Minimalna stawka godzinowa
Przepisy ustawy z 22.7.2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1265), które weszły w życie 1.1.2017 r., wprowadziły minimalną stawkę wynagrodzenia godzinowego dla osób wykonujących pracę na podstawie niektórych umów cywilnoprawnych. Minimalna stawka godzinowa to minimalna wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, przysługująca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi. Kwestie dotyczące zasad wypłaty minimalnego wynagrodzenia za każdą przepracowaną godzinę zlecenia określa ustawa z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2207; dalej: MinWynagrU).
Wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2022 r.
Wysokość minimalnej stawki godzinowej jest corocznie waloryzowana o wskaźnik wynikający z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia ustalonej na rok następny przez wysokość minimalnego wynagrodzenia obowiązującą w roku, w którym odbywają się negocjacje w ramach Rady Dialogu Społecznego. Oznacza to, że istnieje zależność pomiędzy wysokością minimalnej stawki godzinowej a wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę. W przypadku kiedy wzrasta minimalne wynagrodzenie za pracę wzrasta również minimalna stawka godzinowa. Od 1.1.2022 r. wysokość minimalnej stawki godzinowej będzie wynosić 19,70 zł brutto za każdą przepracowaną godzinę. Wynika to z faktu, iż od 1.1.2022 r. wzrośnie minimalne wynagrodzenie za pracę z kwoty 2800 zł brutto do kwoty 3010 zł brutto.
Od czasu wprowadzenia przepisów nakazujących wypłatę minimalnego wynagrodzenia w razie wykonywania umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, czyli od 2017 r. nastąpił wzrost o 6,70 zł brutto za każdą przepracowaną godzinę. Wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2017 r. wynosiła 13 zł brutto.
Wysokość wynagrodzenia w umowie
W przypadku umów zlecenia i umów o świadczenie usług, wykonywanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, wysokość wynagrodzenia powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż wysokość minimalnej stawki godzinowej (art. 8a MinWynagrU). W przypadku gdy wysokość wynagrodzenia ustalonego w umowie nie zapewnia przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi otrzymania za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług wynagrodzenia w wysokości co najmniej minimalnej stawki godzinowej, przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi przysługuje wynagrodzenie w wysokości obliczonej z uwzględnieniem minimalnej stawki godzinowej. Zleceniobiorca lub świadczeniobiorca nie może otrzymać za każdą godzinę mniejszego wynagrodzenia niż przewidują to obecnie obowiązujące przepisy. Ponadto prawo do minimalnej stawki godzinowej jest prawem niezbywalnym, co oznacza, że przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej albo przenieść prawa do tego wynagrodzenia na inną osobę. Jest to przykład ochrony dla osób wykonujących zlecenia lub świadczących usługi.
Wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się w formie pieniężnej. W przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc, wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się co najmniej raz w miesiącu.
Ważna jest ewidencja godzin
W związku z tym, że minimalna stawka z tytułu umowy zlecenia lub umowy o świadczenie przewidziana jest jako minimalna stawka godzinowa, ważne jest prowadzenie ewidencji godzin. Tylko w ten sposób możliwe jest stwierdzenie czy rzeczywiście przedsiębiorca wywiązuje się ze swojego obowiązku.
W przypadku umów zlecenia lub umów o świadczenie usług strony określają w umowie sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Jeśli tego nie uczynią przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi przedkłada w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informację o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia. Przedsiębiorca na rzecz którego jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi, ma obowiązek przechowywania dokumentów określających sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług oraz dokumentów potwierdzających liczbę godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług przez okres 3 lat od dnia, w którym wynagrodzenie stało się wymagalne.
Nie każda umowa z minimalna stawką
Nie każda osoba wykonująca zlecenie lub świadcząca usługi będzie mogła liczyć na minimalną stawkę godzinową. Przepisy MinWynagrU wskazują, które umowy są wyłączone z takiego reżimu. Zaliczamy do nich m. in.:
- umowy zlecenia i umowy o świadczenie usług, w których o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne;
- umowy dotyczące usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy;
- umowy o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej, jeżeli są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
- umowy dotyczące usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynku lub wycieczek, jeśli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba.
Kary za brak minimalnej stawki godzinowej
Jeżeli ani z treści umowy zlecenia, ani z okoliczności jej zawarcia nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Oznacza to, że osoba, która jest zobowiązana do wypłaty minimalnej stawki godzinowej, nie wywiązuje się ze swojego obowiązku musi liczyć się z odpowiedzialnością. Brak wypłaty minimalnego wynagrodzenia z tytułu świadczenia zlecenia lub wykonywania umów o świadczenie usług jest wykroczeniem.
Zgodnie z art. 8e MinWynagrU kto, będąc przedsiębiorcą albo działając w imieniu przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenie za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niższej niż obowiązująca wysokość minimalnej stawki godzinowej, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł. Karę taką może nałożyć sąd w postępowaniu. Ponadto w przypadku, gdy inspektor pracy stwierdzi, że zleceniobiorca za wykonane zlecenie lub świadczone usługi nie otrzymał wynagrodzenia w minimalnej gwarantowanej przepisami wysokości może nałożyć na sprawcę wykroczenia mandat karny w wysokości od 1 000 zł do 2 000 zł lub poprzestać na zastosowaniu środka wychowawczego. Jeżeli ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenie określone w MinWynagrU popełnia w ciągu dwóch lat od dnia ostatniego ukarania takie wykroczenie inspektor pracy może w postępowaniu mandatowym nałożyć grzywnę w wysokości do 5 000 zł.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
