• Projekt ustawy określa zadania związane z ochroną ludności oraz wskazuje podmioty odpowiedzialne za ich realizację.
  • Celem projektowanych regulacji jest podniesienie poziomu ochrony ludności w Polsce.

Podstawowe cele ustawy

Głównym celem projektowanych regulacji jest wzmocnienie ochrony ludności cywilnej przez organy władzy publicznej. Proponowane zmiany mają zapewnić bezpieczeństwo zarówno w czasie pokoju, sytuacjach kryzysowych, w stanach nadzwyczajnych, jak i w czasie wojny.

Jak wynika z uzasadnienia projektu, przewidziane w nim rozwiązania mają służyć:

  • zapewnieniu najwyższym organom władzy państwowej i organom administracji publicznej ciągłości kierowania bezpieczeństwem narodowym;
  • zwiększeniu potencjału państwa w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa swoim obywatelom i innym osobom przebywającym na terytorium RP;
  • wzmocnieniu zdolności struktur obrony cywilnej do ochrony ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych lub klęsk żywiołowych oraz przezwyciężania ich bezpośrednich następstw.

Zadania z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej

Projekt ustawy zawiera szeroki katalog zadań z zakresu ochrony ludności, w skład którego wchodzą działania, takie jak:

  • identyfikacja i monitorowanie zagrożeń, ocena ryzyka;
  • tworzenie rezerw materiałowych i finansowych;
  • edukacja w zakresie ochrony ludności;
  • informowanie, ostrzeganie, alarmowanie;
  • ewakuacja ludności, zwierząt, mienia i dóbr kultury;
  • organizowanie pomocy humanitarnej.
Beck Akademia - praktyczne szkolenia online - sprawdź aktualny harmonogram Sprawdź

Rola administracji publicznej

Projektowane regulacje podkreślają znaczenie współpracy między różnymi szczeblami administracji oraz integrację działań na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym.

Projektodawca wskazał organy administracji publicznej właściwe w sprawach ochrony ludności, którymi są:

  • wójt (burmistrz, prezydent miasta);
  • starosta;
  • marszałek województwa;
  • wojewoda;
  • minister właściwy do spraw wewnętrznych;
  • inni ministrowie kierujący działami administracji rządowej, którym podlegają lub są przez nich nadzorowane podmioty ochrony ludności.

W projekcie ustawy zawarto również katalog podmiotów realizujących cele i zadania ochrony ludności, którymi są m.in.:

  • Rządowe Centrum Bezpieczeństwa;
  • Państwowa Straż Pożarna;
  • Służba Ochrony Zabytków;
  • zakłady opieki zdrowotnej oraz jednostki systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne;
  • samorządowe jednostki organizacyjne wskazane odpowiednio przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starostę oraz marszałka województwa;
  • ośrodki pomocy społecznej.

Co istotne, dla zapewnienia wykonania zadań ochrony ludności, organy ochrony ludności będą mogły zawierać porozumienia o współpracy w wykonywaniu zadań ochrony ludności m.in. z:

  • organizacjami pozarządowymi realizującymi zadania ochrony ludności;
  • samorządowymi jednostkami organizacyjnymi;
  • podmiotami prognozującymi i monitorującymi zagrożenia;
  • przedsiębiorcami i innymi podmiotami świadczącymi usługi pomocy doraźnej i humanitarnej dla ludności.

System Bezpiecznej Łączności Państwowej

Projekt ustawy przewiduje utworzenie Systemu Bezpiecznej Łączności Państwowej (dalej: System), który ma służyć zagwarantowaniu ciągłości funkcjonowania administracji państwowej oraz ochrony ludności zarówno w czasie pokoju, jak i w czasie wojny.

System będzie zapewniał m.in.:

  • interoperacyjność pomiędzy systemami łączności i komunikacji administracji publicznej, służb mundurowych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych z systemami podległymi Ministrowi Obrony Narodowej, w ramach procesu modernizacji systemów infrastruktury krytycznej;
  • możliwość ostrzegania, powiadamiania i alarmowania ludności o zagrożeniach oraz skomunikowania służb państwowych i podmiotów ochrony ludności w wykonywaniu zadań ochrony ludności i porządku publicznego.

Zgodnie z projektem ustawy, operatorem Systemu ma być minister właściwego do spraw wewnętrznych. Do jego zadań będzie należeć m.in.:

  • zarządzanie siecią łączności państwowej, w tym wchodzącymi w jej skład urządzeniami i infrastrukturą telekomunikacyjną;
  • zapewnienie możliwości szyfrowania komunikacji pomiędzy użytkownikami instytucjonalnymi i indywidualnymi, w tym z wykorzystaniem urządzeń i narzędzi kryptograficznych certyfikowanych przez ABW lub SKW.

Na realizację zadań dotyczących Systemu minister właściwy do spraw wewnętrznych otrzyma dotację celową z części budżetu państwa.

Obiekty zbiorowej ochrony

Projekt ustawy tworzy system ewidencji, utrzymywania i budowania schronów i ukryć doraźnych na potrzeby ludności.

W celu ochrony ludności przed skutkami zagrożeń, w szczególności klęsk żywiołowych, działań terrorystycznych lub działań wojennych projektodawca przewidział obiekty zbiorowej ochrony, takie jak:

  1. budowle ochronne: schrony i ukrycia;
  2. miejsca doraźnego schronienia.

Jak wynika z projektu ustawy, budowle ochronne i miejsca doraźnego schronienia powinny spełniać wymagania określone w przepisach budowlanych, jak również wymagania techniczne i lokalizacyjne oraz być zaprojektowane jako obiekty podwójnej funkcji, w sposób, który umożliwi ich wykorzystanie zgodnie z potrzebami właścicieli lub zarządców.

Zgodnie z projektem ustawy, za prowadzenie krajowej ewidencji obiektów zbiorowej ochrony będzie odpowiadał Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej. W ewidencji będą znajdowały się dane o istniejących schronach i ukryciach, planowanych miejscach organizacji ukryć doraźnych, obiektach potencjalnie przydatnych do przystosowania na ukrycia doraźne oraz obiektach osłonowych, a także podział na obiekty publiczne i niepubliczne. Ewidencja będzie niejawna.

Finansowanie systemu ochrony ludności

Jak wynika z projektowanych przepisów, finansowanie zadań ochrony ludności będzie planowane w ramach budżetów samorządów gmin, powiatów i województw.

Zadania z zakresu ochrony ludności mają być finansowane w ramach rezerwy celowej, o której mowa art. 26 ust. 4 ustawy z 26.4.2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 122). Na dofinansowanie zadań własnych z zakresu ochrony ludności jednostki samorządu terytorialnego będą mogły otrzymywać środki z Państwowego Funduszu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej (dalej: Fundusz) w formie dotacji celowej.

Wśród przychodów Funduszu wskazano m.in.:

  • wpłatę z budżetu państwa z części budżetowej nr 29 Obrona Narodowa, w wysokości nie niższej niż 0,3% PKB;
  • środki pieniężne pochodzące z kar nakładanych w drodze mandatu karnego przez strażaków, o których mowa w art. 23 ust. 6 ustawy z 24.8.1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 127);
  • darowizny, spadki, zapisy.

Przeznaczeniem środków Funduszu będzie finansowanie lub dofinansowanie podmiotów ochrony ludności i zadań z zakresu ochrony ludności.

Etap legislacyjny

8.8.24 r. Stały Komitet Rady Ministrów przyjął i skierował do dalszych prac rządowych projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej (numer projektu UD70 – tam projekt z dnia 12 sierpnia 2024 r.; etap komisja prawnicza).

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →