Projekt zmian w JPK
Od 1.10.2020 r, czyli wraz z wejściem w życie art. 109 ust. 3b ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm., dalej: VATU), zaczęły obowiązywać nowe zasady prowadzenia przez podatników VAT ewidencji w formacie pliku JPK_V7. Kluczowe aspekty związane z zakresem ewidencji określa jednak rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 18.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988; dalej: SzczegZakrDanDeklR).
Dużo już na temat aktu wykonawczego zostało powiedziane, napisane i poprzeklinane pod nosem. Boli fakt, że przepisy są zdecydowanie niejasne i rodzą dużo praktycznych wątpliwości. Boli nieporadny sposób, w jaki Dyrektor KIS próbuje łatać ewidentne w nich dziury. Boli świadomość, że SzczegZakrDanDeklR zostało opublikowane mniej więcej rok przed wejściem w życie. Było więc naprawdę dużo czasu na reakcję i poprawę tego, co złe. Boli wreszcie od tego wszystkiego głowa.
Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej wreszcie sięga jednak po lekarstwo. Opublikował bowiem projekt rozporządzenia zmieniającego SzczegZakrDanDeklR. Idą więc zmiany. Przypatrzmy się złożonym propozycjom. W założeniu fiskusa, nowe zasady należy uwzględnić już w ewidencji za kwiecień 2021 r.
Zmiany w GTU
- GTU_01 – przepis utraci swój bliski związek z definicją napoju alkoholowego na gruncie ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 722, ze zm., dalej: AkcyzU). To ważne, znikną więc spory odnośnie wyrobów zawierających min. 1,2% alkoholu etylowego niebędących „napojami”. Wydaje się więc, że nie tylko płyny do dezynfekcji, ale np. lody z alkoholem wreszcie realnie z zakresu ww. przepisu wypadną;
- GTU_03 – niektóre oleje opałowe do tej pory oznaczane są zarówno GTU_02 jak i GTU_03. Ale koniec z tym, nie będzie już dublowania oznaczeń;
- GTU_06 – folia stretch jako urządzenie elektroniczne to pewien „znak jakości” przepisów SzczegZakrDanDeklR (i nie jest to „znak Q”). Dojdzie w tym zakresie do doprecyzowania, jednak sama folia nadal będzie oznaczana tym kodem;
- GTU_07 – niefortunny przepis dookreślono w zakresie kodów CN (bez „doprecyzowującej” podkategorii CN 8708 10) co w dużej mierze wynika też z faktu, że jego zakres rozszerzono do części do wszelkiego rodzaju pojazdów (nie tylko pojazdów samochodowych);
- GTU_08 – zmiany związane ze zmianą treści załącznika nr 12 do VATU;
- GTU_09 – przepis nie rozpoczyna się już wyliczanki od „leków oraz wyrobów medycznych”, co w założeniu ma zmniejszyć wątpliwości interpretacyjne;
- GTU_10 – oznaczenie będzie stosowane także dla lokali i udziałów w prawie własności. O dotychczasowych irracjonalnych próbach przekonywania, że podobnie było od zarania obowiązywania SzczegZakrDanDeklR. Dobrze, że fiskus przyznał się do błędu i wyjaśnił coś, co celowościowo było oczywiste ale z przepisu nijak nie wynikało;
- GTU_12 – „ulubione” oznaczenie właściwe dla usług niematerialnych doczekało się odwołania statystycznego do PKWiU w treści przepisu! Wreszcie! Zasadniczo, zakres jest zbliżony do sugestii wyrażonych przez MF na swojej stronie internetowej. Ale są też zastanawiające różnice:
- co ciekawe, brakuje w zestawieniu odwołania statystycznego dla usług doradztwa prawnego (konkretnie do PKWiU 69.10) – co póki co brzmi jak pomyłka i przeoczenie;
- przybyły za to w porównaniu do Q&A na stronie Ministerstwa Finansów usługi audytu finansowego;
- usługi szkoleniowe to wyłącznie pozaszkolne formy edukacji.
- GTU_13 – doprecyzowanie zakresu.
Zmiany w innych oznaczeniach
Ciekawa propozycja odnośnie transakcji między podmiotami powiązanymi. Oto bowiem oznaczenie „TP” ma dotyczyć jedynie transakcji, w których… kwota należności ogółem przekracza 15.000 PLN. To rodzi kilka kontrowersji:
- stawianie progu kwotowego jest niezrozumiałe, nie znajduje uzasadnienia w żadnych przepisach. Fiskus broni się wskazując, że drobnica go nie interesuje, więc i podatnikom będzie się żyło lepiej. Ale to nieprawda, zmiana mocno utrudni podatnikom życie. Ci w pocie czoła skalibrowali już swoje systemy odnośnie automatycznego stosowania kodu „TP” do każdej transakcji z podmiotem powiązanym. Czas na modyfikacje.
- wzmiankowany próg kwotowy dotyczy dostawy towarów lub świadczenia usług – zgodnie z „doprecyzowaniem” w przepisie rozumianych jako świadczenia wynikających z jednej umowy, niezależnie od wystawionych dowodów sprzedaży. Przypomina to trochę definicję transakcji na potrzeby rejestru białej listy. Ale życia z pewnością nie ułatwi (również w kontekście poprzedniej wątpliwości wyrażonej w punkcie powyżej).
Jeszcze „ciekawiej” ma być odnośnie oznaczenia „MPP”. Fiskus odstępuje od zasady, zgodnie z którą stosowane ma być ono wyłącznie w przypadku obowiązkowego charakteru split payment (czyli: załącznik 15 do VATU + kwota min. 15.000 PLN w relacji B2B).
Zgodnie z nową propozycją, oznaczenie „MPP” ma dotyczyć także transakcji objętych podzieloną płatnością dobrowolnie. Tak w ewidencji zakupów jak i sprzedaży. To brzmi jak pułapka. Strach pomyśleć, co lub kto ma o takich kryteriach decydować. Co zrobić np. z fakturą zakupu z fakultatywnym dopiskiem „mechanizm podzielonej płatności” od sprzedawcy, której nabywca wcale nie chce płacić w sposób podzielony (bo nie musi)? Albo odwrotnie, nabywca płaci w MPP za fakturę bez dopisku (bo może). Jest ambaras, dwoje nie chce naraz, tylko jak to oznaczyć?
Faktury uproszczone
Na koniec coś nieco bardziej optymistycznego. Projekt zakłada docelowe (jak się wydaje) rozwiązanie, zgodnie z którym nie trzeba będzie w ewidencji sprzedaży wyodrębniać paragonów z NIP uznawanych za fakturę uproszczoną (zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 VATU). Jak do tej pory, przepisy rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 17.12.2020 r. zmieniającego rozporządzenie SzczegZakrDanDeklR określały w tym zakresie datę graniczną 30.6.2021 r.
Podobne dobrodziejstwo dotyczy też faktur za przejazd autostradą lub wystawianych w formie biletu.
W nowym projekcie, jak to w życiu. Część propozycji to spełnienie może nie marzeń, ale na pewno oczekiwań podatników (doprecyzowanie niektórych GTU, faktury uproszczone). Inne jednak budzą narastający niepokój (zwłaszcza „TP” i „MPP” mogą przysporzyć kłopotu). Póki co dobrze, że Minister Finansów przypomniał sobie, że zmiana rozporządzeń nie wymaga szczególnie wyrafinowanego procesu prawodawczego. Łatwiej po prostu zmodyfikować takie przepisy niż uskuteczniać dziwaczną ich wykładnię.
