formalnych skargi.

4 moduły Systemu Legalis z Bazą prawa i orzecznictwa od 183 zł netto/m-c Sprawdź

Wymogi formalne pisma (skargi)

WSA w Warszawie w pierwszej kolejności odniósł się do treści przepisów proceduralnych i zauważył, iż godnie z art. 57 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2325, dalej: PostAdmU) skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym. Stosownie zaś do art. 46 § 2 pkt 1 lit. b PostAdmU pismo strony jeżeli jest pierwszym pismem w sprawie, powinno zawierać numer PESEL strony wnoszącej pismo, będącej osobą fizyczną, jeżeli jest obowiązana do jego posiadania albo posiada go, nie mając takiego obowiązku. Z kolei art. 46 § 3 PostAdmU stanowi, że do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo lub jego wierzytelny odpis, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który w danej sprawie nie złożył jeszcze tych dokumentów przed sądem. Natomiast w myśl art. 49 § 1 PostAdmU jeżeli pismo strony, w tym skarga, nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych, przewodniczący wzywa stronę o jego uzupełnienie lub poprawienie w terminie siedmiu dni. Nieuzupełnienie braków formalnych w wyznaczonym terminie skutkuje odrzuceniem skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 PostAdmU.

Następnie WSA w Warszawie podkreślił, iż wykazanie umocowania do działania przed sądem administracyjnym poprzez złożenie pełnomocnictwa jest konieczne dla przyjęcia prawidłowej reprezentacji Skarżącego przez pełnomocnika przed sądem i jego uprawnienia do podejmowania czynności w imieniu Skarżącego. Wymieniony dokument jak również wskazanie numeru PESEL Skarżącego oraz podanie wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawie, której przedmiotem zaskarżenia jest należność pieniężna stanowią wymogi formalne pisma (skargi) w postępowaniu sądowym, których to brak podlega uzupełnieniu w trybie art. 49 § 1 PostAdmU.

Terminy procesowe i sądowe a COVID-19

Mając na uwadze termin doręczenia pełnomocnikowi Skarżącego wezwania (20.3.2020 r.) WSA w Warszawie zwrócił uwagę, że w niniejszej sprawie na mocy art. 15zzs ust. 1 pkt 1 ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 ze zm., dalej: KoronawirusU), nastąpiło wstrzymanie biegu procesowego ustawowego terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi. Przepis ten został dodany do tej ustawy przez art. 1 pkt 14 ustawy z 31.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568 ze zm., dalej: ZmKoronawirusU20), zmieniającej wskazaną ustawę z dniem 31.3.2020 r.

Zgodnie z powołanym art. 15zzs ust. 1 pkt 1 KoronawirusU, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID, bieg terminów procesowych i sądowych w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, nie rozpoczynał się, a rozpoczęty ulegał zawieszeniu na ten okres. Zgodnie z treścią § 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 13.3.2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 433stan zagrożenia epidemicznego obowiązywał na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej od 14.3.2020 r. Przyjąć zatem należy, w ocenie WSA w Warszawie, że od tej daty, z mocy prawa nastąpiło zawieszenie biegu terminów procesowych i sądowych w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych.

Na mocy art. 46 pkt 20 ustawy z 14.5.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875 ze zm., dalej: DziałOsłSARSCo2U), art. 15zzs KoronawirusU został uchylony. Zmiana ta weszła w życie 16.5.2020 r. Jednakże na mocy art. 68 ust. 7 DziałOsłSARSCo2U, terminy biegną dalej po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie DziałOsłSARSCo2U. Oznacza to, że ustanie przyczyny powodującej zawieszenie biegu terminu nastąpiło 23.5.2020 r. Zakreślony zaś w przedmiotowej sprawie termin na uzupełnienie braków formalnych skargi rozpoczął na nowo bieg 24.5.2020 r. Z uwagi na fakt, że ostatni dzień terminu na uzupełnienie braków formalnych skargi wypadał w sobotę 30.5.2020 r., ostatnim dniem terminu na uiszczenie wpisu był 1.6.2020 r. (poniedziałek). Stosownie bowiem do art. 83 § 2 PostAdmU, jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. Pełnomocnik Skarżącego do dnia wydania analizowanego postanowienia nie uzupełnił braków formalnych skargi.

Wobec powyższego Sąd był zobligowany, w oparciu o art. 58 § 1 pkt 3 i § 3 PostAdmU orzec, jak w sentencji – odrzucić skargę.

Komentarz

Zawieszenie biegu terminów procesowych i sądowych na czas obowiązywania stanu zagrożenia i stanu epidemii z powodu COVID-19 to jedno z rozwiązań, na które zdecydował się ustawodawca celem łagodzenia społeczno-gospodarczych skutków epidemii COVID-19. Zgodnie z treścią wprowadzonych przepisów, bieg terminów procesowych i sądowych w: postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, egzekucyjnych, karnych, karnych skarbowych, w sprawach o wykroczenia, administracyjnych, postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie Ordynacji podatkowej, kontrolach celno-skarbowych, postępowaniach w sprawach, o których mowa w art. 15f ust. 9 ustawy z 19.11.2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 847 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284), innych postępowaniach nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres (art. 15zzs ust. 1 KoronawirusU).

Pogląd zaprezentowany przez WSA w Warszawie w analizowanym postanowieniu, iż zawieszenie biegu terminów procesowych i sądowych w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych nastąpiło od 14.3.2020 r. nie jest jednolity.

W zapadających orzeczeniach sądów administracyjnych ścierają się dwa stanowiska dotyczące przyjęcia prawidłowej daty zawieszenia/ wstrzymania biegu terminów procesowych i sądowych. Niektóre sądy – tak jak ten orzekający w komentowanej sprawie – opowiadają się za zasadnością przyjęcia jako terminu początkowego 14.3.2020 r. będącego pierwszym dniem obowiązywania stanu epidemicznego w Polsce. Za przyjęciem tego poglądu przemawia zapewnienie pełnej ochrony stronom postępowań sądowoadministracyjnych przed skutkami ograniczenia wprowadzonego w związku z COVID-19.

Natomiast inne sądy, w tym co ważne także Naczelny Sąd Administracyjny (postanowienie z 14.7.2020 r., II OZ 502/20, Legalis), stoją na stanowisku, zgodnie z którym należy przyjąć, że zawieszenie (lub wstrzymanie) biegu tych terminów miało miejsce od 31.3.2020 r. Wtedy to bowiem wszedł w życie art. 15zzs KoronawirusU. NSA wskazał, iż wobec braku wprowadzenia przepisów przejściowych, hipotezą art. 15zzs ust. 1 pkt 1 KoronawirusU objęte mogą być wyłącznie terminy, które biegły w chwili jego wejścia w życie (skutek zawieszający bieg terminu) oraz terminy, których bieg miał się dopiero rozpocząć (skutek wstrzymujący rozpoczęcie biegu terminu).

Przesądzenie powyższej kwestii ma zasadnicze znaczenie dla prawidłowego obliczenia daty upływu terminu na dokonanie danej czynności, a błąd w tym zakresie może wiązać się z uchybieniem terminowi, co powoduje negatywne skutki dla strony postępowania.

Postanowienie WSA w Warszawie z 14.7.2020 r. III SA/Wa 261/20, Legalis

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź