Stan faktyczny
Spółka zawarła na okres od 1.1.2020 r. do 31.12.2022 r. umowę o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej (dalej PGK). Grupa przyjęła jako rok podatkowy okres kolejnych 12 miesięcy kalendarzowych, rozpoczynający się 1 stycznia. Na dzień poprzedzający pierwszy dzień roku podatkowego PGK, tj. 31.12.2019 r., spółka posiadała częściowo nierozliczone straty podatkowe wygenerowane w latach ubiegłych (rozumiane jako wartość strat z lat ubiegłych, która nie obniżyła dotychczas dochodu wygenerowanego przez spółkę), co do których nie upłynął jeszcze pięcioletni okres uprawniający do kompensowania straty w latach następnych.
Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji podatkowej, pytając, czy po zakończeniu funkcjonowania PGK będzie miała prawo do odliczania strat sprzed 2020 r. bez uwzględniania trzech lat istnienia grupy. Zdaniem spółki odpowiedź jest twierdząca.
Organ interpretujący uznał, że stanowisko spółki jest nieprawidłowe. Zdaniem organu, przepisy nie zawierają uregulowań szczególnych dających prawo kontynuowania rozliczania strat powstałych przed utratą statusu podatnika, w ramach czego 5-letni okres, w jakim można odliczać straty, liczony byłby „na nowo” lub z pominięciem okresu, w którym spółka nie posiadała statusu podatnika.
Spółka zaskarżyła interpretację do sądu.
Stan prawny
O wysokość straty ze źródła przychodów podatnik może obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych (art. 7 ust. 5 PDOPrU).
Z dochodu podatkowej grupy kapitałowej nie pokrywa się strat spółek wchodzących w skład grupy, poniesionych przez nie w okresie przed powstaniem grupy (art. 7a ust. 3 PDOPrU).
Zgodnie z art. 8 ust. 7 PDOPrU dla poszczególnych spółek tworzących grupę:
1) dzień poprzedzający początek roku podatkowego przyjętego przez grupę jest dniem kończącym rok podatkowy tych spółek;
2) dzień następujący po dniu, w którym upłynął okres obowiązywania umowy lub w którym grupa utraciła status podatkowej grupy kapitałowej, jest dniem rozpoczynającym rok podatkowy tych spółek.
Stanowisko WSA w Warszawie
Sąd przyznał rację spółce, wobec czego interpretację uchylił. Wskazał, że w trakcie trwania PGK spółka, która jest jej członkiem, nie ma prawa odliczać strat powstałych przed przystąpieniem do PGK. Przyjęcie, że w tym samym czasie, mimo braku statusu podatnika, upływają kolejne lata uprawniające do kompensowania strat, oznaczałoby, że prawo do rozliczenia straty byłoby w istotny sposób ograniczone, zaś w przypadku istnienia grupy przez odpowiednio długi czas, spółka byłaby wręcz tego prawa pozbawiona.
W przeddzień powstania PGK kończy się bieżący rok podatkowy spółki i zawieszeniu ulega rozpoczęcie jej kolejnego roku podatkowego. Odliczanie kolejnych lat podatkowych spółki zostaje zatem wstrzymane i następuje na nowo w dzień następny po upływie okresu obowiązywania umowy PGK. Jeśli zatem, przykładowo, spółka wygenerowała stratę w ostatnim roku podatkowym, który został przerwany powstaniem PGK, to wspomnianą stratę będzie mogła rozliczyć w pięciu kolejnych latach podatkowych po zakończeniu obowiązywania umowy PGK. Liczenie najbliższych, kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych musi bowiem uwzględniać fakt, że:
- rok podatkowy spółki kończy się w przeddzień początku roku podatkowego PGK;
- w czasie trwania umowy PGK nie rozpoczyna się kolejny rok podatkowy spółki;
- rozpoczęcie kolejnego roku podatkowego spółki następuje dzień po upływie obowiązywania umowy PGK.
Stanowisko sądu jest trafne. Skoro bowiem samodzielny byt podatkowy spółki jest – w ramach rozliczeń CIT – całkowicie zawieszony (chciałoby się rzec zahibernowany), to nie można twierdzić, że w czasie tego zawieszenia biegną terminy ograniczające wykonywanie nabytych już (ex lege) uprawnień podatnika CIT.
Dodajmy, że wobec licznych zasieków, które ustawodawca od jakiegoś czasu stawia wobec podatkowych grup kapitałowych, widząc w nich narzędzie szatana (czytaj: optymalizacji podatkowej), omawiany wyrok zachęca jednak do uczestnictwa w takiej grupie, a przynajmniej powoduje, że spółka z tytułu tego uczestnictwa nie będzie stratna.